Read William Morgan Bible 1588 original edition Pregeth-wr 7 Bible Online

Pregeth-wr 7 - William Morgan Bible 1588 original edition bible

Pregeth-wr 7

¹Cynghorion i ganlyn yr hyn sydd dda, ac i ochelyd yr hyn sydd ddrygionus Gwell yw enw da nag ennaint gwerth-fawr, a gwell yw dydd marwolaeth na dydd genedigaeth,

²Gwell yw myned i dŷ y galar na myned i dŷ’r wledd, canys yno y mae diwedd pôb dŷn, a’r neb sydd fyw a esyd hynny at ei galon.

³Gwell yw digter na chwerthin: canys trwy dristwch yr wyneb-prŷd y gwellheir y galon.

⁴Calon doethion fydd yn nhŷ y galar: ond calon ffŷliaid fydd yn nhŷ llawenydd.

⁵Gwell yw gwrando senn y doeth na gwrando cân ffyliaid.

⁶Canys chwerthiniad dŷn ynfŷd sydd fel clindarddach drain tann grochan, dymma wagedd hefyd.

⁷Trawsedd a ynfyda’r doeth, a rhôdd a ddifwyna yr galon.

⁸Gwell yw diweddiad peth nai ddechreuad, gwell yw yr dioddefgar na’r balch.

⁹Na fydd gyflym yn dy yspryd i ddigio: o blegit dîg sydd yn gorphywys ym mynwes ffyliaid.

¹⁰Na ddywet, pa ham y bu yr dyddiau o’r blaen yn well na’r dyddiau hyn? canys nid o ddoethineb yw gofyn am y peth hyn.

¹¹Da yw doethineb gyd ag etifeddiaeth, ac elw i’r rhai sydd yn edrych ar yr haul.

¹²Canys rhai a lechant yng-hyscod doethineb, a rhai eraill yng-hyscod arian, ond mwy yw’r êlw oddi wrth ŵybodaeth, a doethineb yr hon a geidw ei pherchennog yn fyw.

¹³Edrych ar orchwyl Duw: canys pwy a all inioni’r peth a gammodd efe?

¹⁴Pan fyddo i ti fyd da, cymmer dy fyd yn dda, a phan fyddo i ti ddryg-fyd ymarfer ag ef: Duw ei hûn sydd yn gwneuthur y naill yng-wrthwyneb y llall, yn y fâth wedd na ddichon dŷn gael dim [yn feius] ar ei ôl ef.

¹⁵Hyn ôll a welais yn nyddiau fyng-wagedd, y cyfiawn yn diflannû yn ei gyfiawnder, a’r annuwiol yn estyn [ei ddyddiau] yn ei ddrygioni.

¹⁶Na fydd rhy gyfiawn, ac na chymmer arnat fôd yn rhy ddoeth: rhag dy ddifetha dy hun.

¹⁷Na fydd [rhŷ] annûwiol, na [rhŷ] ffôl, rhag dy farw cyn dy amser.

¹⁸Da i ti ymafel yn hyn, ac oddi wrth hyn na ollwng dy law: y nêb a ofno Ddûw a ddiangc allan o hyn oll.

¹⁹Doethineb a nertha’r doeth, yn fwy na dêc o bennaethiaid, y rhai a fyddant mewn dinas.

²⁰Yn ddiau nid oes dyn cyfiawn ar y ddaiar, yr hwn a wna ddaioni ac ni phecha.

²¹Na ddod ti dy feddwl ar bob gair a ddyweder: canys ni ddyleit ti wrando ar dy wâs yn dy felldithio.

²²Canys llawer gwaith y gŵyr dy galon ddarfod i ti dy hun felldithio eraill.

²³Hyn ôll a brofais mewn doethineb, mi a ddywedais, yr ydwyf yn ddoeth, a hithe ym mhell oddi wrthif.

²⁴Y peth pellaf a fu, a’r peth dyfnaf pwy ai caiff?

²⁵Mi a droais, a’m holl galon i ddeall, ac i chwilio, ac i geisio doethineb, a rheswm: ac i adnabod annuwoldeb ffolineb, ac ynfydrwydd amryfusedd

²⁶Ac mi a welais beth chwerwach nag angeu, sef gwraig: yng-halon yr hon y mae rhwydau a maglau, ai rhwymau yn ei dwylo: y neb sydd dda gan Dduw a waredir oddi wrthi hi, ond hi a ddeil bechadur.

²⁷Wele hyn a gefais (medd y pregeth-wr) wrth chwilio o’r naill [beth] i’r llall i geisio rheswm:

²⁸Yr hwn beth y chwiliodd fy enaid am dano, ac ni chefais, vn gŵr a gefais ym mhlith mil, ond vn wraig yn eu plith hwynt oll ni’s cefais.

²⁹Wele hyn yn unic a gefais [sef] gwneuthur o Dduw ddŷn yn iniawn: ond hwy a chwiliasant am lawer o ddychymmygion.

³⁰Pwy sydd debyg i’r doeth? a phwy sydd debyg i’r nêb a fedro ddeongl peth? doethineb gŵr a lewyrcha ei wyneb, a nerth ei wyneb ef a newidir.