Read William Morgan Bible 1588 original edition Ecclesiasticus 31 Bible Online

Ecclesiasticus 31 - William Morgan Bible 1588 original edition bible

Ecclesiasticus 31

¹Cyngor yn erbyn gormod chwant i gyfoeth, ac i fwyd a diod. Gwilio am olud a wna i’r cnawd ddihoeni a gofal am danynt hwy a luddia gwsc.

²Gofalu a gwilio o fynne gael hun, a chwsc a wna glefyd trwm yn hamddenol.

³Y goludog sydd yn cymeryd poen yn casclu cyfoeth, ac yn [ei] esmwythdra ef a lenwir di ddainteithion.

⁴Y mae y tlawd yn cymmeryd poen ac eisieu, er hynn pan beidio efe tlawd yw efe.

⁵Ni chyfrifir yn gyfiawn yr hwn a hoffo aur, a’r hwn a ddilyno lwgredigaeth a gaiff ei wala [o honi hi.]

⁶Llawer a ddifethwyd o achos aur, ac y daeth eu dinistr oi blaen.

⁷Pren tramgwydd yw efe i’r neb ai haddolo, ac wrtho ef y delir pôb angall.

⁸Gwyn ei fyd y goludog yr hwn a geir yn ddifai, ac nid aeth ar ôl aur.

⁹Pa le y mae y fath vn: ac nyni ai galwn ef yn happus: canys pethau rhyfedd y mae yn ei wneuthur ym mysc ei bobl.

¹⁰Pwy a brofwyd trwy [yr aur] hwn, ac a gafwyd yn berffaith: acefe a gaiff fôd yn orfoleddus, pwy a allodd bechu ac ni’s pechodd, ac a allodd wneuthur drygioni, ac ni’s gwnaeth:

¹¹Am hynny y siccrheuir ei dda ef, a’r gynnulleidfa a fynega ei elusenau ef.

¹²Pan eisteddech di ar fwrdd gŵr mawr na rycha dy gêg arno,

¹³Ac na ddywet fod llawer arno.

¹⁴Cofia mai peth drwg iw drwg lygad.

¹⁵Pa beth a wnaeth waeth nâ llygad: am hynny yr ŵyla efe gerbron pôb ŵyneb.

¹⁶Nag estyn dy law ar bôb peth a welech di.

¹⁷Ac na fydd ar yr vn-waith ag ef yn y ddyscl.

¹⁸Ystyria wrthit ty hun beth yw meddwl dy gymydog, a bydd bwyllog ym mhob peth, bwyta fel dŷn yr hyn a osoder o’th flaen di, ac na fydd wangcus rhag dy gasau.

¹⁹Paid yn gyntaf o herwydd medrusrwydd, ac nac ymlanwa rhag gweled bai arnat.

²⁰Pan eisteddech di ym mysc llawer, nag estyn dy law yn gyntaf.

²¹Mor ddigonol yw ychydig i’r medrus: ni frytheiria efe ar ei wely, cyscu yn iachus a gaiff yr hwn a fwytu yr gymhesurol, efe a gyfyd yn foreu yn ei hŵyl ai enaid ganddo.

²²Gŵr a ymlanwa a gaiff anhunedd, a gofid a dolur.

²³Ond os gorchfygir di mewn gwledd, cyfot o’r canol, bwrw ac ymesmwythâ.

²⁴Clyw fi fy mab, ac na ddiystyra fi, ac yn y diwedd ti a gei fyng-eiriau i [yn wir:]

²⁵Yn dy holl waith bydd astud, ac ni ddigwydd vn clefyd i ti.

²⁶Gwefusau [llawer] a fendithiant yr hael oi fara: [a hynny fydd] destiolaeth siccr oi ddaioni ef.

²⁷Yr [holl] ddinas a wrwgnach yn erbyn yr anhael oi fara, a thestiolaeth wastadol oi ddrygioni ef [fydd hynny.]

²⁸Nac ymwrola mewn gwin: gwin a ddifethodd lawer.

²⁹Y tân a brawf yr haiarn caled: felly gwin yng-halon y beilchion yn [eu] meddwdod.

³⁰Bywiocau dynion a wna gwin od yfi di ef yn gymhesur.

³¹Beth yw enioes i’r hwn a orchfyger gan win: canys i lawenychu dynion y crewyd ef.

³²Llawenydd calon a hyfrydwch meddwl yw ’r gwîn a yfer mewn pryd yn gymhesurol.

³³Chwerwder meddwl yw ’r gwîn yr yfer llawer o honaw mewn dig a thramgwydd.

³⁴Meddwdod yr angall a chwanega ddig a thramgwydd, a wanhâ gryfder, ac a bair archollion,

³⁵Na cherydda dy gymydog wrth yfed gwîn, ac na ddirmyga ef: pan fyddo efe llawen na dywet air gwradwyddus.

³⁶Na ddywet air gwradwyddus am dano ef, ac na wrthwyneba lawer arno ef.