Read Aghem Matìo 13 Bible Online

Matìo 13 - Aghem bible

Matìo 13

¹Tsuʼ fə̀ mɔʼɔ̄ fə te fo, Yɛso n sə tsughu an ndughu, ndùw dòʼò ndùw a ŋgùŋ è ènyʉ̀.

²Ndə̀m è àghì ghə̀ mô è tsuŋ, dzə̀əŋ ŋgəa kɔʼ wə̄n. Ù m bɛso nyə dòʼò tsughu alo kəkwə̀n, ghî ghə̀ ŋ kuūwn tee tsughu ko a ŋgùŋ è enyʉ̂.

³Yɛso ŋ kə̀a tsùghu ghee â ndə̀mà tə aghəa to aŋ kwə̀ən tə aghəa enyəa, “Tûwbʉ̀ghà ù lì fə̀ soʼ kuw kə̀ taa ko.

⁴A m bùghò ù taā ŋgòʼ tò, sə à li ghə m bvʉ̂a ndùw aŋ ghùw kə dziī, nwən mə̀ m bùghò chǔuwn pfʉ̀ è kɔʼ.

⁵Sə à li ghə m bvʉ̀a n ndùw aŋ gɔ̀ʼnlò mò zuʼ tə bɛso yò a te; yi ŋ ghaam fwə̀n sə è kɔʼ zu tə màʼâ fə̀ bɛso buw a te,

⁶zuw zə mo e səa kɔʼɔ wò nù, zə n gwə̀nsò màʼà è tsughu; aŋghəa a sô ki sughò yô ghaŋ to, ghə m kpùw è kɔʼ.

⁷Sə à li ghə m bvʉ̀ ndùw an nyɔ̌ɔmgbê, nyɔ̌ɔmgbê tə̀ n noo kwù ŋgwùu è tsughu.

⁸À li ghə m bvʉ̀ ndùw an zu tə̀ dzûŋ tò, bɔ̀ŋ è nduw, buʼ à li ghə m fughuu kɔʼɔ àsə fəbɔm, à li ghə m fughu kɔʼ asə ŋghəm tǔu, à li gho ŋghəm n təgha.”

⁹Ghəa Yɛso kə̀a ù mɛʼɛ̀ tsughu kwə̀ən kə ushwaʼ kən ko, u n dzɛ̀ tsùghù enyəa, “Mò ghùw kì utūŋlō, ù mò è zuw.”

¹⁰Tsə̀təndə̄ghā tə m bùghò kòʼ wò Yɛso, bvʉ â wə̄n enyəa, “À lǒ kwò abugho ghù kə̀a ghəa gho â ghì ghò, ghù ŋ kə̂a kwə̀n kə̀ kwən lo a?”

¹¹Ù m bɛ̀lɛ̀ tsughu enyəa, “Bàʼà ghɛ, Zə̀ kə̀ n nàn tə ghəa təla tə lo Fɔ̀e u kəwālā â ghɛ̀ dê fughu wò, kè kuūwn dê â ghee.

¹² Tɔŋlo enyəa ghùw wəla ù ki kə wən ko, Zə̀ kə̀ lo fughuu kpeʼe wə̄n ù lo kele tsəghàsò tsughu; wəlà ù kuūwn laʼā, mbeʼe fən ù bùʼ ki, Zə̀ kə̀ lo nìi nùghùun nù.

¹³Zən lò e ghee Ŋ̀ kə̂a ghəa gho â ghee an shwaʼ u kwə̀n kə̀ kwən wo, bòʼ ghe koʼò nù, kòʼòkɛlɛ yo, ghe zənlo àghəa, zuuw yo ŋkāa bùʼù zuuwkɛlɛ sùghò yò.

¹⁴ Ghəa a te a fɛ lueso tsughu lâŋ kə ghuwsʉghàs Èzayà a zəŋo ghee ghəa ù fə dzɛ̂ tsughu enyəa, ‘Ghɛ̀ lo mgbaŋa zəən nù, ghɛ̀ è zuuw tɔɔ yo, ghɛ̀ è kòʼō, kòʼò kɛ̀lɛ yo.

¹⁵Nu ghî ghən tughù â tuw aŋ ghəa zən, ghe yia fê naŋā kɔʼ tūŋlō u ghee wo, ghe yia kəmā naŋā tsughu sə gho, ghe lô koʼò tɔɔ̄ an sə a ghee, ghe zuūw sughò an tùŋlo u ghee, ghe zuūwkɛlɛ tsughu am fə̀ŋ tə ghee, ghe kôom tiī kôom wô a vʉ̀a mùghò, to M̀ baaŋ ghee.’

¹⁶ Dzɔ̀ lò ghɛ̀, ghɛ̀ ki sə gho, kòʼò a te, ki sugho utuŋlō, zûuw a te.

¹⁷M̀ kûm dzàa wò nù â ghɛ̀ enyəa ndə̀mà tə ghiīshʉ̀ghà, àsùghò ndə̀mà tə ghì ghəla ghe fə̀ gaʼ fə̀ŋ a zəŋo Zə̀ kò mafə̄ də̂m kè alekòʼ ghəa ghəla ghɛ̀ koʼo, də̀m kè sùghò alezuw ghəa ghəla ghɛ̀ zuūw.”

¹⁸“Zuw nlò fəgha kəla kwə̀ən kə ushwāʼ kə ghûwsūm kən mòʼò â ghè kò.

¹⁹Ghî ghəla ghe zuw shwaʼ u fɔ̀e u Kəzə̀ wò, kè zuūwkɛlɛ, ghe fɛ lǒ tò sə ghəla a mò bvʉ̂ tsughu aŋ ghùw kə dziī. Vûŋ kə̀ m bùghò tsǔun nùghù kɔ̀ʼ fəgha kə̀là ghe zən naŋā am fə̀ŋ tə ghee.

²⁰Yia a bughò sə ghəla a mò bvʉ̂ ndûw aŋ gɔ̀ʼnlò, à lo ghî ghəla ghe zuūw tsughuu shwaʼ u te wo ghê m kpènì aleduʼnlo;

²¹ghe ŋ kè nɛɛ à tè, ghe n tsùuŋ kɔ̀lɔ tsughu ko tə̀fə̀ŋ ènyə, ghəa a mo e bughò tùghuu tsughuu ko a zəŋò ghee ŋkāa ghe ndzaŋso ghee bòʼ ghe boō tsughu, ghe ŋ kòom ghɛ̌ɛ tì zə̀ghàa è tsughu.

²²Yia a bughò ghəla a fə̀ bvʉ am faʼnlo e tənyɔ̌ɔŋmgbê, à lǒ ghee ghəla ghe zuw tsughu shwaʼ u te wo, aŋghəa ghe kuūwn gaʼ fə̂ŋ tò am fʉgha u mbī wo, àsùghò ghəa a kua, ghə ŋ kwù zɔ̀ʼn nàŋa tsughu shwaʼ u te wo, wə ŋ kè mʉ kə tam.

²³Yia a bughò ghəla ghe mò bvʉ an zù è dzùŋ, à lǒ ghee ghəla ghe zuw shwaʼ u te wo, zuwkɛlɛ è tsughu; ghe yia noō bɔŋ dzɔ̀ tsughu buʼ a dzûŋ ghò, buʼ à li ghə m fughuu kɔʼɔ àsə fəbɔm, à li ghə m fughu kɔʼ asə ŋghəm tǔu, à li gho ŋghəm n təgha.”

²⁴Yɛso ŋ kòom fughu kpeʼe ndùw kwə̀ən kə ushwāʼ kən â ghee enyəa, “Fɔ̂e ù kəwālā u lo tǒ ghùw ù li fə̀ tam tsughu ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tò an sum u wə̄n;

²⁵a m bùghò â tsuʼ wo ghî à sô bwii, ghùwkə̀tuw ù wə̄n m bùghò tam nyə tsughu uzwiī aŋ sò a te gho, nùghù e wə̄n zo.

²⁶Ghəa sò a te a noō kɔʼ êzə̂ŋ̀ kàʼ ndùw èbɔŋ, zwiī vʉ wə n daŋso dè sə̀ kɔ̀ʼ sùghò ughue.

²⁷Kɔ̀ɔ m mughùbè vʉ mə̀ m bùghò bvʉ̀ â wə̄n enyəa, ‘Mughùbè yìa a so ghù mò tam ŋgòʼ tə̀ dzùŋ an sum wʉa a, zwiī wən zwiī a te nughù ghɛ̀ enyə?’

²⁸Ù n dzɛ̀ â ghee enyəa, ‘À ghəa ghən ghəəŋ ko ghùwkə̀tuw waŋā.’ Kɔ̀ɔ mi mə̀ m bvʉ â wə̄n enyəa, ‘Ghù lə̀ghaa nù enyəa ghàʼ ndûw sughuun maʼà zwiī u te wo a?’

²⁹Ù ŋ kuuwn dzɛ̀ â ghee enyəa, ‘Ɛ̂ŋgaŋ dzə̂, e kwo ko ghɛ̀ lô ndûw sughuun maʼn zə̂a daŋà tsəghà mùghò â sò ghò.

³⁰Naŋa nlò to u dzeŋe noō ndûw ko ghèe ghê sò gho, a lo kôʼ nəgha è kwuū zo; Ǹ lo dzɛ̂ â ghì à kwuū gho enyəa ghe buʼu sughūu kɔlɔ̄ naŋā kɔʼɔ̄ dzə̂ zwiī u te wo alo ukwāʼ, aŋ ghəa à kpɛɛ̄n maʼn gho, ghe daŋso kwûu səā kɔʼ àsò, ghe bughò kwəlā kɔʼso naŋā kɔʼ a kə̀twɛ̄.’ ”

³¹Yɛso ŋ kòom kə̀a kpèʼe ndùw ghee â kwə̀ən kə ushwaʼ ko enyəa, “Fɔ̂e u kəwālā u lo tò sə e esām e mostàd[7] ghùw mò nî tam tsughu an sum u wə̄n.

³²Fə to tsə̀ghàtàʼà sam tən tə̀ dzə̀m, abugho e kuūwn noō kɔʼ, fə n noo dùw tsughu alo fə̀kàʼ, kâʼ fə te fə n dùw tsə̀ghà tsùghù fʉgha wə̀n ù dzə̀m an sum ghe tam tsughu, nwə̀n mə̀ m bughò bə̀ghâa ndughu tə ghee aŋ kwèe tə wə̄n.”

³³Yɛso n naam kə̀a kpèʼe ndùw kwə̀ən kə ushwaʼ â ghee enyəa, “Fɔ̂e u kəwālā u lo tǒ sə fə mbvùŋ, wìzən ù li mò nî kɔʼ, nyùʼ dzə̌əŋ kɔʼ am fuŋu wə mpfùŋ u tʉghà, zə̀ n nyə̀ŋ kǎaŋ ndùw a te, mpfùŋ n te mə̀ ŋ kàʼ ndùw è kɔʼ.”

³⁴Ghəa ghən a dzəm Yɛso mò kəā â saʼ kə aghì chi ko, ù mo telē kəā ko kwə̀n kə̀ kwən, ù ka mo ghəa e tso kə̀a mò ù kà kwə̀ən kə ushwāʼ ko a te dzə̂n.

³⁵ Zən mò lo alelueso tsughu lâŋ kə ghuwsʉghà kən enyəa, “Ǹ lô ghəa gho â ghee kə̂a ko kwə̀n kə̀ kwən, Ǹ lo dzâa ndûw ghee â ghəa gho mo ghe kaām zuw kòʼ aŋghəa mbī fə̀ kaʼ tsughu.”

³⁶Yɛso n daŋso zə̀ghàa tsughu saʼ kə aghì chì nùghùu nyə̀ ndùw an ndughu. Tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n tə n dzùum nyə̀ ndùw wə̄n, dzɛ̀ â wə̄n enyəa, “Teso wò tuūŋ waʼā wo aŋ kwə̀ən kə ushwāʼ kə uzwǐi kə chî an usum.”

³⁷Ù m bɛ̀lɛ̀ tsughu enyəa, “Ghùw wəla ù mò tam ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tə̀ ti to fɛ lǒ Wɛ ù Ghùw,

³⁸sum u te u lo mbī, ŋgòʼ tə̀ dzûŋ tən fɛ lò ghî ghəla ghe lô am fɔ̀e u Kəzə̀; zwiī wən vʉa u lô ghî ghəla ghe lô am fɔe kə Satàn.

³⁹Ghùwkə̀tuw wəla ù mò tam sughò zwiī u te wo lo Satàn, tî kə̀ kwuū kə ufʉgha kə fɛ lǒ tò mbī lô mîanlo; ghî a kwuū a lo tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀.

⁴⁰Ghəa a sughuun maʼn kɔʼɔ a uzwǐi wo a m kpàa màʼà kɔ̀ʼ aŋ wə̄n, à kè bɔ̌ɔm lò sugho êzə̀ ghe kê kpɛ̂ɛn ghî à biigh gho abugho mbī kê mîanlo.

⁴¹Wɛ ù Ghùw lo tuu wò tum tə wə̄n, ghe lo tsâʼà nughù səā wô fʉgha wəla u nɔɔ̄ fughu ghî gho enyəa ghe e ghəəŋ bo zo àsùghù ŋgòʼ è ghì à biigh gho.

⁴²Ghe kê maʼà ndûw ghee aŋ wən u shʉ̀ghà utsūʼ; ghî à alediīn fughu, pfʉa àsɔŋ am bō.

⁴³Ghî a tsəghtsəgha ghə̀ e kê nyəghaan ko aŋ fɔ̀e u Tsele tò ezuw. Mò ghùw kì utuŋlō, ù zuw.”

⁴⁴“Fɔ̂e u Kəzə̀ ù lo kpeʼe sugho tǒ kɔ kə kəfəgha kə̀ li ko kə nân doʼò an usum, ghùw vʉ̀a ù ndùw kôʼ nduw, kòom tsən nàn nàŋa è tsughu; ù n daŋso nùghù tsùghù êzə̄ŋ aleduʼnlo, ndùw kǔum fèe tsùghu fə̀ghàan ŋ wə̄n n dzə̀m, ndùw zue kɔʼ sum vʉ̀ a te.

⁴⁵Fɔ̂e u Kə̀zə̀ ù kôom lò kpeʼe sugho tǒ ghùw ù bekewə̄n ù kəŋo səā a akom à dzûŋ ghò,

⁴⁶vʉ̀ ù kəŋ kôʼ tsughu sə e ekom zəla e dzɔ̂ buʼ, daŋso ndùw kǔum fèe tsùghu fə̀ghàan ŋ wə̄n n dzə̀m, nì zue kɔʼ sə e ekōm e te zo a te.”

⁴⁷“Fɔ̂e u kə̀zə̀ ù kôom lò kpeʼe sugho tò ughuūw ghe mò maʼà nyə tsughu an dzughù, kwu kɔʼ ŋgòʼ tə tətsəgha tə dzə̀m tə nyə tsughu a te kpe.

⁴⁸Ghəa ghuūw e te e lue kɔʼ, ghe n sè sə̀ kɔ̀ʼ wò a ŋgùŋ è dzùghù, shìaa sə kɔʼ tə̀ dzûŋ tò, kwə̀n màʼà ndùw tə̀ biigh to.

⁴⁹E kê bɔ̌ɔm lò sugho enyə abugho mbī kê mîanlo. Tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀ tə̀ kê səā wô, tə shîaa nughù səā wô ghì à biigh gho am bvʉ e ghì a tsəghatsəgha gho,

⁵⁰ghe maʼà ndûw ghee aŋ wə̀n u shʉ̀gha utsuʼ; ghe e ke dīnlo, pfʉa àsɔŋ fùghù a te.”

⁵¹Yɛso m bvʉ â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, “Ghɛ̀ ŋ ghəa ghən zuwkɛlɛ̄ to a?” Ghe mo è boo.

⁵²Ù n daŋso dzɛ̀ â ghee enyəa, “À fi lo enyəa dèekə̀làŋ wəla ù bùghò doʼò tsə̀ndə̄ghā aŋ ghəa e fɔ̀e u kəwālā lo tò mughùbè wəla ù nìi səā wô fʉgha ù fughu wo àsùghò ù wii wo an tsughu e wə̄n.”

⁵³A m bùghò Yɛso kə̀a mɛʼɛ̀ tsughu kwə̀ən tə ushwaʼ tən to, ù n zəghàan tsughu luʼū chìa ù mò lo a te.

⁵⁴Aŋghəa ù kwən nyə wo an naʼ wə̄n, ù n zoʼnlo àghì an ndughène è Tə̀dzûu, tuw kə m kpuw ghee, ghe m bvʉ enyəa, “Tûwbʉ̀ghà wən fə̀ tɔ wən boʼo ni wo ghɛ enyə a, àsùghò kɔ tə aghəa tən to a te a?

⁵⁵Wən mgbàŋ yǒ wɛ ù kaməndà wən à? Zə̂ mgbàŋ yǒ Mèle a? Ghê Dzɛ̂ms, ghê Dzùghùsî, ghê Sǎemòn, ghèe ghê Dzudàs, à mbàŋ yò waazə̂ a wə̄n à nûu gho a?

⁵⁶Waazə̂ a wə̄n à zən a mgbaŋ yò ko fɛ sɛ̀ à? Ù màʼa fə̀ ghəa ghən kuuwn ni wo ghɛ?”

⁵⁷ Fə̂ŋ tə̌ fi daŋso ndze nu ghee a zəŋò wə̄n, ghe ŋ kè nî wə̄n tò kəfəgha, tùe màʼà wə̄n. Yɛso ŋ kuuwn dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghe kɔʼso nǔ ghuwsʉghà alo tənàʼà tə dzə̀m, à gɔ̀ʼɔ̀ ko an naʼ e wə̄n, àsùghò an ndughu alô wə̄n.”

⁵⁸Ù ŋ kè ŋgeē dê n sə̀ghà a fughu, bòʼ ghe ka fə boo fughu â wə̄n.