Read Kpelle M̀ɛni-sâa Ƃó-ƃelai 20 Bible Online

M̀ɛni-sâa Ƃó-ƃelai 20 - Kpelle bible

M̀ɛni-sâa Ƃó-ƃelai 20

¹Liiva naloŋ ŋɔnɛnî-loŋ pàa mɛ̂ni è gɛ̀ Eezuɛ-ŋai kélee dí díŋaa tɛ́ gîe ma Misipa Yâwɛɛ ŋɛ́i túɛ. Dí kùla Daŋ lɔii-kpiniŋ su yá-ŋûa-pere é tóo Bɛɛsiba séɣai pere é seri Gilia vóloi kulâi-pere.

²Eezuɛ nuu suu tɛi-tɛi láa túɛ-ƃelai kélee díkɛ̀ Ɣâla ŋɔnûai díkpɔŋ gîe-mai ŋí su. Kɔ-kuluƃa wála ŋuŋ náaŋ (400,000) ƃé pà a díkɔ kɔ́-sãai.

³Bɛŋsima suui su-ƃelai dí m̀ɛni a gɛ́ɛ Eezuɛ nuu suui kpéli-ŋai kélee da díŋaa tɛ́ ma Misipa taai su. Gɛ́ɛ tíi, Eezuɛ-ƃelai dí Liiva naloŋ marê kɛ̀ dîyɛɛ m̀ai, “Ǹɔii kara mɛni nyɔ́mɔɔ sãŋ ŋí kɛ́-pere è kɛ̀ léŋ?”

⁴Nya ƃe Liiva naloŋ dí ŋɔnɛnî-loŋ pàai, è mò dîa ǹyɛɛ, “Kwa ŋánɛnî-loŋ kú lì Giƃia-taai su, Bɛŋsima lɔii kpiniŋ su a gɛ́ɛ kú nyíi naa.

⁵Gbínii kɛ́ɛ zu a líi, Giƃia sinaai dí pà dí tínaŋ bɛ́rɛi ma kúkɛ mui. Dí gbɛ̀tɛ díkili ŋá a gɛ́ɛ dí ḿbaa. Nya ƃe dí pɛ̀lɛ ŋánɛnî-loŋ ma dí lɛ́ɛ nyiî la é lɛ́ɛ la zu é sáa.

⁶Lɔii kara mɛ̂ni nyɔ́mɔɔ ŋánaa ká ŋí a gɛ́ɛ Eezuɛ nuu suu da é gɛ́ a m̀arâŋ Eezuɛ nuu. Ǹɔii kara mɛ̂ni nyɔ́mɔɔ sãŋ ŋí ƃé gɛ̀ ŋ́gɛ ŋá boma su tèe a gbua-kpua puu káo feerɛ. Ŋá gbua tɔnɔ-tɔnɔ tɛ̀ɛ Eezuɛ nuu suu puu káo feerɛi pɔ́-naa a tɛ̀ɛ-ŋa.

⁷Káai kélee ƃɛ́ a Eezuɛ-ŋai, m̀ɛnii m̀aa ǹɛ̃ɛ̂i kú gɛ́ a Gibia sinaai, ka m̀ó.”

⁸Eezuɛ-ƃelai kélee dí mò dîyɛɛi, “Kúta fé pâi lɔ̂i bɔ́-bɔrɔŋ kpaa máŋ ŋɔƃûui mu.

⁹M̀ɛnii ká ŋí kwa pâi gɛ̂i. Kwa pâi kɔ́ pɛlɛ̂i Giƃia taa leei ma. Kwa pâi kpɛɛŋ toôi a gɛ́ɛ é gɔ-kûluƃa-ŋai lɛ́ kûa gɔ́i ŋí kɔ́ mɛ̂ni ma.

¹⁰Kwa pâi Eezuɛ kɔ-kûluƃa-ŋai kélee ŋáa kɔlɛi puu díkpulu ma. Díkpulu dɔnɔ su-ƃelai da pâi liî mii-sãa kanai díƃarâai mɛ̂ni ma. Gɔ-kûluƃa kpéle-ŋai da pâi liî dí Gibia sinaai kula maa kɛ́ ǹɔii kara mɛ̂ni nyɔ́mɔɔ sãŋ ŋí dí gɛ̀ Eezuɛ lɔii sui, m̀ɛni ma.”

¹¹Eezuɛ suui su-ƃelai kélee dí fàa Gibia taa leei kula-maa kɛ́ mɛ̂ni ma.

¹²Eezuɛ nuu suui láa tuɛ-ƃelai dí kéla-ŋa tɛ̀ɛ Bɛŋsima lɔii kpiniŋ kélee su a gɛ́ɛ dí lí dí dímarê kɛ́ dîyɛ dîai, “Ká lɛ̀ɛ ƃɛ́ zinâai ŋí dí ǹɔii kara mɛ̂ni nyɔ́mɔɔ sãŋ ŋí kɛ́? Lé ƃe káfe díkula maa kɛ́ níi?

¹³M̀ɛni ma ka ǹɔii kara-ƃelai kpîŋ tɛɛ kúpɔ a gɛ́ɛ kú dípaa. Nyíŋi ƃé pâi gɛ̂i ǹáa see nyɔ́mɔɔi ŋí fé lɛ̀ɛ Eezuɛ lɔii ma.” Kɛ́lɛ Bɛŋsima suui su-ƃelai dífe díwoli tɔɔ ní díƃarâai Eezuɛ-ŋai dîa.

¹⁴Gɛ́ɛ tíi, Bɛŋsima suui su-ƃelai dí díŋaa tɛ̀ gîe ma Giƃia taa-leei su a gɛ́ɛ dí kɔ́ díƃarâa Eezuɛ-ŋai pɔ́.

¹⁵Maa ɣelei tí, Bɛŋsima suui su-ƃelai dí kɔ-kuluƃa wála buu feerɛ káo lɔ́ɔlu mɛi da (26,000) ŋáa tɛ ma. Dí díkùla Bɛŋsima lɔii kpiniŋ su taa leei kélee su. Giƃia taa leei su-ƃelai dia máŋ dí pà a kɔ-kuluƃa wála-walaa ŋuŋ lɔ́ɔlu mɛi feere (700). Kɔɔ-ƃela ŋuŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ díkɛ̀ Bɛŋsima ŋɔkɔ-kuluƃa-ŋai ŋí sáma. Díkɛ̀ a kɔni pili-ƃela lɛ́lɛɛ-ŋa. Da kâa pɔri kpîŋ núu ŋuŋ lêɣa káo tɔnɔ têei a dípili kɔni.

¹⁶

¹⁷Eezuɛ nuu suui su-ƃelai kpéli-ŋai díkɔ-kuluƃa wála ŋuŋ náaŋ (400,000) ŋáa tɛ̀ ma. Gɔ-kuluƃa-ŋai ŋí díkɛ̀ a dítareɛɛ kɔ́ mɛni su.

¹⁸Eezuɛ-ŋai dí díŋaa tɛ̀ gîe ma Bɛtɛ taai su ƃɛ́i da kâa Ɣâla fɛli naai. Dí Ɣâla marê kɛ̀ dîyɛɛ m̀ai, “Kwa pá kɔ́ pɛlɛ̂i Bɛŋsima suui su-ƃelai dîa. Kúsuui nenɛ̂ ƃé pâi tɔɔ̂i kútuɛi?” Yâwɛɛ ǹyɛɛ dîai, “Zuda nuu suui ƃe.”

¹⁹Bôlu ma ɣele walai, Eezuɛ-ƃelai dí díŋaa tɛ̀ ma dí díƃûui pù Giƃia taa-leei kɔlɛ ma.

²⁰Eezuɛ-ƃelai dí kùla díƃûui su dí lí Giƃia taa-leei ŋɛ́i túɛ dí díkpîŋ kpɛtɛ a gɛ́ɛ dí kɔ́ pɛ́lɛ Bɛŋsima nuu suui ma.

²¹Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí kùla Giƃia taai su-pere dí Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai wála buu feerɛ káo feerɛ (22,000) páa a maa ɣelei tí.

²²Bôlu ma ɣelei, Eezuɛ-ŋai dí lì díɣâla fɛli kwaai ma. Dí malôŋ sèe kɛ̀ naa Yâwɛɛ ŋɛ́i túɛ díkɔ-kuluƃa-ŋai sàa gɔ́i sui dímɛni ma. Díkɛ̀ naa é kúla ɣele wâla ma é tóo ɣele wûlii ma. Ɣele wûlii kɛ́ɛi, dí ŋɔ́nɔ Yâwɛɛ marê kɛ̀ dîyɛɛ m̀ai “Kwa Bɛŋsima nuu suui su-ƃelai kúkaa a kɔɔ-ƃɔ̂lɔŋ tɔnɔ su-ƃela. Kú lí ŋɔ́nɔ kú kɔ́ pɛ́lɛ dîa?” Yâwɛɛ ǹyɛɛ dîai, “Óowei, ka lí ká kɔ́ pɛ́lɛ dîa.” Yâwɛɛ wóoi ŋí è Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai líi mu sìɣe. Nya ƃe dí díkpîŋ kpɛ̀tɛ a bôlu ma ɣele ƃɔ́ɔi daa leei ŋɛ́i túɛ yɛ̂ɛ berei dí gɛ̀ la a maa-ŋuŋ.

²³

²⁴

²⁵Maa ɣêlei tí, Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí ŋɔ́nɔ kùla daai su-pere dí pá dí Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai wála puu káo lɔ́ɔlu mɛi saaƃa (18,000) páa. Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai kélee saai, díkɛ̀ a kɔ-kuluƃa wála-wala-ŋa.

²⁶Eezuɛ-ŋai kélee dí ŋɔ́nɔ lène pôlu Bɛtɛ taai su. Dí sèe naa ǹɔii ma Yâwɛɛ ŋɛ́i túɛ, díkɛ wɔ̀lɔ. Dífe mii-sãa da mii ní a maa ɣêlei tí. Dí kéreŋ sala da lawoi-laa sala kùla Yâwɛɛ ma.

²⁷Maa kûui tí su Yâwɛɛ ŋɔkpanaŋ-woo gãlai è kɛ̀ Bɛtɛ taai su. Finia ƃé kɛ̀ Gbanaŋ-wooi maa gãlai mɛi káa mɛni láa túɛ. Ǹâŋ ƃé kɛ́ a Eelɔŋ ǹóŋ Ɛliezɛ. Eezuɛ-ƃelai dí ŋɔ́nɔ Yâwɛɛ marê kɛ̀ dîyɛɛ m̀ai, “Kwa Bɛŋsima nuu suui su-ƃelai kúkaa a koo-ƃɔ̂lɔŋ tɔnɔ su-ƃela. Kú lí ŋɔ́nɔ kú kɔ́ pɛ́lɛ dîa?” È ǹyɛɛ dîai, “Óowei, ka lí. Ŋa pâi dítɛɛ̂i kápɔ tínaa.”

²⁸

²⁹Nya ƃe Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai dí lì dí tínaŋ Giƃia taa-leei ma. Ƃɛ́i-ŋai dí kɛ̀ naai, daa-ƃelai da fà kâa pɔ̂ri kɛ̀ díkâai.

³⁰Dí ŋɔ́nɔ lì Giƃia taai ŋɛ́i túɛ a ŋ̀ele kûui zaaƃa ɣelei yɛ̂ɛ berei nɔ́ da kâa gɛ̀ la a bɔlɔi.

³¹Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí pà dí pɛ̀lɛ Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai dîa díkɛ dí tùaŋ. Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí lɛ̀ɛ Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai kpɛ̂i é lɛ́ɛ la zu da dîa-ni dí lí kwaa kôya ma. Tãi ŋí yée mu yɛ̂ɛ berei da kâa gɛ̀ la a bɔlɔi, dí pɛ̀lɛ Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai paá ma. Dí Eezuɛ kɔ-kuluƃai buu saaƃa pàa. Dípoma-ŋai dí kɛ̀ lâani gbâlaŋ-ŋai ŋá da bere-ŋai ma nyíi a lî Bɛtɛ da Giƃia taa lee-ŋai sui.

³²Nya ƃe Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai díkɛ̀ m̀ôi díkîe ni dîa dîyɛɛi, “Kwaâ díyee mɛi ɣále yɛ̂ɛ berei kú gɛ̀ la a bɔlɔi.” Kɛ́lɛ Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai dí gbɛ̀tɛ a gɛ́ɛ dí dítuâŋ pôlu dí kúla dítaa lêei su, dí lí a dia bere lêei-ŋai ma.

³³Dí lɛ̀ɛ liî dí seri Baa-tama taai su. Naa ƃé dí díkpîŋ pù naa gîe ma ŋɔ́nɔ. Gɛ́ɛ tíi, Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai kɛ̀ a dí loɔ́ɔ ǹyéei su Giƃia taa leei kɔlɛ mai, dí kùla díloôi.

³⁴Diai kɛ̀ loo-perei, dí kɛ̀ a kɔ-kuluƃa wála puu (10,000). Dí kùla Eezuɛ lɔii gwaa kélee. Gɔ́i ŋí è kpɔ̀lu kpɔ́ Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai lá. Dífe kɛ́ ní a gɔ́lɔŋɔɔ a gɛ́ɛ díkɔ-kuluƃa-ŋai kélee da pá nâa lɛɛ̂i gɔ́i su.

³⁵Yâwɛɛ è gɛ̀ Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai dí Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai yée mɛi ɣále. Maa ɣêlei tí, dí Bɛŋsima kɔ-kuluƃa wála buu feerɛ káo lɔ́ɔlu pôlu ŋuŋ tɔ̂nɔ (25,100) pàa.

³⁶Gɛ́ɛ tíi, Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí gɔ̀lɔŋ a gɛ́ɛ díyee fa pɔ̂ri Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai dîa. Dí lɛ́ɛ pâi pɛlɛ̂i gɔ́i ma, dí pà a kɔ-kuluƃa dí lòo Giƃia taa leei kɔlɛ ma ǹyéei su. Dí kɔ́ pɛ́lɛ daa lêei ma, dí tínaŋ dí pú. Díkɛɛ m̀ɛnii ŋí kɛ̂i díkili è kɛ̀ gɔ-kuluƃa-ŋai dîa kɛ̀ loo perei Giƃia taa leei kɔlɛi.

³⁷Zinâai ŋí dí kùla ǹoo-perei su a maa félaa, dí tɛ́ daai su. Dítaa-taa kpɔ́ naa gwaa kélee, dí ǹaa-ƃelai kélee páa.

³⁸Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai gɔ́i teei da diai kɛ̀ loo-perei dí mɛni kpɛtɛɛ kɛ̀. À kɛ̀ Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai gɔ́i teei da luru kàa kulâi Giƃia taa leei su,

³⁹m̀aa nɛ̃ɛ̂i Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai gɔ́i teei dí tínaŋ dí kɔ́ Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai pɔ́. Dí lɛ́ɛ pâi ŋɔŋ toôi Giƃia taa lêei ma, Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí díkɔ-kuluƃa-ŋai puu saaƃa pàa. Díkɛ̀ môi díkîe ni dîa dîyɛɛi, “Kúkaa díyee mɛi ɣâlei ŋɔ́nɔ yɛ̂ɛ berei kú gɛ̀ la gɔ́i maa-ŋuŋ sui.”

⁴⁰Kɛ́lɛ ŋɔŋ-lurii pɛlɛ́ɛ tɛ̂i daa leei mɛi, Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí tìnaŋ dítaai su pere, dí ŋɔŋ lûrii káa a dítaai mɛi pɛ́lɛ. È kɛ̀ a gúlaa a dia.

⁴¹Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai kɛ́ɛ da tínaŋ Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai pɔ́-naa perei, Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí yào díkɛ wúlee. Dí nâa gɔ̀lɔŋ a gɛ́ɛ gɔ́i a díyee mɛi ɣále.

⁴²Nya ƃe dí pù Eezuɛ-ŋai yêei dí lì vɛ̃ɛ-kpâlaŋ su pere. Kɛ́lɛ dífe pɔri ní kulâi Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai yêei. Dí tòo gɔ-kuluƃa-ŋai gɔ́i teei da gɔ-kuluƃa-ŋai kùla daa-ŋai sui díyêei.

⁴³Dí bere lêe-ŋai kélee sòŋ Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai perei. Dí lɛ̀ɛ díkpɛ̂i díkɛ dí pàa é lɛ́ɛ la zu dí seri Giƃia taa-leei vóloi kulâi-pere.

⁴⁴Dí Bɛŋsima kɔ-kuluƃa wála-wala-ŋai ŋɔwála puu káo lɔ́ɔlu mɛi saaƃa (18,000) pàa.

⁴⁵Dí kɛ́ɛ pûi vɛ̃ɛ-kpâlaŋ sui a gɛ́ɛ dí lí Limɔŋ Kɔnii ma perei, Eezuɛ kɔ-kuluƃa-ŋai dí Bɛŋsima kɔ-kuluƃa ŋɔwála lɔ́ɔlu (5,000) pàa berei ma. Dí lɛ̀ɛ kpɔ́ díkpɛ̂i é lɛ́ɛ la zu dí seri Gidɔŋ, dí kɔ-kuluƃa wála feerɛ (2,000) páa naa.

⁴⁶Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai dí dípàai díkɛ̀ a wála buu feerɛ káo lɔ́ɔlu (25,000). Díkelee díkɛ̀ a lii kpêle kɔ-kuluƃa-ŋa.

⁴⁷Kɛ́lɛ Bɛŋsima kɔ-kuluƃa-ŋai ŋuŋ lɔ́ɔlu mɛi-da (600) dí pù dí lí vɛ̃ɛ-kpâlaŋ su Limɔŋ kɔnii ma. Dí gɛ̀ naa a ɣáloŋ náaŋ.

⁴⁸Nya ƃe Eezuɛ-ƃelai dí lène pôlu dí lí Bɛŋsima lɔii kpiniŋ su taa-ŋai su, dí ǹaa kélee kéreŋ a tɛɛ-ŋa. Dí ǹaa sinaai, nɛyâai da ǹía pɛlɛi kélee pàa é pɛ́lɛ daa tûlɛ-ŋai dîa. Daai nyíi kélee dí gàa ǹaa kɔlɛ mai, dí gèreŋ.