Read Dagara, Northern Yele-za-pɛr-tib 24 Bible Online

Yele-za-pɛr-tib 24 - Dagara, Northern bible

Yele-za-pɛr-tib 24

¹A Abraham tɩ kor'a tɩ maal kor, ɛ́ a Sore maal'ʋ a yele za pʋɔ.

²Bibir kãw, a Abraham tɩ yel'ɩ a ʋ tõ-tõ-bi-kʋra kʋra na kaarɛ a ʋ bʋ̃-tɛrɩ za zie a: «Tõ a fʋ nũu a ɩ̃ gbɛkpɛ̃ɛ pile[52],

³ɛ́ pɔ n a Sore, a salom nɩ a tẽw Naaŋmɩn, yel mɛ̃ kɛ́ fʋ kʋ̃ ƴãw a ɩ̃ bidɛb kul a Kanãa tẽw dem sɔgɔ ɩ̃ na kpɩɛr a, powle kãw ɛ.

⁴Ɛcɛ yel kɛ́ fʋ na cen nɩ a ɩ̃ tẽw pʋɔ nɩ a ɩ̃ nɩbɛ pʋɔ tɩ kaa ír pɔw a ɩ̃ bidɛb Ɩzaakɩ ƴãw.»

⁵A tõ-tõ-bie tɩ sɔw ʋ na: «Kapaw, a pɔw kʋ̃ sàw tu m wa a ka ɩ. A lɛ pʋɔ a, a na fɛr'a k'ɩ̃ɩ tɛr a fʋ bidɛb lɛb cen nɩ a tẽw ʋl fʋ na yi kɛ́ bɛr a bɩɩ?»

⁶A Abraham yel ʋ: «Taa wa nanɩ tɛrɛ a ɩ̃ bidɛb lɛb cere nɩ a be ɩ.

⁷A Sore, a salom Naaŋmɩn, ɩ na k'ɩ̃ yi kɛ́ bɛr a ɩ̃ sãà yir nɩ a ɩ̃ tẽ-dɔwra. Ʋ ƴɛ̀r'ɩ a ɩ̃ zie, ɛ́ pɔ à ŋá: “Ɩ̃ na kʋ̀ n a tẽw ŋa a fʋ bʋʋrɛ.” Ʋ na tõ n a ʋ malkɩ ʋ de b niwn, fʋ tɩ de pɔw a be a ɩ̃ bidɛb ƴãw.

⁸A pɔw bɛ wa sàw tu b a, a pɔb fʋ na pɔ a ɩ̃ zie a bɛ cãà fɛrɛ fʋ ɛ. Ɛcɛ taa wa tɛrɛ a ɩ̃ bidɛb lɛb cere nɩ a be ɩ.»

⁹Lɛ n'a a tõ-tõ-bie tɩ tõ a ʋ nũu a ʋ nɩ-kpɛ̃ɛ Abraham gbɛkpɛ̃ɛ pile, ɛ́ pɔ a yel ŋa ƴãw a ʋ zie.

¹⁰Ʋ tɩ ír'ɩ nyɔ̃wmɩ pie a ʋ nɩ-kpɛ̃ɛ nyɔ̃wmɩ pʋɔ, nɩ a ʋ bʋ̃-vɩɛlɩ vɩɛlɩ zie lo n a sɔ́r cere a Nahɔɔr tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ na be a Mezopotami tẽw saa-pɛrɩ́-gʋba-lowr a.

¹¹Ʋ na tɩ ta a tẽ-kpɛ̃ɛ ŋa bule na be a yẽw a pɛr a, ʋ ɩ na a nyɔ̃wmɩ siw gã. Zaanʋɔra tɩ n'a, man a tɛm ʋl a pɔwbɛ na mɩ́ waar wa 'wɔ̃wnɛ a kʋ̃ɔ a.

¹²Ʋ tɩ puor'ɩ à ŋá: «Sore e, ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ Abraham Naaŋmɩn i, ɩ a yele tu vla a ɩ̃ zie a dɩ̃a, ɛ́ fʋ wul a fʋ nɔ̃wfʋ a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ Abraham.

¹³Mãa n'ɩ ŋan a bule pɛr, ɛ́ a tẽw dem powli na wa wa 'wɔ̃w a kʋ̃ɔ.

¹⁴A pɔwsɩrale ʋl ɩ̃ na na yel k'ʋʋ cɩɩlɩ a ʋ yuor ɩ̃ nyũ a, ʋlɛ wa sɔw mɛ̃ k'ɩ̃ɩ nyũ ʋʋ mɩ̀ na ƴãw nɩ a ɩ̃ nyɔ̃wmɩ a nyũ a, ɩ̃ na bãw na kɛ́ ʋlɛ n'ʋ fʋ kʋ̀rɛ a fʋ tõ-tõ-bie Ɩzaakɩ. A lɛ pʋɔ a, ɩ̃ na bãw na kɛ́ fʋ wul'ɩ nɔ̃wfʋ a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ.»

¹⁵A ʋ nʋɔr bɛ tɩ lo tẽw sɛr ɛ, ɛ́ Erebeka ta n a ʋ yuor a bawŋman zu. Betuwɛl pɔwyaa tɩ n'ʋ, ɛ́ a Betuwɛl mɩ̀ nɩ̃ɛ tɩ ɩ Mɩlka bidɛb, ɛ́ a Mɩlka tɩ ɩ a Abraham yɛb Nahɔɔr pɔw.

¹⁶Pɔwsɩrale na tɩ vɩɛl vɩɛl a n'ʋ, ʋ bɛ tɩ páw dɛb ɛ. Ʋ tɩ siw nɩ a bule pʋɔ, 'wɔ̃w a kʋ̃ɔ paalɩ a ʋ yuor lɛb do n.

¹⁷A Abraham tõ-tõ-bie tɩ zɔ na tuor'ʋ, yel ʋ: «Yãayãa, ɩ k'ɩ̃ fúr a fʋ yuor kʋ̃ɔ blãlɛ.»

¹⁸Ʋ sɔw: «Ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ ɛ, nyũ», ɛ́ tɩ siwri a yuor fɔ̃wlɛ dɔwlɩ a ʋ kpãkpãw zu ƴãw ʋ nyũ.

¹⁹Ʋ na wa ƴãw ʋ nyũ baar'a, ʋ yel'a: «Ɩ̃ mɩ̀ na 'wɔ̃wnɛ nɩ a kʋ̃ɔ ƴãwn a fʋ nyɔ̃wmɩ, a za tɩ nyũ tɩ baarɩ.»

²⁰Ʋ tɩ cir'ɩ a ʋ yuor kʋ̃ɔ fɔ̃wlɛ ƴãw a dʋn balɛ̃wnɩ pʋɔ, al pùorí ʋ lɛb zɔ cen a bule pʋɔ tɩ 'wɔ̃w a kʋ̃ɔ. Ʋ tɩ 'wɔ̃w nɩ a kʋ̃ɔ a nyɔ̃wmɩ za ƴãw.

²¹A dɛb tɩ jɩ́rɛ ʋ nɩ gbililɛ, k'ʋʋ bãw, a Sore ɩ n a ʋ sɔ́r vɩɛl bɩɩ ʋ bɛ vɩɛl.

²²A nyɔ̃wmɩ na wa nyũ baar'a, a dɛb de nɩ salm-zɩɛ nyɔ-bãw na tɩbrɛ ta gɩram[53] ayʋɔb a, nɩ salm-zɩɛ nuru bamɛ ayi, kãw za na tɩbrɛ zuo gɩram kʋba a (100), kʋ̀ a pɔwsɩrale,

²³ɛ́ sowr'ʋ: «Ãa pɔwyaa nɛ b? Ɩ̃ zɛlɛ fʋ na, yel kʋ̀ m. Zie be n a fʋ sãà yir pʋɔ tɩ na gã a?»

²⁴Ʋ sɔw: «Betuwɛl pɔwyaa nɛ m, ɛ́ ɩ Mɩlka nɩ Nahɔɔr yãw.»

²⁵Ʋ tɩ cãà na lɛb yel: «Kɛkɛɛ nɩ mɔ̃-kon ʋr'ɩ a tɩ yir, ɛ́ gaa zie be be.»

²⁶A dɛb tɩ gbĩ n dume a Sore niŋé,

²⁷ɛ́ yel: «A Sore, a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ Abraham Naaŋmɩn, tɛr'ɩ puoru, ʋl na sɩrɩ wul a ʋ nɔ̃wfʋ a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ a: ʋ tɛr mɛ̃ nɩ daadaa wa n a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ yir dem zie.»

²⁸A pɔwsɩrale tɩ zɔ na kpɛ a ʋ mã zie tɩ yel a yel ŋa.

²⁹A Erebeka tɩ tɛr'ɩ yɛ-dɛb ʋ dɩ kɛ́ Labã. A Labã tɩ yi na zɔ cen a dɛb zie a bule pɛr.

³⁰Ʋ tɩ nyɛ̃ nɩ a nyɔ-bãw nɩ a bamɛ a ʋ yeepuule na ƴãw a, ɛ́ wõ ʋ manɩ a lɛ a dɛb na yel a. Ʋ tɩ cen na tɩ nyɛ̃ ʋ, ʋ àr'ɩ a ʋ nyɔ̃wmɩ a bule pɛr.

³¹Ʋ tɩ yel ʋ na: «Wa, fʋ̃ʋ a Sore na maalɩ a. Bʋ̃ʋ n'ʋ so fʋ àr a yẽw? Ɩ̃ maal'ɩ a yir bɛr, ɛ́ cɔbrɩ zie a nyɔ̃wmɩ ƴãw.»

³²A Abraham tõ-tõ-bie tɩ kpɛ n a yir pʋɔ. Bɛ tɩ tow nɩ a nyɔ̃wmɩ tuor bɛr, ɛ́ kʋ̀ a kɛkɛɛ nɩ mɔ̃-kon. Bɛ mɩ́ tɩ wa n nɩ kʋ̃ɔ k'aa tõ-tõ-bie nɩ a nɩbɛ na bɩɛlɛ ʋ a wa pɛ́w gbɛ́ɛ.

³³Bɛ tɩ wa n nɩ bʋ̃-dɩrɩ wa bin a ʋ niŋé. Ɛcɛ ʋ tɩ yel'a: «Mãa bɛ wa ƴɛ̀r a ƴɛ̀rʋ ɩ̃ na tɛr a, ɩ̃ bɛ dɩrɛ ɩ.» A Labã tɩ yel ʋ: «Ƴɛ̀r!»

³⁴A dɛb yel: «Abraham tõ-tõ-bie nɛ m.

³⁵A Sore maal'ɩ a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ yaga za, ʋ ɩ nɩr. Ʋ kʋ̀ ʋ nɩ píir nɩ bʋʋr nɩ nĩi, ɛ́ kʋ̀ ʋ salm-pla nɩ salm-zɩɛ, tõ-tõ-bi-dɛbr nɩ tõ-tõ-bi-pɔwbɛ, nyɔ̃wmɩ nɩ bòn.

³⁶A ʋ pɔw Saara dɔw nɩ bidɛb kʋ̀ ʋ a ʋ koru pʋɔ, ɛ́ a ʋ bidɛb ŋa n'ʋ ʋ de a ʋ bome za kʋ̀.

³⁷A ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ ƴãw na ɩ̃ pɔ, k'ɩ̃ɩ kʋ̃ de a Kanãa tẽw ʋ na kpɩɛr a pɔw kʋ̀ a ʋ bidɛb ɛ.

³⁸Ʋ yel mɛ̃ na: “Pɔ yel mɛ̃ kɛ́ fʋ na cen nɩ a ɩ̃ sãà yir pʋɔ, a ɩ̃ bʋʋrɛ pʋɔ tɩ de pɔw a be a ɩ̃ bidɛb ƴãw.”

³⁹Lɛ n'a ɩ̃ tɩ sowr'ʋ: “Ɛ́ a pɔw bɛ wa sàw na tu m?”

⁴⁰Ʋ sɔw mɛ̃: “A Sore niŋé ɩ̃ na vʋʋrɩ a na tõ n a ʋ malkɩ ʋ wa lãw nɩ fʋ, ʋ na ɩ n a fʋ sɔ́r ʋ vɩɛl, ɛ́ fʋ na tɩ tɛr'ɩ pɔw a ɩ̃ bʋʋrɛ pʋɔ nɩ a ɩ̃ sãà yir pʋɔ, wa kʋ̀ a ɩ̃ bidɛb.

⁴¹Fʋ̃ʋ wa cen a ɩ̃ bʋʋrɛ pʋɔ a, a pɔb fʋ na pɔ a kʋ̃ cãà fɛrɛ fʋ ɛ. Fʋ̃ʋ saa bɛ wa tɩ páw bom a, a ɩ̃ ŋmɛ-ƴãw bɛ páwr fʋ ɛ.”

⁴²A dɩ̃a ɩ̃ na wa tarɛ a bule ŋa pɛr a, ɩ̃ puor'ɩ à ŋá: “Sore e, ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ Abraham Naaŋmɩn i, sàw ɩ a ɩ̃ sɔ́r ɩ̃ na lo a ʋ vɩɛl.

⁴³Ƴɛrɛŋa ɩ̃ na àr a bule ŋa pɛr a, ɩ̃ na zɛlɩ nɩ pɔwsɩrale kãw na na wa a kʋ̃ɔ 'wɔ̃wfʋ a, k'ʋʋ ɩ ɩ̃ nyũ a ʋ yuor kʋ̃ɔ blã.

⁴⁴Ʋlɛ wa sɔw mɛ̃ yel k'ɩ̃ɩ nyũ ʋʋ mɩ̀ na 'wɔ̃w na ƴãw a ɩ̃ nyɔ̃wmɩ a, ɩ̃ na bãw na kɛ́ ʋlɛ n'ɩ a pɔw fʋ na kʋ̀rɛ a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ bidɛb a.”

⁴⁵Ɩ̃ bɛ tɩ tɩɛr'ɩ a ɩ̃ pʋɔ baar ɛ, ɛ́ a Erebeka ta, a yuor dɔwlɩ a bawŋman zu. Ʋ tɩ siw nɩ a bule pʋɔ 'wɔ̃w a kʋ̃ɔ, ɩ̃ zɛlɩ ʋ: “Yãayãa, kʋ̀ m kʋ̃ɔ ɩ̃ nyũ.”

⁴⁶Ʋ tɩ cɩɩl'ɩ a yuor fɔ̃wlɛ, ɛ́ yel mɛ̃: “Nyũ, ɩ̃ɩ mɩ̀ na ƴãw nɩ a fʋ nyɔ̃wmɩ a nyũ.” Ɩ̃ nyũ, ʋʋ ƴãw a nyɔ̃wmɩ a mɩ̀ nyũ.

⁴⁷Ɩ̃ tɩ sowr'ʋ na: “Ãa pɔwyaa nɛ b?” Ʋ sɔw: “Betuwɛl pɔwyaa nɛ m, ɛ́ ɩ Mɩlka nɩ Nahɔɔr yãw.” Lɛ n'a ɩ̃ tɩ ƴãw ʋ a bãw a nyʋɔrɩ́, ɛ́ ƴãw ʋ a bamɛ a nurú.

⁴⁸Ɩ̃ tɩ gbĩ n dume a Sore niŋé. Ɩ̃ tɩ puor'ɩ a Sore, a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ Abraham Naaŋmɩn, yãanɩ, ʋl na tu n mɛ̃ a sɔr-vla, k'ɩ̃ɩ tɩ tɛr a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ yɛb pɔwyaa tɩ kʋ̀ a ʋ bidɛb a.

⁴⁹Ƴɛrɛŋa a, nyɩmɛ wa sàw na ɩ nɔ̃wfʋ-ɩb nɩ yel-mɩŋa-ɩb a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ zie a, nyɩɩm yel kʋ̀ m. Alɛ bɛ ɩ lɛ, ɩ̃ na cen nɩ zi-yoru.»

⁵⁰A Labã nɩ a Betuwɛl tɩ sɔw nɩ à ŋá: «A Sore zie n'a a yel ŋa yi, tɩ bɛ tɛr ƴɛ̀rʋ a pʋɔ, na yel kɛ́ ʋ̃ʋ bɩɩ ʋ̃ʋ'hʋ̃ ɛ.

⁵¹A Erebeka n'ɩ ŋan a fʋ niŋé. De ʋ cere nɩ. Ʋ lɩɛbɩ a fʋ nɩ-kpɛ̃ɛ bidɛb pɔw mɛ̃ a lɛ a Sore na yel a.»

⁵²A Abraham tõ-tõ-bie na tɩ wõ a ƴɛ̀r-bie á ŋá a, ʋ gbĩ n dume a Sore niŋé gũu tɩ tɔ tẽw.

⁵³Al pùorí, ʋ ír salm-pla nɩ salm-zɩɛ pɩ̃ɛmɛ nɩ kparɩ a ʋ tuor pʋɔ kʋ̀ a Erebeka. Ʋ mɩ̀ tɩ kʋ̀ n bʋ̃-vɩɛlɩ vɩɛlɩ a powle yɛ-dɛb nɩ a ʋ mã.

⁵⁴A Abraham tõ-tõ-bie nɩ a ʋ taabɛ tɩ dɩ na kɛ́ nyũ ɛ́ gã. Bɛ na wa ìr a biɓaara a, a Abraham tõ-tõ-bie tɩ yel'ɩ a Erebeka yɛ-dɛb nɩ a ʋ mã: «Nyɩ bɛr mɛ̃ ɩ̃ lɛb kul a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ zie.»

⁵⁵Bɛ tɩ sɔw ʋ na: «Bɛr a powle ʋ cãà be a tɩ zie blã, ʋ maalɩ mɛ̃ bibie pie a, al pùorí, ʋ na cen na.»

⁵⁶A tõ-tõ-bie tɩ lɛb'a yel: «Nyɩ ta gbini mɛ̃ ɩ. A Sore ɩ na a ɩ̃ sɔ́r vɩɛl, nyɩ bɛr mɛ̃ ɩ̃ lɛb ta a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ zie.»

⁵⁷Bɛ tɩ lɛb'a yel: «Tɩ bʋɔlɩ a powle wa sowri a lɛ ʋ na tɩ́ɛrɛ a.»

⁵⁸Lɛ n'a bɛ tɩ bʋɔlɩ a Erebeka wa sowr'ʋ: «Fʋ bɔbr'a kɛ́ fʋ páw a dɛb ŋa cen bɩɩ?» Ʋ sɔw: «Ʋ̃ʋ.»

⁵⁹Bɛ tɩ bɛr ʋ na, ʋlɛ nɩ a pɔw ʋl na yáal'ʋ a, bɛ páw a Abraham tõ-tõ-bie nɩ a ʋ nɩbɛ cen.

⁶⁰Bɛ tɩ ƴɛ̀r'ɩ nɔ-vla kʋ̀ a Erebeka à ŋá: «Fʋ̃ʋ, tɩ yeepuule e, lɩɛbɩ nɩbɛ tu-tu-túr mã. A fʋ bʋʋrɛ, bɛ mɩ́ zɛb de a bɛlɩ dem na hɩ̃ɛn bɛ a tẽ-bɛrɛ!»

⁶¹A Erebeka tɩ ìr'a, ʋlɛ nɩ a ʋ tõ-tõ-bi-pɔwli, bɛ do zɔm a nyɔ̃wmɩ tu n a Abraham tõ-tõ-bie. À ŋá n'a bɛ za tɩ lãw cen.

⁶²A Ɩzaakɩ tɩ ìr'ɩ a Lahaɩ-Ʋrɔɩ bulé. Negɛɛvʋ vuo pʋɔ n'a ʋ tɩ kpɩɛr.

⁶³Zaanʋɔra kãw ʋ na tɩ yi a wɩ̀ɛ pʋɔ tɩ cɔlɛ a, ʋ wa jɩ́r'a nyɛ̃ nyɔ̃wmɩ na waar a.

⁶⁴A Erebeka na wa jɩ́r nyɛ̃ a Ɩzaakɩ a, ʋ ƴaw na siw a nyɔ̃wmɛ zu,

⁶⁵ɛ́ sowri a tõ-tõ-bie: «Nɩ-buor'ɩ à ŋà na cere tuore tɩ a wɩ̀ɛ pʋɔ a?» A tõ-tõ-bie sɔw: «A ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ n'ʋ.» A Erebeka tɩ de nɩ a pɛn pàw nɩ a ʋ niwn[54] daadaalɛ.

⁶⁶A tõ-tõ-bie tɩ man nɩ a alɩ bome nɛ za ʋ na ɩ a kʋ̀ a Ɩzaakɩ.

⁶⁷Al pùorí, a Ɩzaakɩ tɩ tɛr'ɩ a Erebeka kpɛ n a pɛn-sɛw ʋl pʋɔ a ʋ mã Saara na tɩ kpɩɛr a, ʋ lɩɛbɩ a ʋ pɔw. Ʋ tɩ nɔ̃w ʋ na, ɛ́ a ɩ ʋ mɔwlʋ, a ʋ mã kũu ƴãw.