Read South Giziga 1SA 17 Bible Online

1SA 17 - South Giziga bible

1SA 17

¹Filistihey a kusoko soje taŋhaya ɓa ngi gi vurum. A kusom a Soko, hirwuy Zuda, yo a pam sar ar wala ngi Soko ati Azeka a Efez-Damim.

²Sawulo ya kwana, naŋ ati soje Israyeleye, a kusom a pam sar ar sozo mazilaka ‹widis madiɗakaŋ›, a cinjaham ngi kiɗa vu gaŋ gaŋ ti Filistiheye.

³Filistihey a cinjaham a muwã tir vay diga, yo Israyeley kwana a muwã tir vay ti ka, sozo ar wala taŋ.

⁴Bugawla pal a bo ti wuzla soje Filistiheye, a ɓi mi ngi sliŋ. A zilaka Goliyat, yo i mbur ngir walahay Gat. Gil naŋ a gi gwat ng'avu metir makir gu.

⁵Misi giɓizlirim a hirnga i jiiku ngi ɓiri gaza, yo zana ngi ɓiri gazakaɓa duba ngi kilif ɓaˀ avu vu. Dudok ngi zana vuna a gi gwat ngi kilo kukur merkeɗ.

⁶A ci gwat ngi ɓiri gaza avu saraya, hã popurok, waɗ ziwit law a ciki.

⁷Dum ngi ziwit naŋ, naŋ kaɓa dum ngi ji caka, yo mi ngi ziwit naŋ a ji kilo ngi ɓiri mazilaka sikle tarnaˀa. Mbur majijiraŋ mbaraya ɓaˀ a mbuŋ.

⁸Goliyat tuwa, a cici deŋ, a tila mi da soje Israyeleye, a ɓa taŋ: «Ki boko, ki cinjaham ngi kiɗa vu vur mike? Ya i mbur Filisti, yo kum i beke ngi Sawuloy ta kwa! Wunoko mbur purla a wuzla kumo, ɓa i kiɗam vu cuwa.

⁹Da a ndila le, naŋ gidaŋ ngi kiɗa vu ati ya na, a kiɗiy, a tikiy ˀay, naɓa ndr'i sa tiram beke kumoy. Yo da i ya migidaŋ fineˀ naŋ, i kiɗa le kwana, naɓa kisa tiram beke ndrahay, yo masa gam beke ndrahay i kum.

¹⁰Akẽh na, Goliyat a zla a ɓi: Dana, ar maakway misi ar wala ndra hana na, a pam ndra muyuŋ le ani a duba haŋ, ya i tuko le. Vuloko mbur purla ɓa i kiɗam vu cuwa so.»

¹¹Sawul ati Israyel gar macinaka mingiɓi hana na, zluwun a ɓurzla taŋ le wãˀ.

¹²Akẽh na, Davit, mangal ngi mbur Efrat a Betelyem, hirwuy Yude. Mbur nah a zilaka Zese. Naŋ ti ziri mizilehey dangafaɗa. Ti hin ngi Sawulo, Zese a gi gal le, yo naŋ a gi vurumo gu ta.

¹³Zese, ziri naŋ madiɗa mudumbuŋ mimakiraya, a ram ng'ar vurum asi sawulo so. Zir ngi Zesehey makir miram ng'ar vurum na, slimiɗ taŋhay anihĩ: A zilaka modogomo Eliyap, mijinga naŋ Abinadap waɗ mimakir taŋ kwana Samma.

¹⁴Taŋ a ram le ng'ar vurum asi Sawulo. Davite, naŋ i tuboˀ taŋ.

¹⁵Amma Davite, ndreh ndreh na, naŋ da a slikiɗo baɗ a hay Sawulo, a so jigina tumuŋ ngi cine naŋ Zese a Betelyeme.

¹⁶Goliyat, mbur Filisti, a so kanah a so kanah, prik ti pastaˀ prik ti pastaˀ a mbuŋ soje Israyeleye, hã hin kukur mufaɗa.

¹⁷Ngi pas mekelem na, Zese a ɓa mangal naŋ Davite «Gabal ngi daw musulo hana, waɗ ɗaf mukuruˀ hanayna, hila taŋ, kil taŋ kutum da sukum ɗikey na ng'ar li pi sar taŋ.

¹⁸Yo wursla kuruˀ na kwana, ki ru di da madiɗa ngi sojehey durmuk na. Da sukum ɗikeye t'ada jam jam kwa mbrike na, kisa pura taŋ, yo tuɓo gwat avu taŋ a haŋ ɓa i sa si na ava t'ada jam jam gisiŋ.

¹⁹Ki sa ra luuma taŋ bummoˀ ati Sawul waɗ ati soje Israyeleye gar ar sozo mazilaka sozo ngi widis madiɗahay, a roko ar li kiɗa vu ati Filistihey.»

²⁰Davit a slikiɗ cẽẽt ngi miprik prik. A pula tumuŋhoy avu mijigin mekelem. A zuɓa gwat ngi ru ti taŋ a haŋ tuwa, aru kaɓa Zese miɓaŋ di, waɗ ara ndil ar li pi sar ngi sojeheye. Kasl ti nah na, naɓa sojehey ara bam nga cinjih, ara wudam widi ngi vurum.

²¹Israyel ati Filistiheye, a cinjaham le gaŋ gaŋ ngi kiɗa vu.

²²Davite, gwatay mislinakaŋ ti taŋ tuwa, a pula taŋ sek avu mijigina gwatay, a wus vu, aru ng'avu sojehey ar li taŋ masa kiɗam vu. A ra luuma sukum naŋhay tuwa, a cufuɗa jam ngi vu taŋ.

²³A ra ɓam ti ɓi aruŋ ati sukum naŋhay tuwa si na, keɗ na, bugawla ara bo ti wuzla Filistiheye. I Goliyat, mbur Filisti ngir walahay Gat. A ra ɓi ɓi ngi sliŋ da Israyeley kaɓa naŋ maɓa zleˀe tuwa ma ni, joˀ Davit ara cinaŋ.

²⁴Israyeley mupuraka Goliyata keɗ na, taŋ gar taŋ a zluwunam haɗa, ara kilam le.

²⁵Mizli Israyeley, a ɓam: «Ki puraka mbur mubo ngi diga na le ya? A bo na, ɓa ngi pa mesem da Israyel so. Da mbur mikiɗa le na, ɓa buy a sa vulaŋ zlili haɗa. Buy a sa vulaŋ zuŋ naŋ, yo hay ngi cine naŋ a sa lum gi mezle angi hirwuy Israyele.»

²⁶Davit tuwa, a cufuɗa soje ngi cikeˀeheye: «Mbur misa kiɗa mbur Filisti hana le, yo misa kiraha mesem ngi Israyel le avra na, a sa vulakaŋ mike? Filisti manja ci mizaw hana maza soje ngi Bumbulvuŋ misi ti siifa na, naŋ vuna i waka?»

²⁷Mizli a mbiɗakaŋ di i mi misi purla: «Mbur misa kiɗa mbur nah le na, gwat taŋ masa gakaŋ di na, nihi.»

²⁸Eliyap, sukum madiɗa ngi Davite, a cine Davit maɓam ati mizli na le. A zuɓ himaˀ ar Davite, a ɓaŋ: «Ki so gi mi aka ka? Tumuŋ ɗikey mineˀ na, ki pula taŋ avu wa a wuzlaɓuh mikirɗa kirɗaka ka? Ya i sinuw le, gwat malambaˀ vu, ka mawa vu ɗik ka mike na. Ka muso na ɓa ngi pura vurum vuna si.»

²⁹Davit a ɓaŋ: «I gi gwat malambaˀ mike? Yi cufuɗ ti cufuɗ tew si.»

³⁰A pula sukum naŋ, dar a cufuɗ mbur mekelem ma. Mizli a mbiɗakaŋ di i mi misi purla kaɓa zleˀe vuna si.

³¹Dambalaka na, mizli gar a cinaka mingiɓi ngi Davit na le, a ndilam ti ɓi nah ng'avu Sawul. Joˀ Sawul a ɓi ɓa ara sakaŋ ti Davite kutum ng'avaŋ.

³²Davit a ɓa Sawulo: «Mobor, anja ko mbur a zluwun ti mbur Filisti hana ta, ya gawla ɗike, i ra kiɗaŋ.»

³³Sawul a ɓa Davite: «Ki ndila nga kiɗa vu ati mbur Filisti ngi diga na ta, ka ki zuŋ aruŋ, amma naŋ i mbur ngi vurum zle ti zuŋ.»

³⁴Davit a mbiɗa da Sawulo: «Mobor, zleˀe na, yi jigin tumuŋ ngi bahahay. Mobor malla luˀuf, a so ji tumuŋ ar gezleŋ.

³⁵Akẽh na, yi sipaŋ, yi ra kiɗaŋ, joˀ yi tuɓo tumuŋ mulkot avu mi naŋ. Da a wuɗ le ɓa a jiy na, yi ja humos asi mumburloko, dar yi kiɗa vagay.

³⁶Ya gawla ɗike, yi kiɗa mobor ati luˀuf le takwa! Mbur Filisti manja ci mizaw hana, yi sa gaŋ di i gwat misi purlakanah ya. Asi mike, sojehey ngi Bumbulvuŋ misi ti siifa na, a za taŋ le.

³⁷Mobor ati luˀuf, Buymisemuŋ a lihiy le avu zlenek taŋhaya. A sa lihiy a haŋ mbur Filisti nah vuna, kanah ya.» Davit a ɓa Sawulo ka misenna. Joˀ Sawul a mbiɗaŋ di: «da kine na, ka ru so, anja Buymisemuŋ naŋ da ti ka.»

³⁸Akẽh na, Sawul akaŋ zana nga naŋ ngi vurumoyo. A tiɗaŋ jiiku ngi ɓiri kip a hirnga waɗ zana ngi ɓiri ɓaˀ avu vu.

³⁹Waɗ ma na, Davit a luwa maslalam ngi Sawulo law a hirnga zana naŋhaya, a tutuma ɓa aru na, gar gar, asi a sirik di ta. Dar a ɓa Sawulo na: «Gwatay milat lat avu vu hanayna gar na, i jijir ti taŋ gu ta, asi i sirik ti taŋ ta.» Joˀ Davit a cuko taŋ avra.

⁴⁰Akẽh na, a zuɓa ganday naŋ kaw a haŋ, yo a guɗum ɗugur mikuleɗ kuleɗey giɗem giɗem a hur mizaw, waɗ a pa taŋ sek ng'ar taɓak naŋ ngi jigine, yo waɗ a zuɓa ŋvehŋvehlu (pura v 49) naŋ paɗ a haŋ, ara ru ng'avu mbur Filisti tuwa.

⁴¹Goliyata ti diga ya kwana, gawla mijijira mbaray naŋ ɓaˀ a mbuŋ, ara kirahawa ti gidaŋ ng'avu Davite.

⁴²Mbur Filisti a pur hiri, yo naŋ mupura Davite keɗ na, a hirsaŋ le, asi Davit i mangal gawla gagaza, yo tivi hiri, naŋ kuy.

⁴³Dar mbur Filisti tuwa, a ɓa Davite: «Ki so ng'avi ya ti gandayay na, yi kiri kwa? Joˀ a nisa Davite ti slimiɗ ngi gwat ngi huruk huruk a mbuŋ naŋ taŋ kuli Filistihey.

⁴⁴Mbur Filisti a ɓa Davite: So ng'aka ɗi, ɓa i vuluw da ɗiyuwoy ati gwat misãmi ngi ɓuhoy a zumaka useˀ ɗike.»

⁴⁵Davit a mbiɗa da mbur Filisti: «Ka, ki so ng'ar ya, vu kaˀ kaˀ ti maslalam, waɗ ziwitey ti sukwi cuw. Amma ya, yi ru ng'ar ka vu kaˀ kaˀ ti slimiɗ ngi Buymisemuŋ, misi gidaŋ wãˀ, Bumbulvuŋ ngi vurum Israyel, ka mizaŋ na.

⁴⁶Dana hana, Buymisemuŋ a sa vuluw asi haŋ ɗu: yi sa kiɗuw vagay yo yi sa buko hirnga ɗike. Dana dana vuna, i sa vula vagay ngi soje Filistiheye da ɗiyuw ngi ɓuhuhoy ati gwat ngi ɓuhuhoy. Hirwuy keɗeɗe gar a sa sina, dambalaka Bumbulvuŋ ada a ruwuy Israyele.

⁴⁷Yo ɓa zigiduw mitaˀ hana, a sa sina, Buymisemuŋ a ga ɓa mbur a lum bugawla na, anta ti maslalam ati ziwit ta. Amma Buymisemuŋ i Buy vurum, yo a sa vulukum asi haŋ ndra.»

⁴⁸Ar nah na, Goliyat ara so kutum kutum ɓa a zliram kiɗa vu ati Davite. Davite a kil kutum nga zlir ti mbur Filisti ɓa a kiɗam vu.

⁴⁹Davite, a ca haŋ ng'ar taɓak naŋ, a zuɓo ɗugur tuwa purla, a kicuwura ti ŋvehŋvehlu naŋ tuwa kicuwur kicuwur fuk, ara luuma mbur Filisti a midibiɗ tiɗasl, joˀ mbur Filisti a diɗ, midibiɗ durus a ruwuy.

⁵⁰Naŋ kahana, Davit mitikaˀay da mbur Filisti ŋvehŋvehlu ati ɗugur. A kiɗa le, a tikaŋ is le vagay wãˀ. Ko maslalam anta kaw a haŋ Davite ta.

⁵¹Akẽh na, Davit a kil, ara cici deŋ a ciki mbur Filisti, a ɗiɗo maslalam ngi mbur Filisti ŋsloht tir hay naŋ, waɗ a kiɗa mi ngi mbur Filisti vuna ti naŋ a muŋ, waɗ a bukoŋ hirnga buku. Filistihey a puraka na, bugawla ngisi taŋ a muc le, dar a zlaka a kilam.

⁵²Soje Israyeley ati ngi Zudahay a zlaka widi ngi vurum, a sipaka Filistiheye, hã sesẽŋ a mi boboŋ ngi ci nga Gat ati Ekroŋ, vagay ngi Filistehey sunok sunok, zle a Gata, sesẽŋ a Ekroŋ.

⁵³Israyeley misipaka Filistiheye gar gar na, a dirba nah a soko hilaka gwatay ngir li Filistihey mipam sar ara zleˀe tuwa.

⁵⁴Davit a zuɓa hirnga ngi Goliyata, ar di nga Zeruzalem. Joˀ a wi vu ti gwat ngi vurum ngi Goliyata ng'ar guɗuk nga naŋ.

⁵⁵Ti di Sawul mupura Davit muru nga ji hirnga ti Goliyat na, Sawul a cufuɗa Abner, buy ngi vurumo: «Abner, nah vuna i mangal ngi waka?» Abner a mbiɗaŋ di: «Mobor, i si na ta wãˀ.»

⁵⁶Buy tuwa, a ɓaŋ ma: «Mangal hana i mangal ngi waka na, cufuɗ ɓa ki sina.»

⁵⁷Ti Davit mimawa a dirba naŋ mikiɗa Goliyata na, Abner a zuɓa, ar di nga mbuŋ Sawul. Naŋ kaw ti hirnga ngi Goliyat avu haŋ.

⁵⁸Akẽh na, Sawul a cufuɗaŋ: «Gawla ɗu, ki mangal ngi waka?» Davit a mbiɗaŋ di: «Yi mangal ngi gawla ɗik Zese a Betelyem.»