Read Sangir MANGA RATU KARUANE 23 Bible Online

MANGA RATU KARUANE 23 - Sangir bible

MANGA RATU KARUANE 23

¹Datu i Yosia nẹ̌kui kěbị těmbonangu Yehuda ringangu Yerusalem.

²Bọu e i sie rimal᷊eng dingangi sire sol᷊ong Bal᷊em MAWU, nitol᷊eěngu manga imang, nabi ringangu patikụ kawanua, kasiang ore lai kalạ. Su těngon sire kěbị, su rěduhu rihi tatoghasẹ̌ nitani waugu ratu, ratu e rimarisị kụ nẹ̌basa ringangu tingihe maihạ, kal᷊awọu lohong bukẹ̌ u pẹ̌dariandi kụ seng nikaěbakenge su ral᷊ungu Wal᷊em MAWU. Bọu e ratu nẹ̌koạ pẹ̌kakakědo ringangu MAWU mědeạu tumuhụ si Sie, ringangu měndal᷊eng dingangu kasěllahu ral᷊ungu naung ore lai kạguwạu himukudẹ̌ e kal᷊awọu hengetang dingangu manga titanʼE. Datu e mal᷊aing nẹ̌kědo waugu měngganapẹ̌ tiahang pẹ̌dariandim MAWU e ringangu manga umatʼE kụ seng naketạ su ral᷊ungu bukẹ̌ ene. Kal᷊awọu kawanua e mal᷊aing nẹ̌kědo ringang baugu rumaringihẹ̌ pẹ̌kakakědo ene.

⁴ Bọu e ratu něngoro Imang Mawantugẹ̌ i Hilkia, manga imang tumatimbange ringangu manga l᷊ukadẹ̌ kụ mẹ̌děndiagạ tukadu Wal᷊em MAWU, tadeạu mapasěbangu kal᷊awọu apal᷊iwụ pẹ̌paketang baugu ipěnal᷊e Baal, duata wawine i Asyera, ringangu manga wituing. Kal᷊awọu apal᷊iwụ ene nasuen tutunge kahian Datu i Yosia su l᷊ikudu soa marěduhu Wal᷊ang Kidron, kụ awune niwawa sol᷊ong Betel.

⁵I sie nělohosu manga imang seng nihengkẹ u mararatung Yehuda baugu pěmunara su tampạu pěnaněmbaěng mahan duata su manga soan Yehuda ringangu su Yerusalem nangělikụ e; kerene lai manga imang apang němpěnarakangu sasěmba su Baal, matangěllo, wul᷊ang, planetẹ̌, dingangu manga wituing.

⁶Tul᷊adang duata wawine i Asyera nisěbange wọu Wal᷊em MAWU, kụ niwawa sol᷊ong likudu soa su Wal᷊ang Kidron. Sene tul᷊ada ene nitutung, kụ tětuhe nilutạ pinakaal᷊usẹ̌, dingangu awune nikaesẹ̌ su wowom pěndal᷊ẹ̌bingangu lawọ.

⁷Manga kamarẹ̌ su ral᷊ungu Wal᷊em MAWU e nipakẹ u manga tahapẹ̌sundal᷊ẹ̌ su wal᷊em pananěmbaěngu mahan duata, kụ nẹ̌koạ pẹ̌sasundal᷊ẹ̌ kere sasěmba su mahan duata e, nigaghoghahẹ̌. (Su manga kamarẹ̌ ene manga wawine měmpěngẹ̌ngahiwuang hekạ mědeạu luheěng su tempong pananěmba su ruata wawine i Asyera.)

⁸Kal᷊awọu imang kụ mạtanạ su manga soan Yehuda e niorong Yosia niaparěnta sol᷊ong Yerusalem, mase walạewe suapa su kạguwạu wanuang Yehuda, i sie nakal᷊amuhụ manga pananěmbaěng mahan duata kụ suapang sene manga imang ene seng něnarakangu sasěmba. Manga imang ene e tawe nipakawala nẹ̌koạ pẹ̌kakal᷊iomaneng su Wal᷊em MAWU. Kaiso i sire wotongewe měmpahungkaěng borotẹ̌ tawẹ kabọ e, kụ seng nịdariahi waugu manga ringang i sire. Manga pananěmbaěng kụ nitani waugu pěnaněmba su mahan duata maraning Pasěllangeng i Yosua, tumatimbangu soam banua ene e nighoghahẹ̌. Pasěllangeng ene kaěbakeng su sěmběkane kaihi wọu Pasěllangenge Sahị su raral᷊engang luměbạ sol᷊ong soa.

⁹

¹⁰ I Tofet, tampạu pananěmbaěng mahan duata su Wal᷊ang Hinom nilamuhukang. Ual᷊ingu kerene ute selaing tawẹ taumata kụ makapaněmbang anạ e kere sasěmba tinongkạ baugu mahan duata i Molokh.

¹¹Patikụ kawal᷊o kụ nitaning mararatun Yehuda waugu pananěmba su matangěllo e nidarěmmẹ, dingangu manga kareta kụ nipakẹ su ral᷊ungu pananěmbaěng ene e nitutung. (Manga kareta ene e, ene su rělahu Wal᷊em MAWU — maraning tukadu pasěllangeng — tawẹ kararaune wọu manga huange tampạu katatanakeng i Natan, i Melekh, sěngkatau sawohị marangẹ.)

¹² Manga pananěmbaěng kụ nipětịu mararatun Yehuda su atụ e watuhu rasị bọu manga kamaru Ratu i Ahas, nighohahẹ̌. Kerene lai manga pananěmbaěng nạung nipětịu Ratu i Manasye su rěllahu Wal᷊em MAWU ruam běka e, nasueng goghahe kahiang Yosia, wọu e nirěmmẹ sol᷊ong Bal᷊ang Kidron.

¹³ Kerene lai manga pananěmbaěng batuhu sěmběkan dakị wọu Yerusalem, sěmběkane wahageang timuhẹ̌ bọu Wul᷊udu Karal᷊akisẹ̌[25] e nilamuhukang. Manga pananěmbaěng ene e nipětịu Ratu i Salomo waugu maněmba manga mahan duata makạdarěntinge — kụ kai i Asytoret duata wawineng tau Sidon, Kamos mahan duatang tau Moab, dingangu i Milkom mahan duatang tau Amon.

¹⁴Manga rihing mahan duata ringangu tul᷊adan duata wawine i Asyera e nipakaopehẹ̌ mase ěntana su piạ manga rihi ringangu manga tul᷊ada ene nirarisị e, niambungang i Yosia ringangu manga ruhin taumata.

¹⁵ I sie mal᷊aing něnggolang tampạu pananěmbaěng su Betel nạung nipětịu Ratu i Yerobeam anạ i Nebat — datu kụ nạung nakawarạdosa tau Israel. Bọu e i Yosia něměka pananěmbaěng su tampạ u pananěmbaěng ene, kụ nitutunge sěngkatutung dingangu tul᷊adan duata wawine i Asyera e sene.

¹⁶ Bọu e i Yosia nẹ̌bihu, kụ nakasilo lěbing piram baụ su wowong bul᷊ude. Tangú i sie něngoro taumata piněmongkarẹ̌ lěbing ene, kụ napasěbang u manga ruhine, wọu e nitutunge su pananěmbaěng kụ těntal᷊ang dụděllị ene. Kerene kakakoạ e i sie napakal᷊amuhụ u pananěmbaěng ene. Tangú nariadị e apa nạung ilẹ̌ol᷊ang kal᷊imona e kahian nabing MAWU piạ Datu i Yerobeam rụdarisị su rěduhu pananěmbaěng ene su piạ sal᷊iwang sěmbaụ.[26] Bọu ene Ratu i Yosia nakasilo lěbing sěmbaụ lai wal᷊ine.

¹⁷ Tangú i sie nakiwal᷊o, ”Lěbing i sai ini e?” Tau Betel němpẹ̌simbang, ”Ene e kai lěbing u sěngkatau nabing MAWU kụ bọu nạung diměnta sini wọu Yehuda, kụ měngẹ̌ngol᷊ang u kal᷊awọu hal᷊ẹ̌ buhu-wuhu kakoạ u mawu ratu waugu pananěmbaěng ini e.”

¹⁸”Kumbahangbe kapuraěng lěbing ene,” angkuěng u ratu. ”Balạekere manga ruhi ene sene, abe al᷊ing!” Tangú manga ruhing nabi wọu Yehuda ene tawe nipẹ̌kapuraěng apa; kerene lai su manga ruhing nabi wọu Samaria kụ nilěbing sene.

¹⁹Su apang soa su Israel, Datu i Yosia něngopehẹ̌ kal᷊awọu tampạ u pananěmbaěng su mahang duata nipětịu mararatung Israel, dingangu apa nạung nakal᷊angehẹ̌ MAWU. Apa nạung seng nikoạ u Ratu i Yosia su Betel, ene nikoạ e lai waugu manga pananěmbaěng su kasěllahu Israel.

²⁰Kal᷊awọu imang němunara su tampạu pananěmbaěng mahan duata e nipate kahian sie su manga wowong pananěmbaěng kụ suapang i sire měmpěmunara sene. Dingangu suapang pananěmbaěng ene i Yosia něnutung manga ruhin taumata. Bọu ene i sie nẹ̌sul᷊e kapia sol᷊ong Yerusalem.

²¹Bọu e Ratu i Yosia něngoro kawanua apěmẹ̌mantugẹ̌ ěllom Paskah, mẹ̌sul᷊ungu mạbawohẹ su ral᷊ungu bukẹ̌ u Pẹ̌dariandi ringangu MAWU. Ual᷊ingu kerene i sire něngadatẹ̌ MAWU, Ruatan sire.

²²Nanětạ bọu tempon tau Israel pẹ̌parentaěngu manga mol᷊ensekẹ e tawẹ běke rem piạ datung Israel arau ratung Yehuda e kụ deng napakawantugu ěllon Paskah kerene.

²³Kětạeng su taung kapul᷊o ual᷊une su parentan Datu i Yosia ene e wuhụewe Paskah e niwantughang kapia su Yerusalem mědeạu měngadatẹ̌ MAWU.

²⁴Baugu měndal᷊eng u manga tita kụ mạbawohẹ su ral᷊ungu bukẹ̌ nikaěbakengu Imang Mawantugẹ̌ i Hilkia e su Wal᷊em MAWU, kal᷊awọu apan tahakui rohkẹ̌ u tau nate ringangu měmamitua e nitokol᷊u Ratu i Yosia wọu Yerusalem ringangu wọu kasěllahu Yehuda e, mase i sie něhipeng kěbị mahan duatang apam bal᷊e, tul᷊ada ringangu kal᷊awọu apal᷊iwụ pẹ̌paketang baugu pananěmba apang mahang duata.

²⁵Tawẹ apa ratu kere i Yosia kụ mẹ̌tẹ̌tangkiang MAWU ringangu kasěllahu ral᷊ungu naunge ringangu měnẹ̌nodẹu ene su ral᷊ungu kakakoạ u pẹ̌bawiahe ringangu kakanoạ e, matuhụewe kere su kěbị tita kụ kaẹ̌bakengbe su ral᷊ungu Bukẹ̌ i Musa. Bọu Ratu i Yosia e, mal᷊ain tawẹ lai apa ratu kụ mẹ̌sul᷊ungu i sie.

²⁶Kaiso kakanoạ u Ratu i Manasye seng nakawětị dal᷊angehu MAWU e su Yehuda, ringangu ral᷊angehẹ̌ ene e wẹ̌dang tawe napědung.

²⁷MAWU e něhengetang, ”Apang nạung seng Takụ kinoạ baugu Israel, sarung Takụ koateng lai waugu Yehuda. Tau Yehuda e sarung Takụ irěmmẹ bọu wanua Takụ nionggọ si sire. Iạ e sarung manuhudu Yerusalem, soa pinile-Ku, Bal᷊e-Ku ini e lai, kụ kere su wera-Ku e sarung makoạ tampạ u pẹ̌kakal᷊iomanengang si Siạ.”

²⁸Datu i Yosia nawahakạ su pẹ̌seketang su Megido piạ i sie tamai něnekẹ Nekho, ratung Misirẹ̌ těntal᷊ang deng kạtol᷊ọ e ringangu wuntuange baugu maontol᷊ẹ̌ datung Asyur su wiwihu Sal᷊ụ u Efrat. Maietu Ratu i Yosia nial᷊ạ u manga sawohị e wọu ene niwawa napul᷊ẹ dingangu kareta sol᷊ong Yerusalem. Paị sene i sie nilěbing su pěndal᷊ěbingang u mararatu. Bọu e kawanuang Yehuda němile ringangu něhengkẹ i Yoahas ahuse naratu piněngaweng si sie. Běkene wal᷊ine mạanun Datu i Yosia e niwohẹ su ral᷊ungu bukẹ̌ u Wěkem Mararatun Yehuda.

²⁹

³⁰

³¹I Yoahas umbure duam pul᷊o těllu su taunge piạ i sie naratu su Yehuda, kụ i sie nẹ̌parenta su Yerusalem těllu wul᷊ang karěngụ e. I ninange arenge i Hamutal anạ i Yeremia wọu soang Libna.

³²I Yoahas nẹ̌dosa su MAWU mẹ̌sul᷊ungu i upunge.

³³Pẹ̌paparentang Yoahas nahěpusẹ̌ su tempong i Nekho ratung Misirẹ̌ e něnaweng si sie su Ribla, su wanuang Hamat, kụ něnihasa si Yehuda piněmaehẹ̌ gaghěllị si sie arěgang 3.400 su kilone sal᷊aka ringangu wul᷊aeng 34 su kilone.

³⁴ Bọu e Ratu i Nekho něhengkẹ ahusi Yosia isẹ̌sẹ̌bạ si Elyakim naratu su Yehuda, ringangu němal᷊ui areng Elyakim nikoạ Yoyakim. I Yoahas niparingange sol᷊ong Misirẹ̌ kụ i sie nate paị sene.

³⁵Waugu pěmaehẹ̌ gaghěllị tẹ̌tuntukangu ratung Misirẹ̌, Datu i Yoyakim naghělle pajakẹ̌ bọu kawanua timuhụewe ikaotelu sěngkatau-sěngkatau.

³⁶ I Yoyakim natimu ruam pul᷊o l᷊ima su taunge piạ i sie naratu su Yehuda, kụ i sie nẹ̌parenta su Yerusalem mapul᷊o ěsa su taunge karěngụ e. I ninange isẹ̌sẹ̌bạ si Zebuda anạ i Pedaya wọu soan Ruma.

³⁷I Yoyakim nẹ̌dosa su MAWU mẹ̌sul᷊ungu i upunge.