Read William Morgan Bible 1588 original edition Daniel 4 Bible Online

Daniel 4 - William Morgan Bible 1588 original edition bible

Daniel 4

¹Ail breuddwyd Nabuchodonosor: ai ddeongliad. 29 Cwymp Nabuchodonosor, ai gyfodiad. Nabuchodonosor frenin at yr holl bobloedd, cenhedloedd, ac ieithoedd, y rhai a drigant yn yr holl dîr, aml fyddo heddwch i chwi.

²Mi a welais yn dda fynegu yr arwyddion a’r rhyfeddodau y rhai a wnaeth y goruchaf Dduw â mi.

³Mor fawrion [yw] ei arwyddion ef, ac morr gedyrn [yw] ei ryfeddodau, ei deyrnas ef [sydd] deyrnas dragywyddol, ai lywodraeth ef [sydd] o genhedlaeth i genhedlaeth.

⁴Myfi Nabuchodonosor oeddwn esmwyth arnaf yn fy nhŷ, ac yn hoiw yn fy llŷs.

⁵Gwelais freuddwyd, a [hwnnw] a’m hofnodd, meddyliau hefyd yn fyng-wely, a gweledigaethau fy mhen, a’m dychrynnâsant.

⁶Am hynny y gosodwyd gorchymyn oddi wrthif fi, ar ddwyn ger fy mron holl ddoethion Babilon fel yr yspyssent i mi ddeongliad y breuddwyd.

⁷Yna y dewiniaid, yr astronomyddion, y Caldeaid, a’r brud-wŷr a ddaethant, a mi a ddywedais fy mreuddwyd oi blaen hwynt, ond ei ddeongliad nid yspyssasant i mi.

⁸Ac o’r diwedd daeth Daniel o’m blaen i, yr hwn [yw] ei henw Baltassar, yn ôl henw fy nuw i, yr hwn hefyd [y mae] yspryd y duwiau sanctaidd ynddo, a’m breuddwyd a dreuthais oi flaen ef [gan ddywedyd,]

⁹Baltassar pennaeth y dewiniaid, o herwydd i’m ŵybod mai yspryd y duwiau sanctaidd [sydd] ynot ti, ac nad yw vn dirgelwch yn anhawdd i ti: dywet weledigaethau fy mreuddwyd yr hwn a welais, ai ddeongliad.

¹⁰Ac [dymma] weledigaethau fy mhen ar fyng-wely: edrych yr oeddwn, ac wele bren yng-hanol y tîr, ai vchter yn fawr.

¹¹Mawr oedd y prenn a chadarn, ai vchter a gyrhaedde hŷd y nefoedd, yr [ydoedd] hefyd iw weled hyd yn eithaf yr holl dîr.

¹²Ei ganghennau [oeddynt] dêg, ai ffrwyth yn aml, ac ymborth arno i bawb, tano yr ymgyscode bwyst-filod y maes, ac adar y nefoedd a drigent yn ei ganghennau ef: a phob cnawd a fwyttae o honaw ef.

¹³Edrych yr oeddwn yng-weledigaethau fy mhen ar fyng-wely, ac wele wiliedudd, a sanct yn descyn o’r nefoedd,

¹⁴Gan lefain yn grôch ac yn dywedyd fel hyn, torrwch y prenn, ac yscythrwch ei wrysc ef, escydwch ei ddail ef, a gwascerwch ei ffrwyth: cilied y bwyst-fil oddi tano, a’r adar oi ganghennau.

¹⁵Er hynny gadewch fônnion ei wraidd ef yn y ddaiar, a [bydded] mewn rhwym o haiarn, a phrês ym mhlith gwellt y maes, gwlycher ef hefyd â gwlith y nefoedd, ai rann [fydd] gyd a’r bwyst-filod ym mhlith gwellt y ddaiar.

¹⁶Newidiant ei galon ef o [fod yn galon] dŷn, a rhoddir iddo ef galon bwyst-fil, a saith amser a gynewidir arno ef.

¹⁷O ordinhâd y gwyliedyddion [y mae] y farn hon, a’r dymuniad wrth ymadrodd y rhai sanctaidd, hŷd oni ŵypo y rhai byw mai y Goruchaf a lywodraetha frenhiniaeth dŷn, ac ai rhydd i’r neb y mynno efe, ac a esid arni y gwaelaf [o] ddynion.

¹⁸Dymma yr breuddwyd a welais i Nabuchodonosor y brenin, tithe Baltassar, dywet ei ddeongliad ef: o herwydd ni alle holl ddoethion fy nheyrnas yspyssu y deongliad i mi, eithr ti elli, am [fod] yspryd y duwiau sanctaidd ynot ti.

¹⁹Yna Daniel yr hwn [ydoedd] ei henw Baltassar a synnodd tros vn awr, ai feddyliau ai dychrynnasant ef, attebodd y brenin, a dywedodd: Baltassar, na ddychrynned y breuddwyd ti, nai ddeongliad, attebodd Baltassar a dywedodd, fy arglwydd [deued] y breuddwyd i’th elynnion, ai ddeongliad i’th wrthwyneb-wŷr.

²⁰Y prenn yr hwn a welaist, yr hwn a dyfase, ac a gryfhause, ac a gyraeddase ei vchter hyd y nefoedd, ac [oedd] iw weled ar hŷd yr holl dîr,

²¹Ai ddail yn dêg, ai ffrwyth yn aml, ac ymborth i bob peth ynddo ef, tann [yr hwn] y trige bwyst-fil y maes, ac y presswylie adar y nefoedd yn ei ganghennau,

²²Ti frenin [yw] efe, yr hwn a dyfaist, ac a gryfheaist, a’th fawredd a gynnyddodd, ac a gyrhaeddodd hyd y nefoedd, a’th lywodraeth di hyd eithaf y ddaiar.

²³A lle y gwelodd y brenin wiliedudd, a sanct yn descyn o’r nefoedd, ac yn dywedyd: torwch y prenn, a dinistriwch ef, er hynny gadewch fonnion ei wraidd ef yn y ddaiar, a [bydded] mewn rhwym o haiarn a phrês, ym mhlith gwellt y maes, a gwlycher ef hefyud â gwlith y nefoedd, a bydded ei rann gyd â bwyst-fil y maes, hyd oni gyfnewidio saith amser arno ef.

²⁴Dymma’r deongliad ô frenin, a dymma ordinhâd y Goruchaf yr hwn sydd yn dyfod ar fy arglwydd frenin.

²⁵Canys gyrrant ti oddi wrth ddynion, a chyd â bwyst-fil y maes y bydd dy drigfa, â gwellt hefyd i’th borthir fel eidionnau, ac i’th wlychir â gwlith y nefoedd, a saith amser a gyfnewidia arnat ti, hyd oni ŵypech mai yr Goruchaf sy yn llywodraethu ar frenhiniaeth dyn, ac ai rhydd i’r neb a fynno efe.

²⁶A lle y dywedasant am adel bonnion gwraidd y prenn, dy frenhiniaeth fydd siccr it wedi i ti ŵybod mai o’r nefoedd y mae llywodraeth.

²⁷Am hynny frenin byddet fodlon gennit fyng-hyngor, a thorr di ymmaith dy bechodau â chyfiawnder, a’th anwireddau trwy drugarhau wrth drueniaid, [i edrych] a fydd estynniad ar dy hêddwch.

²⁸Daeth hyn oll ar Nabuchodonosor y brenin.

²⁹Ym mhen deuddeng mis yr oedd efe yn rhodio yn llŷs brenhiniaeth Babilon.

³⁰Llefarodd y brenin, a dywedodd, onid hon yw Babilon fawr yr hon a adailedais i yn frenhin-dŷ yng-hryfder fy nerth, ac er gogoniant fy anrhydedd?

³¹A’r gair etto yng-enau y brenin, syrthiodd llef o’r nefoedd [yn dywedyd,] wrthit ti frenin Nabuchodonosor y dywedir, aeth y frenhiniaeth oddi wrthit.

³²A thi a fwrir oddi wrth ddynion, a’th drigfa [fydd] gyd â bwyst-filod y maes, â gwellt i’th borthir fel eidionnau, a chyfnewidir saith amser arnat: hyd oni ŵypech mai yr Goruchaf sydd yn llywodraethu ar frenhiniaeth dyn, ac ai rhydd i’r neb y mynno.

³³Yr awr honno y cyflawnwyd y gair am Nabuchodonosor, ac y gyrrwyd ef oddi wrth ddynion, ac y porodd wellt fel eidion, ac y gwlychwyd ei gorph ef gan wlith y nefoedd, hyd oni thyfodd ei flew ef fel [plû] eryrod: ai ewinedd fel adar.

³⁴Yn niwedd y dyddiau hyn, myfi Nabuchodonosor a dderchefais fy llygaid tua’r nefoedd, a’m gwybodaeth a ddychwelodd attaf, yna y bendithiais y Goruchaf, y moliennais hefyd a gogoneddais yr hwn sydd yn byw byth, am [fod] ei lywodraeth ef yn llywodraeth dragywyddol, ai frenhiniaeth hyd genhedlaeth a chenhedlaeth.

³⁵A holl drigolion y ddaiar a gyfrifir megis yn ddiddim: ac yn ôl ei ewyllys ei hun y mae yn gwneuthur â llû y nefoedd, ac â thrigolion y ddaiar, ac nid oes â attalio ei law ef, nac a ddywedo wrtho: beth a wnaethost?

³⁶Yn yr amser hwnnw y dychwelodd fyngŵybodaeth attafi, a [deuthym] i ogoniant fy mrenhiniaeth, fy harddwch a’m hoiwder a ddychwelodd attafi: fyng-hynghoriaid, a’m tywysogion a’m ceisiasant, felly i’m siccrhauwyd yn fy nheyrnas, a chwanegwyd i’m fawredd fwy.

³⁷Yr awr hon myfi Nabuchodonosor ydwyf yn moliannu, ac yn mawrygu, ac yn gogoneddu Brenin y nefoedd, am [fod] ei holl weithredoedd yn wirionedd, ai lwybrau yn gyfiawnder, ac o herwydd y dichon efe ddarostwng y rhai a rodiant mewn balchter.