Read Dagara, Northern 1 Makabe mɩnɛ 5 Bible Online

1 Makabe mɩnɛ 5 - Dagara, Northern bible

1 Makabe mɩnɛ 5

¹A nɩ-bʋʋr-yoru na tɩ kpɩɛr pɩɛl'a, tɩ wõ na k'aa Zifʋ mɩnɛ lɛb'a mɛ a bagɛ bàwr-maal-kuur, ɛ́ lɛb maalɩ a Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ ƴãw, ʋ ɩ mɛ̃ a koro za a. A tɩ ɩ bɛ nɩ suur yaga.

²Lɛ n'a bɛ tɩ yel kɛ́ bɛ na ɩ na a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ na kpɩɛr a bɛ pʋɔ a baarɩ, ɛ́ tĩ kʋrɛ a tɩ nɩbɛ.

³A Idume tẽw dem na tɩ ŋmãa jil a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ kɛ́ bɛ zɛb'ɩ bɛ a, a Zuda tɩ zɛb'ɩ bɛ nɩ Akɩrabatɛn, ɩ bɛ faa faa. Ʋ tɩ cã bɛ na bɛ lɛb, ʋʋ de a bɛ bʋ̃-tɛrɩ.

⁴Al pùorí, a Zuda tɩ yel'a k'ʋʋ na dɔwr'ɩ a Bayan[34] dɔwlʋ nɩbɛ a bɛ yel-faar ƴãw: bɛ mɩ́ tɩ sɔwl'a gù a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ a sɛ́ɛ zu. Bɛ mɩ́ tɩ piw nɩ a sɛ́ɛ kɛ́ bɛ nyɔw bɛ a bɛ bɛrɩ pʋɔ.

⁵A Zuda tɩ cã n a nɩbɛ bɛ ŋa tɩ ƴãw a bɛ zɛbr-yir-kpɛn pʋɔ ɛ́ piw bɛ. Ʋ na tɩ pɔ k'ʋʋ na kʋ bɛ na pàw pɛr a, ʋ tɩ nyɩw nɩ a bɛ zɛbr-yir-kpɛn nɩ a bɛlɩ dem za na tɩ be a pʋɔ a.

⁶Al pùorí, ʋ cen a Amɔ̃ tẽw dem zie. A be a, ʋ tɩ càar'ɩ zɛbr-nɩbɛ na yãwmɛ ɛ́ kpɛmɛ a, ɛ́ Timote[35] ɩ a bɛ nɩ-kpɛ̃ɛ a.

⁷Ʋ tɩ zɛb'ɩ bɛ nɩ gb'aa yaga. Ʋ tɩ zɛb'a tʋ̃ɔ́ bɛ, ɛ́ tɛr tɩ tʋ̃ɔ́ bɛ pẽlẽpẽlẽ.

⁸Ʋ tɩ zɛb'a de Yazɛɛr tẽ-kpɛ̃ɛ nɩ a tẽli-kpɔwlɩ, ɛ́ lɛb wa a Zuda tẽw.

⁹A Galaadɩ tẽw[36] nɩ-bʋʋr-yoru tɩ lãw nɩ taa, kɛ́ bɛ zɛb'ɩ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ na kpɩɛr a bɛ tẽw pʋɔ a, ɩ bɛ baarɩ. Ɛcɛ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ tɩ zɔ na tɩ kpɛ Datema[37] zɛbr-yir-kpɛ̃w pʋɔ,

¹⁰ɛ́ tɩr sɛb-tʋɔla ŋa kʋ̀ a Zuda nɩ a ʋ yɛbr: «A nɩ-bʋʋr-yoru na viiri koli tɩ a wõ n taa kɛ́ bɛ baarɩ tɩ.

¹¹A bɛ zɛbr-nɩbɛ, Timote na ɩ a nɩ-kpɛ̃ɛ a, cɔbrɛ na kɛ́ bɛ wa zɛb de a zɛbr-yir-kpɛ̃w ʋl pʋɔ tɩ na sɔwlɩ a.

¹²Nyɩ wa wa faa tɩ. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, bɛ kʋ n nɩ-yaga a tɩ pʋɔ baarɩ.

¹³A tɩ yɛbr Zifʋ mɩnɛ za na tɩ kpɩɛr a Tobi[38] tẽw a, bɛ kpi na. Bɛ nyɔw nɩ a bɛ pɔwbɛ nɩ a bɛ bibiir cen nɩ, bɛ ɩ gbãgbaar, ɛ́ bɛ wob a bɛ bʋ̃-tɛrɩ za. Bɛ ta n nɩbɛ túr (1 000) na tɩ kpi a lɛn daar a.»

¹⁴A Zuda nɩ a ʋ yɛbr tɩ cãà na kanɛ a sɛb-tʋɔla ŋa, ɛ́ nɩbɛ bɛ na tõ a, yi Galile ta, a kparɩ cɩɛrɩ cɩɛrɩ, ɛ́ bɛ yere a alɩ yel-been nɛ.

¹⁵Bɛ tɩ yere nɩ à ŋá: «Pitolemayisɩ, Tɩ́ɩ̀r nɩ Sɩdɔ̃ ten dem, de nɩ a Galile[39] tẽw za na ɩ nɩ-sãanbɛ tẽw a, lãw nɩ taa kɛ́ bɛ kʋ tɩ pàw pɛr.»

¹⁶A Zuda nɩ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ na tɩ wõ a yele á ŋá a, bɛ bʋɔl'ɩ lãw-kpɛ̃ɛ, kɛ́ bɛ jɛl nyɛ̃ a lɛ bɛ na na ɩ a bɛ yɛbr Zifʋ ƴãw na be a kpɩɛrʋ pʋɔ, ɛ́ a nɩ-bʋʋr-yoru zɛbr'ɩ a.

¹⁷A lɛ n'a a Zuda tɩ yel a ʋ yɛb Sɩmʋ̃: «Kaa ír nɩbɛ cen tɩ faa nɩ a tɩ yɛbr Zifʋ mɩnɛ na be a Galile a. Mãa nɩ a ɩ̃ yɛb Zonatã a, tɩ na cen nɩ a Galaadɩ tẽw.»

¹⁸A Zuda tɩ bɛr'ɩ Zakari bidɛb, Zuzɛb, nɩ a nɩbɛ nɩ-kpɛ̃ɛ Azarɩasɩ a Zude tẽw, kɛ́ bɛ gù a tẽw, bɛlɛ nɩ a zɛbr-nɩbɛ bɛl na cɛ a.

¹⁹Ʋ tɩ yel'ɩ à ŋá kʋ̀ bɛ: «Nyɩ kaarɛ a nɩbɛ zie, ɛ́ taa ŋmaarɛ nɩ a nɩ-bʋʋr-yoru zɛbr ɛ, ɛ́ gù tɩ tɩ lɛb wa.»

²⁰Bɛ tɩ kʋ̀ n nɩbɛ túr-ata (3 000) a Sɩmʋ̃ k'ʋʋ cen nɩ a Galile, ɛ́ kʋ̀ a Zuda nɩbɛ túr-ani (8 000) k'ʋʋ cen nɩ a Galaadɩ tẽw.

²¹A Sɩmʋ̃ na tɩ cen a Galile a, ʋ tɩ zɛb'ɩ nɩ a nɩ-bʋʋr-yoru gb'aa yaga. Ʋ tɩ zɛb'a tʋ̃ɔ́ bɛ, ɩ bɛ lɩɛbɩ zɔ,

²²ʋʋ diw bɛ tɩ ta n a Pitolemayisɩ dɩ̃dɛɛ ƴãw. A Ɩsɩrayɛl nɩbɛ tɩ kʋ n a nɩ-bʋʋr-yoru nɩbɛ ta túr-ata (3 000), ɛ́ de a bɛ zɛbr bome.

²³Al pùorí, a Sɩmʋ̃ tɩ tɛr'ɩ a Galile nɩ a Aribata[40] Zifʋ mɩnɛ, bɛlɛ nɩ a bɛ pɔwbɛ nɩ a bɛ bibiir, nɩ a bɛ bʋ̃-tɛrɩ za cen nɩ a Zude tẽw. A tɩ ɩ bɛ nɩ nʋ̃ɔ̀ yaga.

²⁴A Zuda Makabe nɩ a ʋ yɛb Zonatã bɛl tɩ gãw nɩ a Zurdɛ̃, ɛ́ cen bibie ata a wɛja-kpalɛ pʋɔ.

²⁵Al pùorí, bɛ tuori Nabateyɛ̃[41] mɩnɛ, bɛ tɛr bɛ nɩ ƴã-ɓaarʋ, ɛ́ manɩ a alɩ bome nɛ za na ta a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ a Galaadɩ tẽw a kʋ̀ bɛ.

²⁶Bɛ tɩ yel'a kʋ̀ bɛ, kɛ́ bɛ piw nɩ Ɩsɩrayɛl nɩbɛ yaga tẽ-bɛrɛ dacine na viiri koli a pʋɔ: Bosora, Alema, Kasifo, Makedi nɩ Karnayin.

²⁷Bɛ mɩ̀ tɩ piw nɩ Ɩsɩrayɛl nɩbɛ bɛ mɩnɛ a Galaadɩ tẽw tẽ-bɛrɛ a mɩnɛ pʋɔ. Bɛ mɩ̀ tɩ cãà na lɛb yel, k'aa dɔ̃ dem yel'a kɛ́ bɛ na zɛb'ɩ nɩ a Zifʋ mɩnɛ zɛbr-yir-kpɛn á ŋá a bio daarɩ́, de a, ɛ́ kʋ a bɛlɩ dem na be a pʋɔ a, a bibir nɛ tɔr za.

²⁸Daadaalɛ, a Zuda nɩ a ʋ zɛbr-nɩbɛ tɩ lɩɛb'a tu a wɛja-kpalɛ pʋɔ sɔ́r cen a Bosora. Bɛ tɩ zɛb'a de a tẽ-kpɛ̃ɛ ŋa: wob a bome za, kʋ a dɛbr za, a pɔ́lɛ́ nɩ a nɩ-bɛrɛ, ɛ́ nyɩw ʋ bɛr.

²⁹Bɛ tɩ yi n a be a tɩ̃ɩsɔw, cen tɩ ta a Zifʋ mɩnɛ zɛbr-yir-kpɛ̃w, Datema.

³⁰A zie na wa vɩɛ a, bɛ nyɛ̃ nɩ sojarɩ na yãwmɛ yaga za a bɛ tele dɛ́ɛ a dacine ƴãw, ɛ́ darɛ zɛbr bome[42] kãw tarɛ nɩ, kɛ́ bɛ de nɩ a zɛbr-yir-kpɛ̃w. Bɛ tɩ tĩ nɩ a zɛbr baarɩ.

³¹A Zuda tɩ nyɛ̃ na k'aa zɛbr tĩ na baarɩ. Ʋ tɩ wõ n a gɔmɛ, a wɩɩr pɛblʋ nɩ a cɛlsɩ na yire a tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ dúor a salom zu a.

³²Lɛ n'a ʋ tɩ yel a ʋ zɛbr-nɩbɛ: «Nyɩ zɛb a dɩ̃a faa a tɩ yɛbr.»

³³Ʋ tɩ põ nɩ a ʋ sojarɩ ziir ata, kɛ́ bɛ zɛb'ɩ a bɛ dɔ̃ dem a bɛ zikurí. Bɛ tɩ pɛbl'ɩ a wɩ́ɛ, ɛ́ puori ŋmɛ n cɛlsɩ.

³⁴A Timote[43] sojarɩ na tɩ bãw k'aa Zuda Makabe n'ʋ zɛbr'ɩ bɛ a, bɛ zɔ n a ʋ niŋé. A Zuda tɩ ɩ bɛ nɩ faa faa. A ʋlɩ bibir nɛ a, dɔ̃ dem na ta túr-ani a tɩ kpi n a zɛbr zie.

³⁵Al pùorí, a Zuda tɩ ƴãw na a ʋ zɛbr-nɩbɛ lɩɛbɩ tu Alema tẽw sɔ́r. Bɛ tɩ zɛb'ɩ nɩ a tẽ-kpɛ̃ɛ ŋa, zɛb de ʋ. Al pùorí bɛ kʋ a dɛbr za, a pɔ́lɛ́ nɩ a nɩ-bɛrɛ, wob a tẽw bome ɛ́ nyɩw ʋ bɛr.

³⁶Bɛ tɩ yi n a be cen tɩ zɛb de Kasifo, Makedi, Bosɔɔr nɩ a Galaadɩ tẽw tẽ-bɛrɛ a mɩnɛ.

³⁷A yele á ŋá pùorí, a Timote tɩ lɛb'a ɓã zɛbr-nɩ-yoru taa, ɛ́ wa maalɩ a ʋ laɩ tori Arafon[44], a fʋɔla gãwn.

³⁸A Zuda tɩ tõ n nɩbɛ bɛ tɩ piwri bãw a dɔ̃ dem laɩ, ɛ́ lɛb wa manɩ ʋ à ŋá: «A nɩ-bʋʋr-yoru za na jil koli tɩ a, lãw nɩ taa ɩ zɛbr-nɩbɛ na yãwmɛ yaga za a, ɛ́ a Timote ɩ a bɛ nɩ-kpɛ̃ɛ.

³⁹Bɛ mɩ̀ ír'ɩ Arabʋ sojarɩ kɛ́ bɛ sõw bɛ. Bɛ maal'ɩ a bɛ laɩ a fʋɔla gãwn ŋa lowr, ɛ́ cɔbrɩ gù kɛ́ bɛ wa zɛb'ɩ fʋ.» Daadaalɛ, a Zuda nɩ a ʋ zɛbr-nɩbɛ tɩ ìr'a tuore bɛ,

⁴⁰ɛ́ tɩ taw ta pɩɛlɩ a fʋɔla. Lɛ n'a a Timote tɩ yel a ʋ zɛbr-nɩbɛ nɩ-bɛrɛ: «A Zuda wa de niwn gãw ŋmãa nɩ tɩ a zɛbr a, tɩ kʋ̃ tʋ̃ɔ́ bà gbɛ́r a ʋ niŋé ɩ: ʋ na tʋ̃ɔ́ tɩ na, bʋnʋ bɛ ka be ɩ.

⁴¹Ɛcɛ dɛ̃bɩ̃ɛ wa ɩrɛ ʋ, ʋ tɛw àr a fʋɔla gãwn a, tɩ na gãw na zɛb'ɩ ʋ, ɛ́ tɩmɛ nɛbɛ na tʋ̃ɔ́ ʋ.»

⁴²A Zuda na wa ta a kʋ̃ɔ nʋɔr a, ʋ ƴãw nɩ nɩ-bɛrɛ bɛ àr a fʋɔla nʋɔr, ʋʋ yel bɛ à ŋá: «Nyɩ taa bɛrɛ nɩr za ʋ maalɛ a ʋ pɛn-sɛw ɛ, bɛ za bɛ cen a zɛbr zie.»

⁴³A Zuda tɩ de nɩ niwn gãw. A ʋ zɛbr-nɩbɛ za tɩ tu ʋ na, bɛ zɛb'ɩ a dɔ̃ dem. A tɩ fɛr'ɩ a nɩ-bʋʋr-yoru za bɛ tɩ̃wnɩ pùor. Bɛ tɩ lɔb'ɩ a bɛ zɛbr bome bɛr, ɛ́ zɔ tɩ kpɛ Karnayin[45] tẽ-kpɛ̃ɛ ŋmɩn-yir pʋɔ.

⁴⁴A Zuda nɩ a ʋ nɩbɛ tɩ zɛb'a de a tẽ-kpɛ̃ɛ ŋa, ɛ́ nyɩw a ŋmɩn-yir bɛr, lãwnɩ a bɛlɩ dem za na tɩ be a ʋ pʋɔ a. A Karnayin yele tɩ baar'a, ɛ́ a na dɛ tɩ tĩ a lɛ a, a nɩ-bʋʋr-yoru bɛ mɩ́ lɛb tɩ tʋ̃ɔ́ bà gbɛ́r a Zuda niŋé ɩ.

⁴⁵Al pùorí, a Zuda tɩ ɓã n a Galaadɩ tẽw Ɩsɩrayɛl nɩbɛ za taa, a pʋrɩ za zie tɩ tɔ a kpɛ̃ɛ za. Ʋ tɩ tɛr bɛ na cen nɩ a Zude tẽw, lãwnɩ a bɛ pɔwbɛ, a bɛ bibiir nɩ a bɛ bʋ̃-tɛrɩ. Bɛ tɩ ɩ n zu-sɛbla na yãwmɛ bɛ dɩ vuo a.

⁴⁶Bɛ tɩ ta n Efron, tẽw na ɩ kpɛ̃ɛ kpɛ̃ɛ ɛ́ kpɛmɛ a, ɛ́ be a sɔ́r zu a. A bɛ tɩ tɛr bɛ na dɛ tu dʋrʋ bɩɩ gʋba ɩ, a tɩ fɛr'a kɛ́ bɛ kpɛ tɔl a tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ.

⁴⁷Ɛcɛ a Efron tẽw dem bɛ tɩ sàw bɛ na tɔl ɛ, ɛ́ tɩ pàw a pamɛ, ɛ́ tɩɛ nɩ kʋsɛ-bɛrɛ bɛrɛ.

⁴⁸Lɛ n'a a Zuda tɩ tõ bɛ tɩ ƴɛ̀r ƴã-ɓaarʋ ƴɛ̀rʋ ŋa kʋ̀ bɛ: «Tɩ na tu na tɔl a nyɩ tẽw pʋɔ cen a tɩ tẽw. Nɩr za bɛ ɩrɛ nyɩ faa ɩ, tɔlʋ tɛwr'a tɩ na tu a sɔ́r tɔl.» Ɛcɛ a tẽw dem tɩ zawr'ɩ a pamɛ yuofʋ.

⁴⁹Lɛ n'a a Zuda tɩ ƴãw bɛ ƴɛ̀r lʋɔrɩ a zɛbr-nɩbɛ pʋɔ, kɛ́ ŋa mɩ́ àr a ʋ àrʋ zie.

⁵⁰A pùorí, a sojarɩ tɩ cɔbrɩ a zɛbr ƴãw. Bɛ tɩ zɛb'ɩ a bibi-ɓil za nɩ a tɩ̃ɩsɔw-ɓil za, ɛ́ wa tɩ de a tẽ-kpɛ̃ɛ.

⁵¹Bɛ tɩ kʋ n a dɛbr za, a pɔ́lɛ́ nɩ a nɩ-bɛrɛ, wob a tẽw bome ɛ́ sãw ʋ bɛr pẽlẽpẽlẽ. Lɛ n'a a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ tɩ nɛb a kũuni tɔl'ɩ a Efron tẽw pʋɔ.

⁵²Bɛ tɩ gãw nɩ a Zurdɛ̃, ta a Tɩ̃tal-kpɛ̃ɛ na tori Bɛtɩsan a.

⁵³A Zuda tɩ ɩrɛ na a nɩbɛ na nɩɩnɛ a pùorí a bɛ ɓanɛ taa, ʋʋ tɩ yere a nɩbɛ za a sɔ́r zu kɛ́ bɛ ƴãw fãw, ɛ́ gù bɛ wa tɩ ta a Zude tẽw.

⁵⁴Nʋ̃ɔ̀ tɩ tɛr bɛ nɩ yaga za bɛ tɩ do n a Sɩyɔ̃ tãw. Bɛ tɩ maal'ɩ nyɩw-a-za-bagɛ kʋ̀ a Naaŋmɩn, bɛ na tɩ lɛb wa n ƴã-ɓaarʋ, ɛ́ a bɛ been kãw za bɛ kpi a ƴãw.

⁵⁵A Zuda nɩ a ʋ yɛb Zonatã na tɩ cãà be a Galaadɩ tẽw, ɛ́ a bɛ yɛb Sɩmʋ̃ be a Pitolemayisɩ a Galile tẽw a,

⁵⁶a Zakari bidɛb, Zuzɛb, nɩ Azarɩasɩ na tɩ ɩ a zɛbr-nɩbɛ na be a Zude tẽw a nɩ-bɛrɛ a, tɩ wone na bɛ ƴɛ̀rɛ a gãda-tome ƴɛ̀rʋ bɛ na tɩ tone a zɛbr zie a.

⁵⁷Bɛ tɩ yel'ɩ bɛ tʋɔra: «A tɩɩm mɩ̀, tɩ mɩ̀ bɔ yúor. Tɩ cen tɩ zɛb'ɩ a nɩ-bʋʋr-yoru na jil koli tɩ a.»

⁵⁸Bɛ tɩ yel'ɩ a lɛ kʋ̀ a zɛbr-nɩbɛ bɛ na tɩ ɩ a nɩ-bɛrɛ a, ɛ́ cen kɛ́ bɛ tɩ zɛb'ɩ Zamɩnɩa tẽw.

⁵⁹Gɔrzɩasɩ[46] nɩ a ʋ sojarɩ tɩ yi n a tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ kɛ́ bɛ zɛb'ɩ bɛ.

⁶⁰Bɛ tɩ zɛb'a tʋ̃ɔ́ a Zuzɛb nɩ a Azarɩasɩ zɛbr-nɩbɛ, ɛ́ diw bɛ tɩ ta n a Zude tẽw tʋr-bɔwrɩ ƴãw. Bɛ tɩ kʋ n a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ ta nɩbɛ túr-ayi (2 000) a ʋlɩ bibir nɛ.

⁶¹A tɩ ɩ n zɛb-tʋ̃ɔ́fʋ bɛ na zɛb tʋ̃ɔ́ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ faa faa a, a Zuzɛb nɩ a Azarɩasɩ na bɛ tɩ bɛr wõ a Zuda nɩ a ʋ yɛbr ƴɛ̀rʋ, ɛ́ tɩɛrɩ kɛ́ bɛ mɩ̀ na tõ n gãda-tome a.

⁶²Ɛcɛ bɛ bɛ tɩ pʋɔ a nɩbɛ bʋʋrɛ bɛl pʋɔ, a Naaŋmɩn na tɩ kʋ̀ a fãw kɛ́ bɛ mɩ́ faa a Ɩsɩrayɛl a ɩ.

⁶³A socir kpɛ̃w sob Zuda nɩ a ʋ yɛbr tɩ ɩ n gãdaar a Ɩsɩrayɛl tẽw pʋɔ, nɩ nɩ-bʋʋr-yoru za pʋɔ bɛ na mɩ́ tɩ wõ bɛ por a bɛ yúor a.

⁶⁴A nɩbɛ mɩ́ tɩ darɛ nɩ taa a bɛ zie, kɛ́ bɛ mʋʋrɩ bɛ.

⁶⁵A Zuda nɩ a ʋ yɛbr tɩ lɛb'a cen kɛ́ bɛ tɩ zɛb'ɩ Edɔm tẽw nɩbɛ, a tẽw saa-pɛrɩ́-dʋrʋ-lowr. Bɛ tɩ zɛb'a de Ebrɔ̃[47] nɩ a tẽli-kpɔwlɩ, bɛ tɩ ŋmɛr'ɩ a dacine na piw a tẽw a bɛr, ɛ́ nyɩw a yir-cõcowli na be a zu a bɛr.

⁶⁶Al pùorí, bɛ tɩ cen nɩ Filisɩtɛ̃ mɩnɛ tẽw lowr, tɩ kpɛ tɔl Marisa tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ.

⁶⁷Bɛ tɩ kʋ n bàwr-maalbɛ a ʋlɩ bibir nɛ a zɛbr zie. Bɛ tɩ bɔbr'a kɛ́ bɛ tõ gãda-tome, ɛ́ bɛ tɩ tɩɛrɩ tɔ ɩ, ɛ́ ŋmʋr kpɛ a zɛbr pʋɔ.

⁶⁸Al pùorí, a Zuda tɩ cen nɩ Azotɔsɩ lowr, a Filisɩtɛ̃ mɩnɛ tẽw. Ʋ tɩ ŋmɛr'ɩ a bɛ bàwr-maal-kube bɛr, nyɩw a bɛ ŋmɩmɛ dasuli ɛ́ wob a bɛ tẽ-bɛrɛ bome. Al pùorí ʋ lɛb cen a Zude tẽw.