Read gen 2Màkàbeòwo 4 Bible Online

2Màkàbeòwo 4 - gen bible

2Màkàbeòwo 4

¹Mi gblɔ̃ leke Simɔ̀n sà yebe dùkɔ̃ a, eye be gblɔ̃ mawuxɔ̀ a be àdɔ̀kùnuwo be ènyà na Àpòlonìo sã a. Simɔ̀n kè a ke va le kpà ènyà ɖo Ònià nu be: “Ònià ye do àyà na Hèlìodorò, eye be bla èse ɖo e ŋuti.”

²E ɖà àjè ɖo Ònià si ŋutɔ cã be e le blase ɖo jiɖùɖu a ŋuti, Ònià kè nyi ènyùɛ̃wɔ̀tɔ na èdù a, ŋusù kè a kè sɔ ye ɖokoe savɔ ɖo yebe èdù mètɔwo ta, eye be wɔ̀nà ènu sia ènu, ne wo a zɔ̃ ɖo èse ji a, Sìmɔ̀n le gblɔ̃ be e la blasè!

³Àmè cicri kè a le sĩ ɖo e ji, kaka be ŋusù ɖewo kèwo Simɔ̀n dàawo va wù àmè ŋutɔ cã.

⁴Ònia kpɔ àfɔ̀ku kè lè èkɛ̃ wɔ̀wɔ kè a mè, ekè Àpòlonìo, Mènestè be èvi kè nyi Siria Gã a ku Foenikè be èdùjiɖùtɔ a le do ŋusɛ̃ Simɔ̀n be ènu vlo kè a.

⁵E yì èfìɔ a gbɔ, mu nyi ne be a sɔ ènyà ɖo àmè ɖe ŋuti ò, bòhũa, ne bèa hlũɛdo, na dùkɔ̃ blibo a ku àmè sia àmè be ènyùɛ̃.

⁶E kpɔ be, ne èfìɔ a mu sò ènyà mè ò à, àmè ɖe mu la teŋu hɛ̃ ŋutifafa va ɖo èdùmè be ènyàwo mè ò, eye Simɔ̀n mu la nɔ̀tè ènu fùflu kèwo be le wɔ̀ a ò.

⁷Kè èfìɔ Sèlekus ku a, Àtiokus kè wo ɖo nyikɔ na be Epìfanò a va ɖùfìɔ ɖo e tèpe. Wàlɛbɛ ŋua ye Yazɔ̀n kè nyi Ònia be nɔ̀vi a to èmɔ̃ gɔ̃glɔ̃ ji, va nyi mawunɔ gã a.

⁸E dogò ku èfìɔ a, eye be fìã àjɔ̀gbè na èfìɔ a be yè la na ɛ̀ klòsalò tàlɛ̃tò èkà àsiɖèkɛ (360) ku tàlɛ̃tò èkà-vè (80) bu kè wo la ɖè lè ètaci buwo mè a.

⁹E gbà sɔ ɖo ye ɖokoe ji be yè la sɔ tàlɛ̃tò èkà ètɔ̃ takpo ci èwo (150) buwo kɔ̀ ɖo yebe àdɔ̀kùnuwo mè, ne e na yè ŋusɛ̃ be yè a ɖo èkãmètèpe ku ɖèkajɛwo be ènukplape, ne e yomè a, yè a hlɛ̃ Àtiokìatɔ kèwo lè Yèruzàlɛ̀m be èdù mèawo a.

¹⁰Èfìɔ a dà àsi ɖo Yazɔ̀n be biɔbiɔwo ji. Kè wo gbe sɔ ŋusɛ̃ a na Yazɔ̀n kpò a, e zĩ woa detɔwo ji be wo ne dɔ̀lì woabe àgbènɔ̀nɔ ku èkɔ̀nuwo ku Grɛs-nyigbã jitɔwo tɔ̀.

¹¹E gũ ta na èviɖè kèwo èfìɔ kèwo ye jè ŋùkɔ̀awo sɔ kè Yudàtɔwo fàa, wàlɛbɛ kè Yòhanɛ̀s, Èpòlemè be ètɔ biɔ wo a. Èpòlemè kè a ye nyi dùkɔ̃tèpenɔ̀tɔ kè wo la va dɔ̃, be ne yì ɖo èkpe èxlɔ̃wɔ̀wɔ ku ègbèlèdu be èkàdodo ji, ku Romàtɔwo. Yazɔ̀n gbà gũ ta na ɖoɖo kèwo wo wɔ̀, sɔ zɔ̃ ɖo Mawu be Èse a nu a, eye be sɔ ekèwo sitè ɖo Èse a ŋuti a, sɔ dɔ̀lì wo.

¹²E sɔ jìjɔ̀ɛ na wo tù èkãmètepe ɖo Grɛkwo be àgbògbò gã a be èto a gɔ̃mè, eye be na ènukplavi nyùɛ̃tɔwo cɔ̃na kuku gbàjà, yì tènà èkãmè lè funu, sìgbè leke Grɛkwo wɔ̀nà a nène.

¹³Hùenu kèa, Grikwo be wɔ̀nawo va trɔ zũ àcã kè ji àmè sia àmè jina la zɔ̃ ɖo a, eye wo va le srɔ̃ èdù bu mètɔwo be wɔ̀nawo sɔ le yì e ji. Ènu kèawo keŋu wɔ̀wɔ nyi Yazɔ̀n, àmè vlo kè mu nyi mawunɔ gã ò, vɔ̀a, Mawu be kɛ̃tɔa be ènu bàɖà wɔ̀wɔ̀wo be e mè sonu.

¹⁴Ènuawo va ɖo àfi ɖe kè Mawunɔwo mu gbà le sɔ èɖe lè sumɔ̃-dɔ a mè, lè vɔsa kpe a gbɔ ò. Wo mu gbà dona bùbu mawuxɔ̀ a ŋuti ò. Wo gblena vɔsakpe a ɖɛ, eye, ne wo gbe sè ègà a kpò a, wo punadù bohũ yì xɔ̀nà àmì kè be sìsi Èse a gbe a.

¹⁵Wo mu gbà le sɔ èɖe lè èkɔ̀nu kèwo ŋuti woa tɔgbewo dona bùbu a, vi tukui ɖe tètè ò. Bòhũ a, Grɛkwo be ègòyi-nuwo ye lè èta mè na wo, eye wo kɔ̀na ɖo èji.

¹⁶Ènu kèawo keŋu ye va kplɔ̀ wo ɖo tùkaɖa gã ɖe mè. Àmè kèwo tututu be wɔ̀nàwo nyãna kpɔkpɔ na wo, eye wo sɔ wɔ̀ kpɔwɔɛ kèwo wo jina be yèwo a ɖì, lè ènu sia ènu mèa, va trɔ zũ woabe kɛ̃tɔ veve kèwo va le tĩ wo yomè a.

¹⁷Wo mu dàna Mawu be Èsewo ji, ètodɔ̃ mà-xɔ̀ ò! Ènyà kèwo gbànà a le ɖè è fiɔ.

¹⁸Èpè ènè sia èpè ènè a, wo wɔ̀nà èkãmè tètè, lè Tirò be èdù a mè, lè èfìɔ a be ŋùkumè.

¹⁹Yazɔ̀n, àmè vlo a ɖo Yèruzàlɛ̀m be àmèdɔ̃dɔ̃ ɖewo kè wo le yɔ be Ãtiokìa be édù mètɔwo a ɖoɖa. Àmèdɔ̃dɔ̃ kèawo hɛ̃ klòsalò-gà, drakmà èkà adrɛ̃ takpo (300), ne wo a sɔ savɔ na vòdu Hèràklɛs. Vɔ̀ a, àmèdɔ̃dɔ̃ kèawo susu be mu jè be wo a sɔ ègà kè a wɔ̀ vɔsa kè a ò, eye wo sɔ ɛ̀ ɖɛ na zãzã bu.

²⁰Nène a, ègà kè Yazɔ̀n sɔ ɖoɖa, be wo ne sɔ wɔ̀ vɔsa na vòdu Hèràklɛs a, àmèdɔ̃dɔ̃awo sɔ tù àpùji be àhùa-hũwo.

²¹Ãtiokus dɔ̃ Àpòlonìo, Mènɛstè be èvi a, ɖoɖa Ejiptè, lè èfìɔ Fìlòmetɔ̀r ɖoɖo be èkɔ̀nuwo tepe, eye Ãtiokus va sè be èfìɔ yeye, Fìlòmetɔ̀r mu dà àsi ɖo yèbe èdùjiɖùɖua ji ò. Kè e kpɔ be ekè a teŋu hɛ̃ àfɔ̀ku va na yèbe jiɖùɖu a, e yì Yopà, eye, so funu a e jo yì Yèruzàlɛ̀m.

²²Yazɔ̀n ku dùkɔ̃ a xɔ̀ ɛ̀ ku yɛyì, eye be gɛ̃ ɖo èdù a mè, lè kakatiwo be kɛ̃klɛ̃nu ku àyosòso gãwo domè. Ekè a yomè a, Ãtiokus trɔ ku yebe àhùakɔ̃ a yì Foenikè.

²³Èpè ètɔ̃ yomè a, Yazɔ̀n dɔ̃ Mènelà, Simɔ̀n kè be ènyà wo gblɔ̃ va yì a be nɔ̀vi a, be ne sɔ̀ ègà yì na èfìɔ a, lè Ãtiokìa, ne be a xɔ̀ ènyàmè sòso va, so èyà veve ɖewo ŋuti.

²⁴Kè Mènelà ɖo èfìɔ a be ŋùkumè a, e sɔ àmè ɖìnyi be nɔ̀nɔmè, sɔ gogo èfìɔ a, na klòsalò-gà tàlɛ̃tò èkà àdrɛ̃ takpo (300) èfìɔa, sɔ wu èci kè Yazɔ̀n sɔ ɖoɖa ɛ̀ a. Ekè a na be èfìɔ a sɔ Mènelà sɔ ɖo mawunɔ gã, ɖo Yazɔ̀n tèpe.

²⁵Kè Mènelà xɔ̀ xoma kè èfìɔ a sɔ le na ɛ̀ mawunɔ be àcɛ̀ a, e trɔ gbɔ̀ va Yèruzàlɛ̀m. Vɔ̀ a Mènelà mu ɖo nɔ̀nɔmè ɖekpe kè hiã, ne àmè ne nyi mawunɔ gã ò. Bòhũa, ye ŋutɔ nyi àkpɛ̃nyɛ̃tɔ, ètamèsɛ̃tɔ kè wɔ̀nà ègbemè-lã be àdã a.

²⁶Nène a ye Yazɔ̀n kè sɔ àyè, xɔ̀ ye ŋutɔ nɔ̀via tèpe a, kpɔ àmè bu xɔ̀ tèpe kè a, lè e cã si, eye be hũ, jo yì Amàn-nyigbã ji.

²⁷Àcɛ̀a sù Mènelà si vɔ̀a, mu le sɔ èci kè be àjɔ̀gbè be fìã a na èfìɔa ò.

²⁸Vɔ̀ gãke a, Sòstrat kè kpà àcɛ̀ na Yèruzàlɛ̀m be àgbògbò a le biɔ ɛ̀ èfɛ̃ kè a, ɖo a, e ye jɔ̀nà ètaci a. Mɛmlɛ̃nu a èfìɔ a dɔ̃ be wo ne yɔ wo àmè èvè e kpata va.

²⁹Kè wo le jo a, Mènelà sɔ nɔ̀via Lìsìmak ɖo mawunɔ gã kè la nɔ kpɔ èdɔ a ji a, ɖo e tèpe, eye Sòstrat sɔ Kràtɛs, Kipròtɔwo be àgbãtè gbàdagbãwo be kplɔ̀tɔ a sɔ ɖo ye cã ye tèpe.

³⁰Lè hùe ŋua nu ye Tarsò ku Malos be èdù mètɔwo jè àgla, ɖo a, èfìɔ a sɔ woabe èdùwo sɔ kè Àtiokis, èfìɔ a be àzìãvi.

³¹Ekè a ŋuti a èfìɔ jo kpàtà, la yì wɔ̀ ènyà kè a ŋuti-dɔ. E sɔ Ãdrònikò, cãmìawo dòmètɔ ɖèka, be ne nɔ̀ yè tèpe, wàlɛbɛ kè yè mu lè ò a.

³²Mènela kpɔ be hùe kè a nu kpò yè la teŋu kpɔ àlè la ɖù. E fĩ mawuxɔ̀ a mè be sìka-nuzãzã ɖewo, sɔ èɖewo na Ãdrònikò, eye be teŋu sɔ èbuwo sà lè Tirò ku èdù kèwo gogo wo a mè.

³³Ke Ònià sè ènu kè tutu ye jɔ̀ a, e si yì wla ɖo Dafne be vòduxɔ̀ ɖe mè, lè Ãtiokìa gbɔ, eye be kã ŋùkumè na Mènelà ɖoɖa.

³⁴Mènelà yɔ Ãdrònikè yì àsàmè, ɖo èkpe e ji na ɛ̀ be ne wù Ònià. Ãdrònikè yì kpɔ Ònia. E wɔ̀ àyè, na ɛ̀ àsi, sɔ ɖùsi-lɔ̀ tà ènu na ɛ̀ be e teŋu to so yebe bèbèpe a. To e gbɔ be Ònià mu kã ɖo e ji ò cã a, e to. Vɔ̀ a, kaka be la to a, Àdrònikè wù ì zè ɖèka, kè mu bù kɔ̀joɖoɖo ŋuti ŋutɔ cã ò.

³⁵Enu kè a na be, mu nyi Yudàtɔwo ɖèɖe kpò ò, vɔ̀ èdù bu mètɔ sùgbɔ cã bijì, eye wo sè veve ɖo ŋusù kè a be èku ŋuti.

³⁶Kè èfìɔ a trɔ gbɔ̀ so Kìlikìa a, Yudàtɔ kèwo lè Ãtiokìa wo va ɖè leke wo sitè ɖo Ònia be wùwu, ɖo mà-jɔ̀ màjɔ ji ɖo a fiɔ ɛ̀. Grɛkwo cã va ɖè woabe àdɔ̀mèze ɖo èhlɔ̃dãnu kè a ŋuti fiɔ ɛ̀.

³⁷Èfìɔ Ãtiokùs sè veve kaka yì èkla be ètù mè, eye kɔ̀bɛ bà ɛ̀, àleke be e kɔ̀ àɖàsì, wàlɛbɛ kè be le ɖoŋù àmèyìnugbe a be ènunyã ku leke be zãna àdòdò ɖo a.

³⁸Kè èfìɔ a do àdɔ̀mèze a, e ɖè ègbè be wo ne zɛ̃ Ãdrònikò be àwù jɛ̃ kè be sɔ wɔ̀na èkɔ̀nu a, lè èkɔ̀ na ɛ̀. E na wo kplɔ̀ Ãdrònikò ɖìsà to èdù a mè, kaka yì àfi kè be wù Ònià, yàkàmètɔ̀ lè a, eye be na wo wù ì lè funua tututu. Leke a ye Tɔhonɔ̀ na Ãdrònikò, ètodɔ̃ kè jè na ɛ̀ a yeŋu.

³⁹Gà ŋua mè a, Lìsìmak sɔ èha pu nɔ̀via Mènelà ji, eye wo fĩ sìka be ènuzãzã sùgbɔ lè mawuxɔ̀ a mè, lè Yèruzàlɛ̀m. Wo sɔ sìka be ènuzãzã kèawo kãkã xoxo vò, wàlɛbɛ kè ènyà a va gbã ɖo èdù a mè a. Dùkɔ̃ a jè àgla ɖo Lìsìmak ŋuti.

⁴⁰Kè Lìsìmak kpɔ àmèha a hɔ̃ ku àdã a, e mã èlãnuwo na àmè sìgbè àgbètɔ hotu ɖèka èkà wìvɔ àtɔ̃ (3000) nène. Wo sɔ àkpasɛ̃sɛ̃ ku èhlɔ̃dãdã, la sɔ gũ ènu na àglajèje a, lè Òranus kè nyi ŋusù sĩsĩ, fùflu ɖe a be kpɔ̀kplɔ gɔ̃mè.

⁴¹Kè àmè kèwo lè Mawuxɔ̀ a be èkpa a mèawo kpɔ be àvũ kè le kpè yèwo a cã so Lìsìmak gbɔ a, woa dòmètɔ ɖewo fɔ̀ èkpewo, àmè ɖewo sɔ èkpòwo, àmè buwo cã lɔ vɔsa be àfĩ kè lè funu a ŋutɔ cã ɖo àlɔ̀ mè, eye wo lũ ɖo Lìsìmak be àmèawo ji ku àdã, lè hũnyà-hũnyà gã ɖe mè.

⁴²Ekè a na be wo do àbì àmè sùgbɔ ŋuti, wo wù àmè ɖewo; wo nyã àmè kpɔ̀tɛawo ɖo ègbe. Wo wù ènu kɔ̀kɔ̀ɛ fĩtɔ a ŋutɔ hãnyà-hãnyà, lè mètia le àɖɔ̀kùnuwo be èxɔ̀ a gbɔ.

⁴³Wo yɔ kòjo Mènelà ɖo ènu kèawo ŋuti.

⁴⁴Kè èfìɔ a va ɖo Tirò a, Àmèsĩsĩwo be Àɖàŋùɖoha a ɖo àmèdɔ̃dɔ̃ ètɔ̃, so Yèruzàlɛ̀m, va sɔ ènyà ɖo yebe ŋùkumè, ɖo Mènelà ŋuti.

⁴⁵Kè Mènelà kpɔ be yè la ci ènyà mè a, e fìã èci sùgbɔ be àjɔ̀gbè na Tòlòmeò, Dòrimenò be èvi a, àleke be èfìɔ a ne dɔ̃ yè ji, lè kòjo a mè.

⁴⁶Ekè a ŋuti Tòlòmeò kplɔ̀ èfìɔ a yì sɔtiwo be àwà ɖe gɔ̃mè, be èfìɔ a la yì xɔ̀ àya, vɔ̀ a, e kplɔ̀ ɛ̀ yì, trɔ ètamè na ɛ̀ ye.

⁴⁷Nène a, èfìɔ a ɖè kunù na Mènelà, ŋusù kè a kè nyi ènu bàɖà wɔ̀tɔ kè gbɔ ènu kèawo kpata so a. Vɔ̀ a, e gble hùɛ do ŋuzĩzĩmè ètɔ̃ kèwo wo dɔ̃ ɖoɖaawo, eye, ne e nyi Skitètɔwo ŋutɔ cã, wo ɖo ènyà ku a, wo la kè sò kunù be kòjo na wo.

⁴⁸Trolo a, wo wù ŋusù kèawo ku kòjo sòso màjɔ̀-màjɔ kè a, woawo kèwo ye xɔ̀ ènyà ɖo Yèruzàlɛ̀m be èdù a ta, ɖo Yudàviwo be dùkɔ̃ a ta, ku ɖo ènuzãzã kɔ̀kɔ̀ɛawo ta a.

⁴⁹Enu kè a ve àdɔ̀mè na Tiròtɔwo ŋutɔ cã, àleke be wo wɔ̀ ècɔ be èkɔ̀nu gãawo na àmè ci ènugbe kèawo.

⁵⁰Mènelà ya, àmè kèwo le kpà àcɛ̀awo be ènusu ɖùɖu ku èfĩnu wɔ̀wɔ na be e le yebe èdɔ a ɖo àsi dìdi ɖe, eye, ènu bàɖà wɔ̀wɔ be àyè gbà sĩ ɖo e ji na ɛ̀ kpe è, wàlɛbɛ kè be trɔ zũ yèbe dùkɔ̃ mèviwo be èkɛ̃tɔ a.