Read Timugon Murut 1 MAKABI 10 Bible Online

1 MAKABI 10 - Timugon Murut bible

1 MAKABI 10

¹Ralalom bilor 160[25] i Aliksandir Ipipanis anak ungkuyon ru Raja' Antiokus ondo' Kaapat minongoi pangayou am nampagaau ra bandar Ptolimais. Anak ungkuyon ri Antiokus ondo' Kaapat no inapu ru mamagun nano am nasauk ra raja' nilo.

²Pokorongog Raja' Dimitrius ra baal raginio, tinimung no saujor ondo' maayo am minongoi pangayou ri Aliksandir.

³Nangator niayuk Raja' Dimitrius ra surat ondo' nototop ra ragu-ragu mongompor am kaansayan ri Jonatan,

⁴sabap ra nangkara' io, “Iou kataki' takano makibonsoi ra ulun ru Jaudi ra ilo kalo poyo mambaal ra nabantuan ri Aliksandir koson mangayou ritakau.

⁵Maaru' nakara' ri Jonatan ngaangai' kalaatan ondo' binaal takau riso, pabukat-pabukat nano am ngaangai' bansa' nano.”

⁶Koson raginio noyo Raja' Dimitrius nampasauk ri Jonatan ra pagamung nano am nangani' riso ra kuasa' koson manimung ra pulalai am inukapan io ra kuliamos mangayou. Nambantu' io niayuk ra ulun-ulun rinakop ondo' inaput giu' ra kubu giu' ra Jirusalim pataakon ri Jonatan.

⁷I Jonatan pana minongoi ra Jirusalim am nambasa' ra surat no giu' ra saang ru ngaangai' mamagun am saujor siminoroi giu' ra kubu no.

⁸Saujor raginilo malaa' kaga' paat nokorongog ra raja' nangani' ra kuasa' ri Jonatan koson manimung ra pulalai.

⁹Pinataak nilo ngaangai' ulun rinakop ri Jonatan, am pinasaguli' no ilo ra matuo nilo.

¹⁰I Jonatan pana namagun giu' ra Jirusalim am tumalimpuun mambaal saguli' ra bandar no.

¹¹Nanusub io ra ulun-ulun mangandoi koson mambaal ra timbok-timbok giu' ra liliut ru Bulur Sion am batu-batu persegi ra maayo, saboi bulur no nasauk ra kubu. Baal raginio binaal nilo.

¹²Ngaangai' ulun bansa' ra bokon giu' ra kubu-kubu ondo' binaal ri Bakidis nagiru'.

¹³Sigagama' nangiruan ra intok inalungan nano am minuli' ra pagun nano galama'.

¹⁴Kaa' masuang ulun ru Jaudi ondo' nanatang ra aturan-aturan ru Ukum ri Musa, lakat poyo liminayun giu' ra Bit-Jur, intok nagiruan nilo.

¹⁵Liliwa' raginio norongog ru Raja' Aliksandir bantu'-bantu' ru Raja' Dimitrius ri Jonatan, niayuk intor ri Jonatan galama', intor ra pangayawan nano, kinapanggol nano mangayou am niayuk kapaganan-kapaganan ondo' nailian nano nababaya' ra pabukat-pabukat nano.

¹⁶Raja' Aliksandir pana mindagu, “Maaru' lair makatuum takau ra ulun koson riso? Iou pasauko' takau io ra rangan am pagamung takau.”

¹⁷Tinulisan boo rondo' surat posoboyon ri Jonatan. Suang ru surat no koson ragitio:

¹⁸“Raja' Aliksandir posoboyon ra Pabukat i Jonatan, kaansayan!

¹⁹Nokorongog akai no ra okou sangulun ondo' baani kaga' am maaya' masauk ra rangan ru raja'.

²⁰Ginio ra paat ra orou raiti' pasaukon mai okou ra Tingganai Maayo Imam intor ra bansa' muno aniin ra pampiawan ‘Rangan ri Raja'’ rirun. Gama' masauk kou ra pagamung mai am magulayun rangan moonsoi mai.” Nangator niayuk Raja' Aliksandir ra rondo' bayang maawar ru pamarintaan am rondo' karaun mas ri Jonatan.

²¹Ralalom sila' katulu' ra bilor 160[26] paat ra Pangiantakan Mangkalukub ra Raun, nambayang i Jonatan ra bayang ru Tingganai Maayo Imam. Nambaal io ra rondo' pulalai ru saujor am inukapan io ra masuang kuliamos mangayou.

²²Pokorongog Raja' Dimitrius ra baal raginio, mangiluk kaga' guang nano am indagu,

²³“Ati kulaan takau pinoloso Raja' Aliksandir nakapagulu ritakau? Pinaikang no noyo intok nano am nampasauk ra ulun ru Jaudi rangan nano.

²⁴Iou tulisin ku niayuk ra surat ondo' mapabansuk ra guang nilo am mambantu' ra pangurumatan am niayuk tangguang maa' raginio maya' raki'.”

²⁵Io pana nanulis rondo' surat posoboyon ra ulun ru Jaudi ra bilin ragitio: “Raja' Dimitrius posoboyon ra bansa' ru Jaudi, kaansayan!

²⁶Naansukan akai kaga' nokorongog ra akau ngaangai' nakasugut nambaal ra ngaangai' ondo' musiti' baalon intor ra nabantuan takau. Akau ngaangai' lakat poyo giminagaya' ramon am kalo nagamung ra pantula' takau.

²⁷Paat ra akau ngaangai' magulayun giminagaya' ramon, binaal min ngaangai' balasin mai ra moonsoi.

²⁸Akau ngaangai' aniin mai ra masuang taak am palabuson intor ra masuang cukai.

²⁹Nabaya' ra surat ti ngaangai' bansa' Jaudi palabuson mai intor ra kitaakon mambayar ra cukai kaindalaman, cukai ru usi' am cukai-cukai linuntuk tayar ru raja'.

³⁰Suai raginio intor ra orou raiti' akau ngaangai' palabuson intor ra kitaakon mambayar sampitalu intor ra ampos ru gandum sampiruo intor ra ampos ru kikinawa' ramon. Intor ra orou raiti' am koson ra sabubuoi no kalo mansika' akai ra pambayaran intor ra pagun ru Judia am katatalu wilayah ondo' ragili nasauk ra santayaran intor ra Samaria am Galilia, ondo' raino nakasimpung ra Judia.

³¹Jirusalim am libung ra mamaar no musiti' iowon koson ra bandar matulai am palabuson intor ra ngaangai' cukai.

³²Akai niayuk mampalabus ra kuasa' mai ra kubu giu' ra Jirusalim am pataakon ginio ra Tingganai Maayo Imam. Paayanon no boo saujor-saujor pilian nano ra giu' koson magalung ra intok no.

³³Ngaangai' ulun ru Jaudi ondo' nasauk ra ulun rinakop ra pangayawan ra ati ayuk giu' ra wilayah ru pamarintaan mai, palabuson ra kolondo' kitaakon ra ruit pambayar. Ilo ngaangai' palabuson intor ra cukai, am niayuk intor ra cukai ru bibiag tinambiag.

³⁴Tayar ru ngaangai' ulun ru Jaudi giu' ra titikop ru pamarintaan mai, Pangiantakan ra Sila' Bagu am orou-orou ra bokon ondo' inaru' noyo, talu ngoorou ra kalo poyo am kalupus talu ngoorou ra orou-orou pangiantakan no, iono orou pantalanan ra kasagaan am makalabus intor ra sika' ru utang.

³⁵Paat orou-orou raginio kolondo' ulun ra bokon ondo' totopot makapansika' ra pambayaran kapoam mampajajou ra akau ngaangai' intor ra baal ru atan ayuk.

³⁶Olo'-olo' 30,000 ngaulun ru Jaudi tulisin inggalan ralalom ru saujor ru pamarintaan, am makaapu ilo ra bayaran ondo' nogondo' koson ra ondo' inaru' koson ra pulalai ru raja'.

³⁷Santayaran intor risilo posoroyon giu' ra kubu-kubu maayo ru pamarintaan, am santayaran poyo aniin ra intok ondo' lansanin ralalom pamarintaan. Tingganai am panglima nilo pasaukon intor risilo galama'. Iowon ilo maya' ra ukum nilo galama' koson ra ondo' inaru' ru raja' ra tayar ru pagun Judia.

³⁸Katatalu libung intor ra wilayah ru Samaria ondo' pinagamung ra Judia magulayun pagamungon am karaan ra rondo' ra Judia am pakuasaan ra Tingganai Maayo Imam no galama'.

³⁹Ampos intor ra bandar Ptolimais am libung kinuasa' nano pataakon mai ra Baloi ri Aki Kapuuno' giu' ra Jirusalim koson mambayar ra balanja' ru sambayang.

⁴⁰Moonong bilor manaak akai 15,000 ngampila' ruit pirok intor ra ampos ru raja' ondo' noowot intor ra intok ondo' maaya'.

⁴¹Ngaangai' suwo ru ruit ru pagun maayo kalo poyo binayaran ru pagawai pagun maayo, intor raino pataakon ngaangai' no, koson ra bilor-bilor ra nakasail koson ra kandoi giu' ra Baloi ri Aki Kapuuno'.

⁴²Suai raginio pusoon mai cukai kabilaran suang 5,000 ngampila' ruit pirok intor ra ampos ru Baloi ri Aki Kapuuno'. Ginio ruit ru imam-imam ondo' maningganai ra sambayang giu' ra Baloi ri Aki Kapuuno'.

⁴³Osoi ayuk ondo' nagutang ra raja' kapoam ondo' mokoondo' ra utang ra bokon, am naguyum ra kasindungan giu' ra Baloi ri Aki Kapuuno' giu' ra Jirusalim kapoam giu' ra ati ayuk giu' ra liliut ru baloi no palabuson, am rapu' nano ondo' soroi ra ralalom ru pamarintaan takau kalo talingaawon.

⁴⁴Ngaangai' balanja' koson mambaal am mamuna' ra Baloi ri Aki Kapuuno' bayarin intor ra ampos ru raja'.

⁴⁵Polosoon balanja' mambaal saguli' ra timbok-timbok ru Jirusalim, kubu-kubu pangampin giu' ra liput nano am timbok-timbok ra bokon giu' ra Judia niayuk bayarin intor ra ampos ru raja'.”

⁴⁶Pokorongog i Jonatan am mamagun ra ondo' rinagu ru Raja' Dimitrius, kalo mangintopot ilo am marara' mangapu raginio. Lakat poyo makara' nilo kalaatan-kalaatan maayo ondo' binaal nano ra Israil am nangimbolo' risilo.

⁴⁷Masaga' ilo poyo maya' ra Raja' Aliksandir, sabap ra nakapagulu io nakimobonsoi. Ginio ra nagulayun ilo nagamung ra Raja' Aliksandir.

⁴⁸Liliwa' raginio nanimung Raja' Aliksandir masuang pulalai am nangayou minanggal ra Raja' Dimitrius.

⁴⁹Karuruo ngaulun raja' no nangayou, am saujor ru Raja' Dimitrius nagiru'. Raja' Aliksandir nangiou am nangala risilo.

⁵⁰Raja' Aliksandir nakimampatoi toojo saboi timinolop mato ru orou, am paat orou raginio niayuk Raja' Dimitrius minatoi.

⁵¹Kopongo raginio nangator Raja' Aliksandir ra ulun mongoi ra Raja' Ptolimius ondo' Koonom, raja' ru Misir am pinaaya' bilin ragitio:

⁵²“Nakasaguli' aku noyo ra pagun kuno, am nakasugut nangala ri Dimitrius. Ginaau ku kuasa' giu' ra wilayah mai am nanturung ra kurisi' ru raja' ru kinamatuaan kuli.

⁵³I Dimitrius am saujor nano kinala ku ralalom pangayawan am inalap ku pamarintaan nano.

⁵⁴Ginio ra moonsoi mambaal takau ra nabantuan pabukatan. Iowo' aku no magandu' ra anak ruandu' muno. Mangani' aku ra tangguang-tangguang ondo' maaya' rirun am anak ruandu' muno.”

⁵⁵Taam Raja' Ptolimius, “Totopot orou ondo' makaansuk paat okou nakasaguli' ra pagun muno am nanturung ra kurisi' ru raja' ru kinamatuaan muno.

⁵⁶Mangiou aku ra rinagu muno. Kaa' musiti' kou tumuum raki' giu' ra bandar Ptolimais maa' raginio makapagulig to. Mopongo raginio iowon kou magandu' ra anak ruandu' kuno.”

⁵⁷Ginio boo ra bilor 162[27] Raja' Ptolimius am Kliopatra anak ruandu' nano nangiruan ra Misir am nakasaboi giu' ra Ptolimais.

⁵⁸Inuma' ilo ru Raja' Aliksandir, am pinataak ru Raja' Ptolimius i Kliopatra, anak ruandu' nano ra Raja' Aliksandir. Paguatan no iniantak giu' ra Ptolimais ra maayo kaga' koson ra kaindalaman ru raja'-raja'.

⁵⁹Liliwa' raginio Raja' Aliksandir nanulis ra surat ri Jonatan maa' raginio matong io tumuum riso.

⁶⁰I Jonatan pana minongoi ra Ptolimais, am nambayang ra bayang ru kaatangan am maantak tinuum no karuruo ngaulun raja' no. Nangani' io risilo ra tangguang intor ra mas am pirok. Nangani' io niayuk masuang tangguang ra rangan-rangan ru raja', am ilo ngaangai' masaga' riso.

⁶¹Kukula' ngaulun ru Jaudi kalo nampalio ra ukum am masaga' mangurana' ra bansa' nano naguguum manggal ri Jonatan am manguu' riso. Kaa' Raja' Aliksandir kalo nampalio risilo.

⁶²Mulu' poyo nanusub raja' maa' raginio aniin i Jonatan ra bayang ru pamarintaan.

⁶³Pinaturung io ra sapapa' ru raja'. Raja' Aliksandir pana nanusub ra pagawai-pagawai nano, “Baya' no ri Jonatan mongoi ra tatanga' ru bandar, am potonowo' ra kolondo' sangulun pana makapanguu' ri Jonatan intor ra baal ru atan pana kapoam mampajajou riso ra sasaban ru atan pana.”

⁶⁴Pakakito ulun ondo' nanguu' riso ra inanian i Jonatan ra bayang ru pamarintaan am pangurumatan, am niayuk nokorongog ra pampatanawan no, ilo ngaangai' nagigiru'.

⁶⁵Nangani' raja' ra pangurumatan ri Jonatan am nampasimpung riso ra gino ngai' ru ulun maatang rangan ru raja'. Io niayuk pinasauk ra panglima am gabenor ru wilayah nano.

⁶⁶I Jonatan pana minuli' ra Jirusalim ra guang naansukan am naayag.

⁶⁷Ralalom bilor 165[28] i Dimitrius ondo' Karuo anak ungkuyon ru Raja' Dimitrius ondo' Kasaa' nangiruan ra Krita am nakasaboi giu' ra Siria, pagun ru kinamatuaan nano.

⁶⁸Pokorongog ra baal raginio nagalabo Raja' Aliksandir, am saguli' ra Antiokia, pusor bandar ru Siria.

⁶⁹Liliwa' raginio Raja' Dimitrius nampasauk saguli' ri Apolonius ra gabenor ru Siria Maayo. Nambaal i Apolonius ra saujor ondo' maayo am nangkim mamaar ra Jamnia. Nangator io ra bilin ragitio ri Jonatan, Tingganai Maayo Imam:

⁷⁰“Okou noyo rorondo' ondo' giminuor ramon. Sabap okou noyo akai sinauk ra kakuritan am asabin. Kua kia pampakito kou ra kuasa' muno giu' ra kagunungan koson manggal ramon?

⁷¹Amon ru topot ra okou mangintopot ra saujor muno, tuun no uma' ramon ra tana' marata' maa' raginio mampapatoi takau. Makakito kou ra pulalai ru ngaangai' bandar minaya' ramon.

⁷²Pagulu galing, moonsoi imumuyin mu osoi akai am osoi pagamung mai. Mapandayan mu ra kalo tumaan kou ramon. Kinamatuaan muno magiru' kalalaat saboi induo giu' ra pagun nilo galama'.

⁷³Pai' kalansan ra tumaan kou ra pulalai mangkuda am saujor mai ondo' maikang koson ragitio ra tana' marata' ti. Ragiti kolondo' batu koson ra gayo ru batu boborok pana koson intok mansibuni am kolondo' intok pagiruan.”

⁷⁴Pakaapu i Jonatan ra bilin ri Apolonius, maruol kaga' guang nano. Nampili' io 10,000 ngaulun saujor, am minugar ilo intor ra Jirusalim. I Simon maayo nano niayuk minatong nagibit ra pulalai ru mangindangan.

⁷⁵Ilo pana nangkim mamaar ra bandar Jopi. Kalo iniou ilo sumubol ru mamagun ru bandar, sabap giu' no mokoondo' noyo saujor pinosoroi ri Apolonius. Kaa' namulunsar i Jonatan ra bandar no.

⁷⁶Sabap ra nalaa', mamagun ru bandar nangukab ra kulobon garabang nano saboi nakuasa' ri Jonatan bandar no.

⁷⁷Pokorongog ra baal raginio, inibit ri Apolonius 3,000 ngaulun pulalai ru saujor mangkuda am pulalai mantana' ondo' maayo kaga'. Mitambingai io sumuku' ra bandar Asdod. Kaa' liliwa' raginio jiminalai io ra tana' marata' am lumansan ra kaikangan ru pulalai mangkuda nano.

⁷⁸Simininok io nangiruan ra 1,000 ngaulun pulalai mangkuda nano koson mamulunsar ra saujor ri Jonatan intor ra bakulung. Siminunu' i Jonatan ra pantula' saboi ra Asdod, am pangayawan timinalimpuun.

⁷⁹

⁸⁰Paat raginio niayuk nakaliman i Jonatan ra naaput ilo. Saujor nano inawangan am intor ra susuab saboi ra mamai' rinasaman ilo ra panah ru pantula'.

⁸¹Kaa' ulun-ulun ri Jonatan minikang koson ondo' nanusuban ri Jonatan, am pulalai mangkuda ru pantula' liminawo.

⁸²Kaagui pulalai mangkuda no, pulusat ri Simon minatong nababaya' ra pulalai nano. Binulunsar am inayou no pulalai ru saujor mantana' ru pantula'. Nantutuliar ilo am nagigiru'.

⁸³Pulalai mangkuda nantutuliar giu' ra tana' marata', am nagigiru' ra Asdod am naguyum ra kasindungan giu' ra kuil Dagon, dewa nilo.

⁸⁴Kaa' sinolob ri Jonatan bandar no am niayuk kuil Dagon ondo' soroi ra giu' no, am ngaangai' ulun ondo' siminindung ra ralalom no minatoi ra nosolob. Kampung-kampung ra mamaar no niayuk tinakawan am sinolob.

⁸⁵Paat orou raginio pantula' ondo' minatoi sabap ra ilang kapoam apui suang no olo'-olo' 8,000 ngaulun.

⁸⁶Kopongo raginio nangiruan i Jonatan ra intok no am nangkim mamaar ra bandar Askilon. Inuma' io ru mamagun ru bandar ra maayo pangurumatan.

⁸⁷Io am ulun-ulun nano pana siminaguli' ra Jirusalim am nagibit ra masuang kuliamos ginaau.

⁸⁸Pokorongog Raja' Aliksandir ra atan ondo' binaal ri Jonatan, nangani' io ra pangurumatan ondo' maayo poyo riso.

⁸⁹Nangani' io ra tangguang rondo' butang mas ondo' kaindalaman no pataakin ayuk ra pabukat-pabukat ru raja', am nampataak ra bandar Ikron am libung ra mamaar nano ri Jonatan koson ra longgom no sangulun ayuk.