Read Kpelle Mâki 14 Bible Online

Mâki 14 - Kpelle bible

Mâki 14

¹Ɣele feerɛ è lɛ̀ɛ a gɛ́ɛ Dɛɛ-mɛi kûui é seri da Dɛ́-sɛŋ fé kpoloi maa kûui. Zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpaya da Dɔ̂ŋ lɛ́-ƃelai dí kɛ̀ pere kɔ́rîi a gɛ́ɛ dí Zîsɛ soŋ a gbana pere dí bàa.

²Nya ƃe dí mò dîyɛɛi, “Kúfe gɛ̀ a gúui ŋ̀ele, námu fé lâa tée la ǹûai sáma.”

³Zîsɛ è kɛ̀ Bɛtɛni, gbôdo-nuui Samaŋ ŋɔpɛ́rɛi mu. Gɛ́ɛ seêni gɛ́ ǹáa mii, nɛnî tɔnɔ da è pà naa a wúru-ya kúŋ nɛ̃ɛ ƃaa-ƃɔlɔŋ su. Ŋ̀uru-yai ŋí è kɛ̀ a zɔ̃ɔ kpanaŋɔɔ. Ǹɛnîi è maa-ƃɔlɔŋ wòlo é ŋ̀úru-yai pú Zîsɛ ŋûa.

⁴Kɛ́lɛ, díta-ní dí mò díkîe-ní dîa a lii-ŋwana pere, dîyɛɛi, “È ŋ̀úru-ya kúŋ nɛ̃ɛi ŋí su-kara pù lé mɛni ma?

⁵Eêi pɔ̂ri gɔlɛ̂i zɔ̃ɔ tɛ̂ɛi sêleŋ ŋuŋ saaƃa ma, é dɛɛ gôlo-ƃelai pɔ́.” Nya ƃe dí díla tɔ̀ɔ ma.

⁶Kɛ́lɛ, Zîsɛ è m̀o dîa ǹyɛɛi, “Ka ƃó mà! Ka laa-saa kɔ́rîi mà lé mɛni ma? A mɛni lɛ́lɛɛ kɛ́ mî.

⁷Gôlo-ƃelai díkaa kákɔlɛ a tãi kélee. Tãi kélee ka ŋ̀wɛ̂lii, ka pɔ̂ri mɛni lɛ́lɛɛ kɛ̂i dîɛ. Kɛ́lɛ, ńyaŋ fé pâi wɔ́lɔ kɛ̂i kásama a ɣele kélee.

⁸A m̀ɛnii kɛ́ a pɔ̂ri gɛ̂i a wúru-ya pú ŋ́gbono ma tuɛ ńoo mɛni ma.

⁹Tɔ̃yâ ma, ŋá m̀ó kâa, ǹɔii kélee su da pâi Duŋ Lɛ́lɛɛi ƃôi naai, mɛnii ŋí máŋ ǹɛnîi è gɛ̀i da pâi lônoi é pîlaŋ ma a gɛ́ɛ gíli é lɛ́ɛ nûa ŋá.”

¹⁰Bôlu-ƃela puu kao feerɛi dɔnɔ, Zudasi Sekaria, è lì zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpaya pɔ́ naa a gɛ́ɛ é kúla Zîsɛ pôlu é dɛɛ dípɔ.

¹¹Mɛniɛɛ dîɛi, dílii è nɛ̀ɛ. Dí díkono tèe ǹyêei a gɛ́ɛ dí sɛŋ-kâo tɛɛ bɔ́. Nya ƃe Zudasi è kɛ̀ pere kɔ̂rii a gɛ́ɛ é kúla Zîsɛ pôlu dí zoŋ.

¹²Dɛ́-sɛŋ fé kpoloi maa kuu ɣelei duɛ-tuɛi ma, dí sâla kùla a dɛɛ-mɛi ƃála-loŋ. Maa ɣelei tí, Zîsɛ ŋɔpôlu-ƃelai dí m̀arê kɛ̀, dîyɛɛ m̀ai, “Mí ƃé yâ pâi kútɛɛ̂i naa a gɛ́ɛ kú dɛɛ-mɛi kûui mɛni su kpɛtɛ ímɛni mai?”

¹³Nya ƃe Zîsɛ è ŋɔpôlu-ƃelai veerɛ tɛ̀ɛ, ǹyɛɛ diai, “Ka lí daai su. Nàa ƃé ka pâi kulâi naa ǹalôŋ tɔnɔ da ma, ya káa pɔ́rɔ leɣi su gɛ́ lì. Ka pîlaŋ bôlu.

¹⁴Ƃɛ́i a lɔ̂ naai, ka m̀ó bɛ́rɛ namui ma, ‘Kaamɔ̂ɔ ǹyɛɛ, ŋáŋɔ̃́ya-pɛrɛi kɔɔ a gɛ́ɛ kwa ŋápôlu-ƃelai ku dɛɛ-mɛi mii naa?’

¹⁵A pâi ŋɔ̃́ya-láa loŋpo kɛ́tɛ lɛ̂i kâa ŋɔpɛ́rɛi ɣelêi-pere, zu sãa kélee kɛ́ ƃò naa. Ka ǹaa kpɛtɛ kúmɛni ma.”

¹⁶Nya ƃe bôlu-ƃelai dí li daai su, dí kula ma yɛ̂ɛ berei nɔ́ è m̀o la dîa dí dɛɛ-mɛi kuu mii-sɛŋ kpɛ̀tɛ naa.

¹⁷Ɣele-wulii kɛ́ɛi, Zîsɛ da ŋɔpôlu-ƃela puu kao feerɛi dí sèri naa.

¹⁸Díkɛɛ kɛ̀ seêni díkɛ dílaa mii, Zîsɛ ǹyɛɛ dîa, “Tɔ̃yâ ma, ŋá m̀ó kâa, káai ŋí kwa kâa-ní kwa kúlaa miî, kátɔnɔ a pâi kulâi ḿbôlu.”

¹⁹Malôŋ è tòo dîa, díkɛ díkîe-ní mare kɛ̀ a tɛɛ-ŋa, dîyɛɛi, “Ńyãa ƃe?”

²⁰Zîsɛ è m̀ó dîa, “A pɔ̂ri kɛ̂i a kápuu kao feerɛi ŋí dɔnɔ. Kwa ǹyaa kwa kpólo lɔ̂i zɛŋ-folo tɔnɔi su.

²¹Núu-kpune Ǹóŋ a liî, yɛ̂ɛ berei bɔ̃yɛɛ̂i la é pîlaŋ m̀ai. Kɛ́lɛ, kpalo-ƃélaâi ǹúui tí ma pâi kulâi bôlui! Eêi kɛ̀ a ǹɛ́lɛɛ à kɛ̀ dífe m̀aa nuui maa sɔlɔ ƃo ní.”

²²Díkɛɛ dílaa miî, è kpólo sìɣe é lûwa too ma é zu ɣále é dɛɛ ŋɔpôlu-ƃelai pɔ́, ǹyɛɛ dîai, “Ŋ́gbonôi ká ŋí.”

²³È kpele-kɔ̂ɛɛ sìɣe. Gɛ́ɛ a sɛɣɛi-fei tɛ̀ɛ Ɣâla pɔ́i, è dɛ̀ɛ dípɔ, díkelee dí da kpele.

²⁴È m̀o dîa ǹyɛɛi, “Ŋ́ãai ká ŋí, Gbanaŋ-woo Kɛɛ Ninai mɛni ma, nyii a pá núu támaa mɛni ma.

²⁵Tɔ̃yâ ma, ŋá m̀ó kâa, fé pâi ŋɔ́nɔ gbɔmɔ-ƃa yai ŋí da kpelêi, é lɛ́ɛ la zu ŋ̀elei tí é seri, ŋ̀elei ŋa pâi gbelêi la a nína, Ɣâla ŋɔkâloŋ-laai sui.”

²⁶Nya ƃe dí wule tɔnɔ tòo dí li Ŋulɔ-wûru Yeei ma.

²⁷Zîsɛ è m̀o dîa, “Kákelee ka pâi káyee kulâi ḿaa su kpɛ́ni fêi, bɔ̃yɛɛ̂i, ‘Ŋa pâi m̀ála mɛi-kaa-nuui paâi, m̀ála-ŋai dí táa-taa.’

²⁸Kɛ́lɛ, ŋa ḿu siɣe saa yêei, ŋa pâi liî kátuɛ Galalii.”

²⁹Pitɛ è m̀o m̀a, “À nɛ̃ɛ ma kpîŋ díkelee dí díyee kúla ímaa mɛni su, fé pâi gɛ̂i tí a dɔnɔ kpîŋ.”

³⁰Zîsɛ è m̀o mà, “Tɔ̃yâ ma, ŋá m̀ó yâ, sâa kpini ŋí su ya pâi ḿaa sia too la kɛ̂i saaƃa a gɛ́ɛ ífe ŋ́ɔlɔŋ, dɛ́ɛ-sîrɛi é lɛ́ɛ ŋ̀óo pili la kɛ̂i feerɛ.”

³¹Kɛ́lɛ, Pitɛ è m̀o a ǹíi kélee, ǹyɛɛi, “À nɛ̀ɛ ma kpîŋ kwà yá kúsaa, fé pâi wɔ́lɔ ímaa sîa toôi.” Díkelee dí mɛni tɔnɔi ƃò m̀a.

³²Nya ƃe dí lì kwaa da ma da kɛ̂ ma Gɛsɛ̂mani. È m̀o ŋɔpôlu-ƃelai dîa, ǹyɛɛi, “Ka see ƃɛ́, ŋá Ɣâla fɛli.”

³³È lì a Pitɛ, Zĩi, da Zɔ̂ŋ. Ǹíi è nâa kɛ̀ sɛ́lɛnîi a ŋ̀ánaa.

³⁴È m̀o dîa “Maloŋ too mai ńii sui zu kɛ̂tɛi a ŋ̀ánaa. Ka lɛɛ ƃɛ́, ká kɛ́ a káŋɛi.”

³⁵Nya ƃe è m̀aa kùla dîa a guro è too ǹɔii ma é Ɣâla fɛli, a gɛ́ɛ, à kɛ̀ a pɔ̂ri kɛ̂i, gɛ́ ní, m̀ɛni kpɔ̂lui ŋí é naɣîŋ m̀ɛi.

³⁶È Ɣâla fɛ̀li, ǹyɛɛi, “Aƃa, Ńâŋ, mɛni kélee bɔri káa yɛ̂. Ye mɔ̃lɛ-laa kpele-kɔɛi ŋí siɣe mâ. Vé kɛ̀ a ńîa mɛni kɛ́lɛ, é kɛ́ a ínîa-mɛni.”

³⁷Nya ƃe è nâa pà pôlu, é díkaa nyiî, é Pitɛ marê kɛ́, ǹyɛɛi, “Samaŋ, ya nyiî? Ífa pɔ̂ri kɛ̂i a íŋɛi a aƃa tɔnɔ?

³⁸Ka kɛ́ a káŋɛi ká Ɣâla fɛli a gɛ́ɛ káfe píli yee-laa-maa su. M̀ɔlêŋ faâi ma, kɛ́lɛ, gbonoi fíi kpɛɛ̂i.”

³⁹Ƃé è ŋɔ́nɔ lì é Ɣâla fɛli gɛ́ ŋ̀óo sîi tɔnɔi ƃo.

⁴⁰È ŋɔ́nɔ pà pôlu é díkaa nyiî, kpɛ́ni fêi, díŋɛi gɔ̀lɔŋ è kɛ̀ a ŋ̀wiɛ́ɛ dîa a ŋánaa, dífe m̀ɛnii kɔ̂lɔŋ ní kɛ̀ dí m̀ó m̀ai.

⁴¹È pà pôlu a zaaƃa ɣelei, ǹyɛɛ diai, “Kákaa nîi nyiî kákɛ káfii tɔɔ? É kɛ́ nâa tí, aƃai aâ seri. Da Núu-kpune Ǹóŋ tɛ́ɛ sɔnyɔ̂ŋ-ƃela pɔ́.

⁴²Ka kámu siɣe kwaa lí. Ka gáa, ǹúui pâi kulâi ḿbôlui, a lɛɣɛ.”

⁴³Gɛ́ɛ nîi kɛ̀ lônoi, ŋɔpôlu-ƃelai dɔnɔ, Zudasi, è pà. Kpɔ́ŋ su kɛ́tɛ è kùla zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpayai pɔ́ naa, Dɔ̂ŋ lɛ́-ƃelai da ǹúu-pɔ̂lɔ-ŋai, gɛ́ ƃò Zudasi pôlu. Ƃóa-sɔ̂kpɔ-ŋa da wúru-kpua-ŋa dí kɛ̀ díyêei.

⁴⁴Ǹúui kùla bôlui è ŋɛi-kɛ-maa lɛ̀ ǹûai dîa, ǹyɛɛ diai, “Ǹúui ŋa pâi ńa-gbɔ seêi mai, ǹyaa ƃe ní, ka zoŋ, ká lí la.”

⁴⁵Zudasi páai, è lì Zîsɛ pɔ́ ǹyɛɛ m̀a, “Kaamɔ̂ɔ.” È ǹá-gbɔ see mà.

⁴⁶Nya ƃe ǹûai dí wòlo Zîsɛ ma ŋ̀áa ma.

⁴⁷Kɛ́lɛ, diai kɛ̀ tɔɔ̂ni gɔlɛi, dɔnɔ è ŋɔƃóa-sɔ̂kpɔi kùla daai, é bili zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi yée-mu-nuui ma, e ŋ̀óli tee.

⁴⁸Zîsɛ è dímarê kɛ̀, ǹyɛɛi, “Ká pà ḿbɔ yɛ̂ɛ núu a pâ ŋúma-nuu pɔ́ a ƃóa-sɔ̂kpɔ da wúru-gbua a gɛ́ɛ ka ńzoŋ?

⁴⁹Ŋá kɛ̀ kásama Ŋ̀âla-pɛrɛ Kɛ́tɛi mu ŋ́gɛ Ɣâla mɛni lɛ̀ a ɣele kélee, ǹyaŋ káfe ńzoŋ ní. Kɛ́lɛ, fɛ̂ɛ Ŋ̀âla-kɔlɔi ŋ̀aa-see é kɛ́.”

⁵⁰Ŋɔpôlu-ƃelai kélee dí ǹɛɛ naa dí pu.

⁵¹Ńyaŋkpa tɔnɔ è pìlaŋ bôlu, pili-kpɛ̃ya nɔ́ ƃé kɛ̀ m̀a. Kpakolo da-ŋa dí kɛ̀ naa dí wòlo mà,

⁵²kɛ́lɛ, è bili-kpɛ̃yai lɛ̀ɛ díyêei é pú a gaŋ.

⁵³Dí nâa lì a Zîsɛ zâla láa soŋ nuu kɛ́tɛi pɔ́. Nàa ƃé zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpayai kélee, ǹúu-pɔ̂lɔ-ŋai da Dɔ̂ŋ lɛ́-ƃelai dí kɛ̀ naa a díŋa tɛ́ɛ ma.

⁵⁴Pitɛ è pìlaŋ bôlu m̀aa kúlaa ma, é lɛ́ɛ la zu dí lɔ́ zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi ŋɔgalai su. Da bɛ́rɛ mɛi-kaa-ƃelai dí kɛ̀ seêni ŋɔŋ ma, gɛ gɔ́lɛ ƃo.

⁵⁵Zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpaya da goyâŋ-su-ƃelai kélee, dí sêre-faa kɛ-ƃela kɔ̀ri Zîsɛ láa ma, a gɛ́ɛ dí bàa, kɛ́lɛ, dífe da káa ní.

⁵⁶Núu támaa dí wôya sere-faa kɛ̀ a Zîsɛ láa. Kɛ́lɛ, dísêre-wooi fé lɛ̀ɛ ní m̀a.

⁵⁷Da-ni dí dí wôya sere-faa kɛ́ a ǹáa, dîyɛɛi,

⁵⁸“Ku m̀ɛni ǹá, ǹyɛɛi, ‘Ŋa pâi Ŋ̀âla-pɛrɛ Kɛ́tɛi ŋí wólôi, nyii dí dɔ̀ɔ a núu yeei, ŋá da kpɛ́ni tɔ̀ɔ ɣele kûu saaƃa yée mu nyíi vé pâi kɛ̂i a núu da kɛ́ mɛnii.’ ”

⁵⁹Kɛ́lɛ, dísêre-wooi fé ŋɔ́nɔ máŋ láa ní ma.

⁶⁰Zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi è nâa m̀u sìɣe gbɔŋ sáma, ǹyɛɛ Zîsɛ mai, “M̀ɛnii ǹûai ŋí da m̀ôi a ílaâi yɛ̂ lé é pîlaŋ m̀a?”

⁶¹Kɛ́lɛ, Zîsɛ fé da ƃó ní. Zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi ǹyɛɛ ŋɔ́nɔ m̀ai, “Yá ƃa Kôrai, Ǹûwa Ɣalai Ǹóŋ?”

⁶²Zîsɛ ǹyɛɛ m̀ai, “Ńyãa ƃa ǹyaa. Ka pâi núu-kpune Ǹóŋ kâai seêni Ŋwála-wala-laai láa-mii-yee mɛi, gɛ́ ƃò ŋ̀ele-kɔlɔŋ kole-ŋai su gɛ̀ pà.”

⁶³A maa félaa Zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi è ŋɔyokpoi fàla, ǹyɛɛ ǹûai dîai, “Kwa sêre-ŋa wɛ́li kɛ̂i ŋɔ́nɔ lé mɛni ma?

⁶⁴Ka dɛ-ŋɛi wooi mɛni a m̀oi. Ka kɛ̂i lé m̀ɛnii ŋí su?” Díkelee dí díwoo kɛ̀ zu tɔnɔɔ, dîɛ m̀ɛnii káa a zɔŋ, ǹyaŋ fɛ̂ɛ é sáa zu.

⁶⁵Da-ni dí kɛ̀ nâa díla-ya pûi Zîsɛ ma, dí ŋ̀ɛi mɛi pɛlɛ díkɛ dùa, dîyɛɛ m̀ai, “Ǹɛ́ kûa a gɛ́ɛ íkaa a Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-nuu!” Bɛ́rɛ mɛi-kaa-ƃelai dí zòŋ díkɛ bɔrɛ.

⁶⁶Pitɛ è kɛ̀ ǹɔii ma galai su. Zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi ǹyée-mu-nɛnîi dɔnɔ è pà,

⁶⁷é Pitɛ káa gɛ́ gɔ́lɛ ƃo. È ŋ̀ɛi tɛ́ la, ǹyɛɛ m̀ai, “Yá máŋ, í kɛ̀ Nâzarɛ Zisɛi pôlu.”

⁶⁸Kɛ́lɛ, è zìa ma, ǹyɛɛi, “Fé m̀ɛnii kɔ́lɔŋ yâ m̀ôi, kpaa máŋ ŋá táre zu.” Nya ƃe è lì galai lá-pere. Gɛ́ɛ tîi, tɛ́ɛ-sîrɛ è ŋ̀óo pìli.

⁶⁹Ǹyée-mu-nɛnîi è ŋɔ́nɔ gàa naa, ǹyɛɛ diai dîa kɛ̀ tɔɔ̂ni naai, “Ǹalôŋ ŋí káa a dítɔnɔ da.”

⁷⁰Kɛ́lɛ, è ŋɔ́nɔ zìa tòo. Nàa guro kɛ́ɛ tíi, diai kɛ̀ tɔɔ̂ni nàa kɔlɛ mai, dí mò ŋɔ́nɔ Pitɛ ma, dîyɛɛi, “Tɔ̃yâ ma, íkaa a dítɔnɔ da kpɛ́ni fêi, íkaa kpɔ́ a Galalii-nuu.”

⁷¹Kɛ́lɛ, è pɛ̀lɛ gbîŋ náɣâŋ lâai, gɛ́ vòo, ǹyɛɛi, “Ǹalôŋ ŋí ka faâi mai, fé gɔ́lɔŋ.”

⁷²È ŋ̀óo lá kùla nɔ́, dɛ́ɛ-sîrɛi é ŋ̀óo píli a veerɛ ɣelei. M̀ɛnii Zîsɛ è m̀o m̀ai, è tòo Pitɛ kíli ŋá, “Ya pâi ḿaa sîa too lâ kɛ̂i saaƃa a gɛ́ɛ ífe ŋ́gɔlɔŋ dɛ́ɛ-sîrɛi é lɛ́ɛ pâi ŋ̀óo píli la kɛ̂i feerɛ.” Ǹíi è kàra kpɔ́ goi a ŋ̀ánaa é wɔ́lɔ.