Read Central Bicolano 1 Maccabees 10 Bible Online

1 Maccabees 10 - Central Bicolano bible

1 Maccabees 10

¹Kan taon 160, nagdoong sa Tolemaida si Alejandro Epifanes, aking lalaki ni Antioco an Ikaapat, dangan sinakop idto. Inako siya kan mga tawo bilang hade ninda.

²Kan maaraman idto ni Hadeng Demetrio, tinipon niya an sarong dakulang hukbo dangan inatubang si Alejandro sa gera.

³Kan panahon na idto nagpadara si Demetrio ki Jonathan nin sarong surat na pano nin pag-omaw,

⁴sa paghingowang magin kaapil niya ini dangan makipagtoninong sa mga Judio bago magibo ni Alejandro an siring laban saiya.

⁵Inisip ni Demetrio na gigiromdomon ni Jonathan an gabos na karatan na ginibo niya ki Jonathan, sa saiyang mga tugang sagkod sa bilog na nasyon kan mga Judio.

⁶Kaya nagin kaalyansa ni Demetrio si Jonathan asin tinawan niya ini nin kapangyarihan sa pagbilog nin sarong hukbo asin pagtao nin armas sainda. Nagboot man siya na an gabos na bilanggo sa bantayan sa Jerusalem itao ki Jonathan.

⁷Kaya nagduman si Jonathan sa Jerusalem asin binasa an surat sa bilog na banwaan asin sa gabos na yaon duman sa bantayan.

⁸Nagkatarakot an mga tawo kan maaraman ninda na si Jonathan tinawan kan hade nin kapangyarihan sa pagbilog nin sarong hukbo.

⁹Itinao ninda ki Jonathan an mga bilanggo dangan ipinuli niya an mga ini sa saindang mga magurang.

¹⁰Nag-erok sa Jerusalem si Jonathan dangan pinonan niyang hirahayon asin patindogon giraray an syudad.

¹¹An mga paratugdok pinagbotan niyang maggamit nin kwadradong mga gapo para sa kudal kan syudad asin para sa palibot na kudal kan Bukid nin Sion, asin nangyari ini.

¹²Binayaan kan mga dayuhan an mga bantayan na pinatugdok ni Bakkides;

¹³an lambang saro naghale sa lugar na saiyang binabantayan dangan nagpuli sa saiyang daga.

¹⁴Alagad an ibang Judio na nagtalikod sa Katogonan ni Moises asin sa mga ipinagboboot kaiyan yaon pa duman sa Bet-zur, na iyo an huring lugar na saindang nagin pailihan.

¹⁵Naaraman ni Hadeng Alejandro an panuga ni Demetrio ki Jonathan asin nabaretaan man niya an manongod ki Jonathan, an manongod sa mga pakigera niya, an saiyang kaisogan na ginibo niya, sagkod an mga kasakitan na tinios niya asin kan saiyang mga tugang.

¹⁶Aram nanggad niya na dai na siya makakanompong nin arog ki Jonathan, kaya nagdesisyon siyang makipagkatood asin makipag-alyansa saiya.

¹⁷Sinuratan niya si Jonathan:

¹⁸“Hale ki Hadeng Alejandro para sa katood niyang si Jonathan, an sakong pangongomusta.

¹⁹Nadangog ko na saro kang maisog na paralaban asin maninigo na magin katood kan hade.

²⁰Ngunyan na aldaw ibinubugtak taka bilang Halangkaw na Padi kan saimong nasyon asin itinatao ko saimo an deretso bilang ‘Katood kan Hade.’ Ika magigin kaalyansa mi asin itatao mo samo an saimong tabang.” Pinadarahan man si Jonathan kan hade nin gubing na sa hade asin sarong koronang bulawan.

²¹Isinulot ni Jonathan an mga gubing na sa Halangkaw na Padi kan ikapitong bulan kan taon 160, sa Pyesta kan mga Harong-harong. Nagbilog siya nin sarong hukbo asin nagtipon nin dakul na armas.

²²Kan maaraman ini ni Demetrio, nahandal siya asin nagsabi,

²³“Tano ta pinabayaan tang maenotan kita ni Alejandro? Napakosog niya an saiyang kamugtakan sa paagi kan pakipag-alyansa niya sa mga Judio.

²⁴Mapadara man ako nin sarong surat nin pakipagkatood na matao saiya nin kaomawan saka mga regalo tanganing makua ko an saiyang tabang.”

²⁵Iyo ini an laog kan surat niya: “Hale ki Hadeng Demetrio para sa mga Judio, an sakong pangongomusta.

²⁶Naogma kami kan maaraman mi na kinukuyog nindo an sinasabi sa satong tipan; nagin maimbod kamo samo asin dai nag-apil sa samong mga kaiwal.

²⁷Kun magpadagos kamong maimbod samo, dakul na premyo an itatao ko saindo.

²⁸Dai mi kamo papabayadon nin dakul na buhis asin magkakamit pa kamo nin iba pang mga pribilehiyo.

²⁹Ipinapahayag ko na an mga Judio dai na mabayad kan regular na buhis, kan buhis sa asin saka iba pang espesyal na buhis.

³⁰Laen pa kaini, magpoon ngunyan na aldaw, pinapalibre ko na kamo sa katongdan na magbayad kan tersyo kan inaani nindong trigo asin kan kabanga kan ginuguno nindong mga bunga nin kahoy. Poon ngunyan, dai na ako mahagad kan kabayadan na ini sa Judea o sa tolong distrito na idinugang sa Judea hale sa Samaria asin Galilea.

³¹An Jerusalem saka an mga teritoryo sa palibot kaiyan mimidbidon na sarong banal na syudad, asin dai hahagadan nin buhis.

³²Hinahale ko na man sa sakong pamamahala an bantayan sa Jerusalem asin itinatao ko iyan sa pamamahala kan Halangkaw na Padi, na pwedeng magbugtak diyan nin siisay man na boot niyang magbantay kaiyan.

³³Pinapatalingkas ko man an gabos na Judiong bilanggo sa gera saen man na lugar sa sakong kahadean. Gabos sinda dai hahagadan nin buhis, maski kan buhis sa saindang mga hayop.

³⁴Mayo nin buhis na hahagadon sa kiisay man na Judio saen man na lugar sa sakong kahadean kun aldaw nin Sabbath, kun kapyestahan kan Bagong Bulan asin kan iba pang mga banal na aldaw. Laen pa kaini, mayo nin buhis na hahagadon sa laog kan tolong aldaw bago o pakatapos kan arin man na pyesta.

³⁵Mayo nin deretso an siisay man na maghagad nin buhis saindo sa mga aldaw na iyan o magpurisaw saindo manongod sa anoman na bagay.

³⁶“An mga Judio pwedeng mag-ayon sa hukbo kan hade sagkod sa bilang na treynta mil katawo, asin maako sinda kan parehong kabayadan arog kan ibang kaayon kan hukbo kan hade.

³⁷An iba sainda pwedeng idestino sa mga darakulang bantayan kan hade, asin an iba pwedeng ibugtak sa mga mahalagang katongdan sa kahadean. Magkakaigwa sinda nin mga lider saka mga opisyal na Judio saka tutugotan sindang mag-otob kan saindang mga katogonan saka kaugalean, arog kan pagtugot kan hade sa mga taga Judea.

³⁸“An tolong distrito na idinagdag sa Judea hale sa teritoryo nin Samaria gabos iaayon sa Judea dangan ipapairarom sa kapangyarihan kan Halangkaw na Padi sana.

³⁹Para sa mga pangangaipo kan Templo sa Jerusalem, itinatao ko an mga buhis hale sa syudad nin Tolemaida asin sa mga daga na sadiri kaiyan.

⁴⁰Nanunuga man ako na hale sa sakong kayamanan na kinua sa maninigong mga lugar, matao ako nin regalong kinse mil na kwartang plata taon-taon.

⁴¹An tabang na kwartang hale sa gobyerno na dai pa ikinakatao sa laog nin nagkapirang taon, asin an mga masunod pang tabang, itatao para sa paglingkod sa Templo.

⁴²Laen pa kaini, dai mi na hahagadon an taon-taon na hinahagad nyamong limang ribong kwartang plata hale sa naglaog na kwarta sa Templo, huli ta sadiri iyan kan mga padi na naglilingkod sa Templo.

⁴³An siisay man na igwa nin utang sa hade o ano pa man na utang, dangan magpaili sa Templo sa Jerusalem o sa arin man na lugar na sakop kaiyan, dai pwedeng dakopon asin dai pwedeng embargohon an saiyang rogaring saen man na lugar sa sakong kahadean.

⁴⁴An gastos na kaipuhan sa paghirahay asin pagtugdok kan Templo kukuahon hale sa kayamanan kan hade.

⁴⁵Siring man, an gastos para sa paghirahay kan kudal sa Jerusalem asin kan mga bantayan sa palibot sagkod kan mga kudal kan itinalaan na mga banwa kukuahon man sa kayamanan kan hade.”

⁴⁶Kan madangog ni Jonathan asin kan banwaan an mga pahayag ni Hadeng Demetrio, dai sinda nagtubod asin dai ninda iyan inako huli ta nagiromdoman ninda an mga karatan na ginibo ni Demetrio sa Israel sagkod an makuring pag-api sainda kaini.

⁴⁷Orog na naoyonan ninda si Alejandro, huli ta siya an enot na nakipagtoninong sainda, asin nagdanay sindang kaalyansa niya mantang buhay pa siya.

⁴⁸Nagtipon si Hadeng Alejandro nin sarong dakulang hukbo dangan inatubang sa gera si Demetrio.

⁴⁹Alagad kan magsabatan an mga hukbo kan duwang hade, nagsibog dangan nagdulag an hukbo ni Alejandro. Linamag sinda ni Demetrio asin dinaog sinda.

⁵⁰Nakilaban nin marahay si Alejandro sagkod na magsolnop an aldaw, asin nagadan si Demetrio kan aldaw na idto.

⁵¹Dangan nagpadara nin mga sugo si Alejandro ki Tolome an Ikaanom, an hade nin Egipto, dara an mensaheng ini:

⁵²“Nagbalik na ako sa sakong kahadean asin nagtukaw sa trono kan sakong mga ginikanan. Ako na an namamayo kan gobyerno asin namamahala kan nasyon.

⁵³Nakigera ako ki Demetrio asin dinaog ko siya sagkod an saiyang hukbo, dangan sinakop ko an saiyang kahadean.

⁵⁴Ngunyan andam na akong makialyansa saimo. Tawan sako an saimong aki bilang agom, asin tatawan ko kamong duwa nin mga regalong maninigo para saindo.”

⁵⁵Nagsimbag si Tolome, “Maogma an aldaw kan nagpuli ka sa saimong daga dangan kuahon mo an trono kan saimong mga ginikanan.

⁵⁶Oyon ako sa pahayag mo, alagad sabaton mo ngona ako sa Tolemaida. Duman kitang duwa orog na magkakamidbidan, dangan itatao ko saimo an sakong aking babae bilang agom.”

⁵⁷Kaya kan taon 162, naghale sa Egipto si Tolome saka si Cleopatra dangan nag-abot sa Tolemaida.

⁵⁸Sinabat sinda ni Hadeng Alejandro, dangan itinao saiya ni Tolome an saiyang aking babae bilang agom. Sarong dakulang selebrasyon an kasal duman sa Tolemaida, siring sa gibo kan mga hade.

⁵⁹Sinuratan ni Hadeng Alejandro si Jonathan na magduman asin sabaton siya.

⁶⁰Kaya si Jonathan, na mamurawayon na paghilingon, nagduman sa Tolemaida tanganing sabaton an duwang hade. Tinawan niya sinda nin mga regalong plata saka bulawan asin tinawan man niya nin dakul na regalo an haralangkaw na mga opisyal na kairiba ninda. Nawilihan siya kan gabos.

⁶¹Kan panahon man na idto, nagkapirang mga paribok na mga Judio an nagduman tanganing magsumbong laban ki Jonathan, alagad dai sinda dinangog ni Hadeng Alejandro.

⁶²Nagboot siya na tawan si Jonathan kan mga gubing na sa hade,

⁶³dangan inomaw niya si Jonathan sa paagi nin pagpatukaw saiya sa kataed niya. Sinabihan niya an saiyang mga opisyal na darahon si Jonathan sa tahaw kan syudad dangan ipaisi na mayo nin siisay man na pwedeng magsumbong laban ki Jonathan sa anoman na dahelan, asin mayo nin siisay man na dapat magribok saiya.

⁶⁴Kan mahiling kan mga nagsumbong ki Jonathan an kaomawan na itinao saiya, asin kan madangog ninda an paisi, dangan mahiling na nakagubing siya kan sa hade, nagdurulag sinda gabos.

⁶⁵Inomaw pa kan hade si Jonathan sa paagi nin pag-ayon saiya sa Enot na Grupo kan mga “Katood kan Hade” dangan sa paagi nin paggibo saiya bilang heneral saka gobernador kan saiyang probinsya.

⁶⁶Matoninong saka maogmang nagpuli si Jonathan sa Jerusalem.

⁶⁷Kan taon 165, naghale sa Creta si Demetrio an Ikaduwa, na aking lalaki ni Demetrio an Enot, dangan nag-abot sa Siria, an daga kan saiyang mga ginikanan.

⁶⁸Kan madangog ini ni Hadeng Alejandro, nahandal siya kaya nagpuli siya sa Antiokia, an pangenot na syudad nin Siria.

⁶⁹Itinalaan giraray ni Demetrio si Apollonio bilang gobernador kan Mas Dakulang Siria. Nagtipon si Apollonio nin sarong dakulang hukbo, nagkampo harani sa Jamnia, dangan nagpadara kan mensaheng ini ki Jonathan, an Halangkaw na Padi:

⁷⁰“Huli saimo ako nagin sarong ngingisihan, alagad tano ta padagos kang nagrerebelde samo diyan sa kabubuldan, maski mayo man nin minaayon saimo?

⁷¹Kun sinasarigan mo an saimong hukbo, maglugsot ka digdi sa kapatagan, dangan maglaban kita tanganing maaraman ta an kosog kan lambang saro sato. Adali an sitwasyon asin maaaraman mo na makosog an tabang sako hale sa mga syudad.

⁷²Makihumapot ka kun siisay ako asin kun siisay an mga katabang ko. Sasabihan ka kan mga tawo na dai ka makakalaban sako, huli ta duwang beses nang nadaog sa sadiri nindang daga an saimong mga ginikanan.

⁷³Dai mo madadaog an nakakabayo kong mga soldados asin an sakong hukbo digdi sa kapatagan. Mayo digdi nin maski sadit na gapo na pwedeng pagtagoan asin mayo nin lugar na madudulagan.”

⁷⁴Naanggot si Jonathan kan madangog an mensaheng ini hale ki Apollonio. Nagpili siya nin sampolong ribong soldados hale sa Jerusalem; nagdara man nin hukbo an tugang niyang si Simon dangan an duwang grupong ini

⁷⁵nagkampo sa luwas nin Jope. Nagsayumang palaogon sinda sa syudad kan mga tawo duman, huli ta igwa duman nin bantayan si Apollonio.

⁷⁶Sinalakay ni Jonathan an syudad, asin sa takot kan mga nag-eerok duman, binuksan ninda an saindang mga trangkahan dangan tinugotan si Jonathan na sakopon an Jope.

⁷⁷Kan naaraman ni Apollonio an nangyari, ipinag-iba niya an tolong ribong naglalakaw na mga soldados dangan sagin-sagin na nagsibog pasiring sa habagat na parte kan Asdod. Alagad, huli ta sinasarigan niya an kosog kan saiyang nakakabayong mga soldados, nagmartsa siya pasiring sa kapatagan kaiba an mas makosog na kabtang kan saiyang hukbo.

⁷⁸Ibinugtak niya an sangribong nakakabayong mga soldados sa lugar na pwede nindang salakayon sa likod an hukbo ni Jonathan. Padagos an pagdaguso ni Jonathan sagkod sa Asdod, saen nagsabatan an duwang hukbo tanganing maglaban.

⁷⁹

⁸⁰Duman pa sana nasabotan ni Jonathan na napalaog siya sa sarong litag. Pinalibotan kan mga kaiwal an saiyang hukbo, dangan pinauranan nin pana poon aga sagkod banggi.

⁸¹Alagad maisog na nakilabanan an hukbo ni Jonathan, sosog sa saiyang pagboot, sagkod na nagkaparagal an nagsasalakay na nakakabayong mga soldados kan kaiwal.

⁸²Kan pagal na an mga kaiwal, nag-abot si Simon sa lugar nin ralaban kaiba an saiyang hukbo asin sinalakay ninda saka dinaog an naglalakaw na mga soldados kan kaiwal, na nagharale sa saindang namumugtakan dangan nagdurulag.

⁸³An nakakabayong mga soldados kan mga kaiwal, na ngunyan wararak na sa lugar nin ralaban, nagdurulag pasiring sa Asdod, asin nagpaili sa templo ni Dagon, na saindang dios-dios.

⁸⁴Alagad sinulo ni Jonathan an syudad sagkod an templo ni Dagon, asin sinulo niya sagkod na magadan an gabos na nagpaili duman. Sinulo man niya an nakapalibot na mga banwa asin sinamsaman.

⁸⁵Kan aldaw na idto, mga otso mil an nagadan sa ralaban o sa pagkasulo.

⁸⁶Naghale si Jonathan dangan nagkampo sa Askelon. Nagruluwas an mga nag-eerok sa syudad saka sinabat siya sa dakulang kaomawan.

⁸⁷Nagbalik sa Jerusalem si Jonathan sagkod an saiyang mga tawohan, dara an dakul na sinamsam.

⁸⁸Kan madangog ni Hadeng Alejandro an ginibo ni Jonathan, orog pa logod niyang tinawan ini nin dakulang kaomawan.

⁸⁹Pinadarahan niya si Jonathan nin sarong hebilyang bulawan, na itinatao sana sa mga tawong inoomaw sa ngaran na “Kadugo kan Hade.” Itinao man niya ki Jonathan an syudad nin Ekron sagkod an mga teritoryo sa palibot kaini.